Экскурсияға дайындық. Әр сапарға дайындалу керек. Біз мұны жоғарыда айттық. Студенттерді бірден экскурсияға жіберуге болмайды. Экскурсиядан 1-2 күн бұрын мұғалім турдың бағытын белгілеп, тоқтайды. Сұхбатты бақылау үшін олар материал жинап, жалпы сұхбат уақытын белгілеп, демалуға дайындалуы керек. Тур әр түрлі жолмен өтеді: сұхбат, демонстрация, тапсырма бойынша практикалық жұмыс.
Керекті құрал-жабдықтары: Компас, лупа, күрек, метр, жіптер, пипеткалар, гербарийге папкалар, тарелкалар, банкалар, сачок т.б.
Осылайша, оқытушы студенттермен оқу сапарының тақырыбы бойынша баяндама жасайды. Есеп келесі сұрақтарды қамтиды. Өсімдіктер қыста қалай пайда болады? Оқушылар басқаша жауап береді. Кейбіреулері аз ғана уақыт өмір сүреді дейді, ал басқалары толығымен өледі дейді, ал кейбіреулері өлмейді деп айтады. Студенттер экскурсияға бара жатқанда олар талдарды, бұталарды, өсіп тұрған бүршіктер мен жапырақтарды көреді. Өйткені, олар өлмейді, тек қыста уақытша демалады. Тур барысында оқушылар шөптер, өсімдіктер, ағаштар мен бұталардың қыста қалай өлмейтінін көреді. Олармен танысыңыз, бірақ сонымен қатар оларды сыртқы түріне қарай ажыратыңыз.
Бұл дайындықтар міндетті түрде 10-11 сыныптарға да арналады. Мұғалімге тек танымжорықтың жалпы ойдағыдай өтуі үшін Павловтың теориясымен танысса болады. «Танымжорыққа арналған он анықтама»:
1. Есіңде болсын танымжорық ол әншейін жүріс емес. Бір сабақ түріне жатады.
2. Баратын жеріңді біліп ал, алдын ала жоспар құрып ал.
3. Келешекте пайда болған сұрақтарға елеңдеме, өзіңді өзің ұстауға тырыс.
4. Танымжорықта тек көрсете алатының туралы әңгіме айт.
5. Ұзақ түсіндірулерден аулақ бол.
6. Оқушыларды тастап кетпе, оларды белсенді қатыстыр.
7. Оларға сұрақтың да көп қажеті жоқ олардың естерінен шығып кетеді.
8. Айтып жатқан нәрсені жақсы және дұрыс көрсете біл, бәріне бірдей көрінуі қажет.
9. Оларды шаршатпауға тырыс, сені тыңдағысы келмей қалады.
10. Келесі материалдармен байланыстырып танымжорықты қорытындыла.
Мектептегі ботаниканы оқып үйрену кезінде табиғатпен байланыс өте маңызды. Сабақта қамтылған өсімдіктердің табиғатын көрсету керек, сондықтан жылына 2-3 экскурсия жүргізу керек. Сабақтарға келесі экскурсиялар кіруі мүмкін: күзде «Өсімдіктердің гүлдері және жалпы танысу». Орманда, жазықта. Мұнда студенттер әртүрлі өсімдіктерді көреді. Олармен танысыңыз, тұрғылықты жеріңізді қараңыз. Олардың көбеюі, ұзақ өмір сүруі көбінесе гүлді өсімдіктерге назар аударады. Ол күздің келгенін байқайды. Қыста, тіпті осы уақытта, сіз «Қысқы өсімдіктер» турына бара аласыз. Тақырыбы: «Өркен». Оқушылар әртүрлі ағаштармен, олардың өсуімен, ұзындығымен, бұталарымен, талшықтарымен, сабақтарымен және т.б. танысады. Бұл саябақта саяхат өтеді. Көктемгі турлар жылыжайларда өткізіледі. Мұнда адамдарға өсімдіктерді қалай өсіру керектігі айтылады. Бұл ботаникалық бақтар мен гүл өсірушілер болуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |