Дәрістердің қысқаша мазмұны

1. баланы отбасында тәрбиелеу жайлы сауалнама жүргізу;

2. баланың ата-аналармен және отбасы мүшелерімен балабақшадағы және отбасындағы қарым-қатынасын бақылау;

3. ата-аналар үшін электронды және қағаз түріндегі психологиялық-педагогикалық кеңестер;

4. балалардың тілін, саусақ моторикасын, қимыл белсенділігін дамыту бойынша жеке ұсынылатын парақшалар;

5. ата-аналардың барлық білім беру салалары бойынша дербес және ұйымдастырылған оқу іс-әрекеттерін ұйымдастыруға қатысуы.

Ата-аналармен өзара сыйластыққа жағдай жасау: әрбір ата-ананың аты-жөнін білу, тыңдай білу, қызықтыратын сұрақтарға жауап беру, шын ниетін, тiлектестiгін білдіру. Ата-аналардың балаларымен қарым-қатынас жасау түрлерін анықтау (беделімен басымдылық көрсету, дербестігіне қысым жасау), жеке қабілеттерін көрсету арқылы баланың табиғи мүмкіндіктерін көрсету. Отбасы тәрбиесінің бес білім беру саласының мазмұнына сәйкес болуына әсер ету:

- «Денсаулық» білім беру саласының мазмұнын іске асыру мектепке дейінгі ұйым және отбасының күн тәртібіне сәйкес гигиеналық дағдыларды қалыптастырып, денсаулықты шынықтыру мен дамытуға жағдайларымен қамтамасыз етуге бағытталады.

- Қатынас» білім беру саласы ана тілінде қарым-қатынас жасау, халық ауыз әдебиетімен таныстыру арқылы ата-аналармен біріккен жұмыстарды ұйымдастыру мүмкіндіктерін құруға көзделеді.

- «Таным» білім беру саласы ата-аналарға бірлескен ойын, практикалық іс-әрекеттер арқылы балалардың танымдық қызығушылығы мен әуесқойлығын қанағаттандыру бойынша кеңестер беруге, ата-аналарды отбасы жағдайында баланың шығармашылық өсуіне мүмкіндік құруға үйретуге, заттарды қолданып музыканы тыңдау жағдайларымен қамтамасыз етуге бағытталады.

- «Әлеуметтік орта» білім беру саласы ересектермен қарым-қатынас барысында өзін-өзі көрсете білуге жағдайлар құруға, өзін бағалай білуін қалыптастыруға бағытталған.

Ата–аналармен жүргізілетін жұмыстағы тәрбиешінің негізгі міндеттері:

1. Ата–аналармен тұрақты байланыс орнату.

2. Отбасы мен мектептің балаға қоятын талаптарының бірлігін қамтамасыз ету.

3. Ата–аналар ұжымын құру.

4. Ата–аналардың педагогикалық білім дәрежесі мен мәдениетін үнемі арттырып отыру..

Ата–аналармен атқаратын жұмыстарында тәрбиешінің қызметі

1. Ата–аналарды сыныптағы оқу тәрбие процесінің мазмұнымен және әдістемесімен таныстыру.

2. Ата–аналармен педагогикалық және психологиялық ағарту жұмыстарын ұйымдастыру.

3. Ата-аналарды балалармен бірге әрекетке қатыстыру.

4. Отбасы тәрбиесіне қатысты ата-аналарға педагогикалық-психологиялық кеңес беру.

5. Ата-аналар белсенділерімен жұмыс және ата-аналардың әртүрлі қоғамдық ұйымдарымен, жұртшылықпен өзара әрекеттесуі.

1)Ата-аналар жиналысы:

• 
  Алдағы  атқарылатын  жұмыстар  туралы  ұсыныс,  пікірлер;
  
• 
  Жаңа оқу жылы бойынша ақпараттар;
  
• 
  Оқу жылы аяқатлу бойынша қорытынды;
  
• 
  Ата-аналарға психологиялық-педагогикалық кеңестер;
  
• 
  Ата-аналарды  балабақалық  іс-шараларға  Тарту.
  

• 
  «Демалысты тиімді өткізейік!»;
  
• 
  Жазғы демалс.
  

• 
  «Отбасы мен балабақшаның бала тәрбиесіндегі орны»;
  
• 
  «Қауіпсіздік ережесін біліп жүрейік».   
  

1. Глебова С.В. Детский сад – семья: аспекты взаимодействия. – Воронеж, 2005

2. Зверева О.Л. Кротова Т.В. Общение педагога с родителями в ДОУ. – М., 2005

3. Козлова А.В., Дешеулина Р.П. Работа ДОУ с семьей. – М., 2004

4. Белая К.Ю. Методическая работа в ДОУ. – М., 2006

  

Тақырыбы: МДМ-гі ата-аналар жиналысы 1 сағ

1. 
   Ата-аналар жиналысындағы педагог
   
2. 
   МДМ-дегі ата-аналар жиналысын ұйымдастыру
   
3. 
   Ата-аналар жиналысы кезіндегі өара әрекеттің принциптері
   
4. 
   Ата-аналар жиналысыны ұйымдастырудың өнімділігін жоғарылату
   

Ата-аналар жиналысы бірнеше функцияны: маңызды мәселелерді шешу, ата-аналар ұжымын ұйымдастыру жағдайы, тәрбие процессіе басқару және т.б орындайтын жұмыстың әмбебап формасы.

Ата-анаман жұмыстың көптеген формасының ішіндегі жетекшісі ретінде ата-аналар жиналысы болып қала береді.

Ата-аналар жиналысы 2 бөлімнен тұрады:

Ата-аналардың балалардың жас ерекшеліктері, жас ерекшелік дағдарыстары туралы біліп, оларға көмектесудің жолдарын білгендері маңызды.

Ата-аналардың өз балаларына деген қарым-қатынаста қай кезде белсенді болу керек, ал қай кезде ол көмек артық болатындығы туралы ұғымдары болу керек.

Ата-аналардың тәрбиешімен белгілі бір тақырыпта кездесуінің нәтижесі ретінде пайдалы мәлімет алу өз баласының тәрбиелеу мен оқыту процессін жақсарту туралы мәлімет алу болып табылады.

Айта кету керек: ата-аналардың барлығы естігендерін орындайды деп айтуға болмайды. Егер кейбір ата-аналар алған мәліметті қолданса немесе өз баласына деген қатынаста қателіктерін мойындаса – бұның өзі жаман емес көрсеткіш.

Ата-аналар жиналысының жылына кемінде екі рет өткізілгендігі тиімді. Бұндай жағдайда ата-аналардың психологиялық компитенттілігін жоғарылату жұмыстары жүргізілетіндігін айтуға болады.

Психологтың осы жұмыс формасының тағы бір қорытынды нәтижесі ретінде ата-аналардың жеке дара кеңесін айтуға болады, онда талқыланатын тақырып ата-аналар үшін маңызды.

Тәрбиешінің ата-аналар жиналысындағы позициясы (басқарушылық, оқытушылық емес, сыйласымдылық әрі мейірімді) ата-аналармен жұмыстың сәтті әрекеттесуінің негізін қалайды.

Алайда ата-аналар бұндай қарым-қатынасқа дайын болмай шығады. Бұл пассивтілікте, қарсылықтың әртүрлі формасында көрінеді.

Егер тіпті ата-аналар жоғары қызығушылық пен жоғары белсенділік танытса да, көбінесе байқаусыздық танытады, бұл да психологпен жұмыс істеуде қиындықтар туғызады.

