18.2 сур. Бҧрандаманың өлшемдерін анықтайтын параметрлер
Дерекқорды қҧру келесі мысалда қарастырылады. Ол МЕМСТ
7795-70 сəйкес болуы керек (18.1 сур.).
18.2, 18.3 суреттерінде бҧрандама тəрізді бөлікті қҧрастыруға
арналған параметрлік деректер қорын қалыптастыру мысалдары
көрсетілген.
Бҧл бҧрандаманың параметрлері дерекқордан диаметрі мен
ҧзындығына байланысты таңдалуы керек. Бҧрандаманың бірнеше
конструкциясы бар, оған сəйкес сызбалар өзгертіліп отыру керек.
Бҧрандама басқа суреттердегі фрагменттер ретінде пайдаланылады.
Дерекқорды қҧрған кезде, мəндер таңдалатын ішкі дерекқорларды
жасау қажет. Алдымен, қалғандары қандай параметрлерге сəйкес
таңдалатынын шешуге тура келеді. 18.2 суретінде бҧрандамаөлшемін
анықтайтын параметрлер көрсетілген.
Біздің жағдайда бҧл параметрлердің бірі –бҧрандаманың диаметрі.
Мəселен, бірінші баған – бҧрандама диаметрі, содан кейін қалғандары
(ҧзындығын қоспағанда). Дерекқор бағандарының атаулары (жəне
дерекқордың өзі) кейінірек, айнымалы мəндерді жасағанда, əр бағанға
жауап беретін параметрді оңай еске тҥсіру ҥшін таңдалуы керек, бірақ
баған атауларын тым ҧзақ етіп жасамағаны дҧрыс.
Деректер қорының редакторы
d
d1
h
S
H
D
r
I
1
6
6
3
10
4,20
10,90
0,25
2,00
2
8
8
4
12
5,50
13,10
0,40
2,80
3
10
10
5
14
7,00
15,30
0,40
3,50
4
12
12
6
17
8,00
18,70
0,60
4,00
5
16
16
8
22
10,00
24,30
0,60
5,00
6
20
20
10
27
13,00
29,90
0,80
6,50
7
24
24
12
32
15,00
35,00
0,80
7,50
8
30
30
15
41
19,00
45,20
1,00
9,50
9
36
36
18
50
23,00
55,40
1,00
11,50
10
42
42
21
60
26,00
66,40
1,20
13,00
11
48
48
24
70
30,00
77,70
1,60
15,00
18.3 сур. Бҧрандама параметрлерінің кестесі көрсетілген фрагмент
18.4 сур. Бір параметр кестесінің
фрагменті
Берілген параметр мемлекеттік
стандартта
қалай
аталса,
бағандарды да солай атаған абзал:
бҧранда диаметрі — d, кілт
астындағы өлшем— Sжəне т.б.
18.3
суретінде
бҧрандама
параметрлері кестесінің фрагменті
бейнеленген.
Біздің
жағдайда
бҧрандама
ҧзындығы ең жақын стандартты
ҧзындыққа дейін дөңгелектенуі
керек.
Әрбір
диаметр
ҥшін
ҧзындығы бар жиынтығын ескеру
қажет. Мысалы, диаметрі 6 мм
болатын бҧрандама ҧзындығы 22
мм болуы мҥмкін, диаметрі 12 мм
болатын бҧрандаманың ең аз
ҧзындығы 32 мм болады. Қай
бҧрандама
ҧзындығының
таңдалғанына байланысты басқа
екі параметр таңдалады: 11 жəне
I0. Диаметрінің ҧзындығы ҥшін
бөлек дерекқор қҧрған абзал.
Қор атауларын І6, І 18 жəне т.б. деп қою керек. І дегеніміз –
ҧзындық туралы деректер қоры, ал нөмір – сол ҥшін арналған диаметр.
18.4 суретінде осындай кестенің фрагменті көрсетілген.
Бҧл мысалда біз деректер қоры заманауи CAD-жҥйелерінің
ажырамас бөлігі болып табылатынын көрсеттік.
18.2.
Технологиялық жобалау жҥйелеріндегі деректер
қоры
Access ДҚБЖ-сін электрлік сымдарды балқыту жəне балқыту
технологиялық ҥрдістерінің автоматтандырылған жобалау жҥйесін
жасау ҥшін пайдаланудың нақты ҥлгісін қарастырайық. Бҧл АЖЖ К.Э.
Циолковский атындағы РГТУ – ТПП жəне СУЛА МАТИ
кафедрасының студенттерінің дипломдық жобасы ретінде əзірленген.
АЖЖ-ны дамытудың алғашқы технологиялық қҧралдары – бір аспап
жасау зауытының стандарттары.
Қарастырылған АЖЖ келесі мəселелерді шешуге арналған:
• Қалайылау
жəне
дəнекерлеу
операцияларын
орындауда
барысындағы қауіпсіздік техникасы жөніндегі талаптарды əзірлеу;
• Қалайылау жəне дəнекерлеу əдістеріне қарай технологиялық
ҥдерістердің қҧрамы мен ретін жобалау;
• Дəнекерленген
қосылыстарда
пайда
болған
ақаулардың
себептерін анықтау.
Көріп отырғанымыздай, аталған АЖЖ сараптамалық жҥйе
элементтерін қамтиды.
Жобалау əдістемесі келесідей. Технологиялық ҥрдісті жҥргізудің
қолданыстағы
тəсілдеріне
сəйкес
кəсіпорында
қолданылатын
технологиялық ҥрдістің (ТҤ) тҥрлерін (нҧсқаларын) белгілейтін
классификатор
əзірленуде,
олардың
əрқайсысы
белгілі
бір
сипаттамалар жиынтығымен сипатталады.
ТҤ барлық нҧсқалары ҥшін технологиялық ауысудың қҧрамы мен
дəйектілігі белгіленеді, олардың мазмҧны тиісті кестеде жазылады. ТҤ-
нің əрбір нҧсқасы осы кестеде келтірілген ҥрдістердің белгілі бір
қҧрамына сəйкес келеді.
Автоматтандырылған жобалау ҥрдісі классификатордан TҤ
нҧсқасын таңдауды азайтады. Содан кейін жҥйе кестеден тиісті
технологиялық ауысуды таңдайды да, оны операциялық диаграмма
тҥрінде жасайды.
АЖЖ негізінде қҧрылған интерфейсті мысал ретінде келтірейік.
18.5 суретінде келесі əрекеттерді таңдайтын батырмалар
формасында жасалған негізгі бет бейнеленген.
Қалайылау және дәнекерлеу батырмасын басқанда, келесі диалог
формасы ашылады (18.6 сур.) да, одан əрі қарай төмендегілерге өтуге
болады:
18.5 сур. АЖЖ негізгі беті
Достарыңызбен бөлісу: |