Берілген фактілерді ата-анаман кездесуде ескреген жөн. Алдын ала ата-аналардың қызығушылығын жоғарылату үшін қандай мазмұнда, қандай формаларда жұмыс істеу керектігі туралы ойланған жөн. Ата-аналар жиналысында болатын өзара әрекеттестік қиындықтары туралы ойлану – педагогтың профессионалдық қызметінің маңызды бөлігі.

Ата-аналардың қызығушылығын оятып, сенімділігін арттыру үшін уақыт керек. Тек шыдамдылық, ата-аналарға деген мейірімді сыйласымдылық қатынас қана педагогқа күтілген нәтижеге жетуге мүмкіндік береді.

Жиналыс кезіндегі ата-аналармен өзара әрекеттесу принциптері:

• 
  Ата-аналарға, балаларына деген сыйласымды, мейірімді қатынас, әрекеттерді бағалауды өз жағынана да, ата-аналар жағынана да болдырмау.
  
• 
  Психологиялық феномендерді түсінікті жеңіл тілмен жеткізу профессионалдық терминологияны қолданбау қиын нәрсе туралы оңай түрде айту.
  
• 
  Конфедионалдық принципті қолдану,белгілі бір бала туралы диагностикалық мәлімет бермеу. Топқа байланысты жалпы тенденцияларды айтқан жөн.
  
• 
  Ата-аналардың назарын өз мүмкіндіктері мен ресурстарына аудару, өзін ата-ана ретінде жақсы бағалауға үйрету.
  

1. 
   Ата-аналар жиналысының мүмкін тақырыптарын таңдау, олардың аттарын қалыптастыру.
   
2. 
   Тақырыптық ата-аналар жиналысына ата-аналардың қатысуының мотивациялық дәрежесін көтеру.
   
3. 
   Белгілі бір топқа байланысты жиналыстың тақырыптық мазмұнының мәліметтерін жинау.
   
4. 
   Жиналыстың тақырыптық мазмұнын дайындау, жиналыстың мақсаты мен міндеттеріне байланысты талқыланатын сұрақтардың бірізділігін сақтау.
   

• 
  Ата-аналардың интелектілік эмоционалдық ресурстарын ескеру. Оларды дұрыс бағаламауға да болады. Ата-аналар жиналысына өз еркімен келу – бұл соншалықты аз емес.
  
• 
  Қанағаттану келесі принциптермен жүзеге асады:
  

-белгілі бір шешімдерді қабылдау үшін, мәселелерді талқылау үшін ортақ бірігу.и

- маңыздылығы (талқылауға алынған тақырып, мәселе маңызды болу крек.)

- қорытындылығы ;

-бірігіп жұмыс істеуі ( балалар мәселесін шешуде бір-біріне көмек, түсіну мәселелерін отбасы шешсе, оқытушылық мәселелерді балабақшалар мен МДМ шешеді).

• 
  Ең керекті жиналыстарды ғана өткізу
  
• 
  Ата-аналарға тақырыпты алдан ала айту, техникалық дайындық жұмысын жүргізу.
  
• 
  Ата-аналар жиналысын уақытында бастап, кақытында аяқтау.
  
• 
  Пікіртер мен идеялар алмасуды ұйымдастыру.
  
• 
  Рефлексия өткізу.
  
• 
  Психологтың бағаламайтын талқылауларының маңыздылығына назар аудару.
  
• 
  Профессионалдық этиканың нормаларын сақтау.
  
• 
  Баланы тексеруге ата-ананың келісімін алу.
  
• 
  Психолог конструктілі түрде әртүрлі жағдайларда, әртүрлі көзқарастар тұрғысында қорытынды жасай алу керек.
  

1. Глебова С.В. Детский сад – семья: аспекты взаимодействия. – Воронеж, 2005

2. Зверева О.Л. Кротова Т.В. Общение педагога с родителями в ДОУ. – М., 2005

3. Козлова А.В., Дешеулина Р.П. Работа ДОУ с семьей. – М., 2004

4. Белая К.Ю. Методическая работа в ДОУ. – М., 2006

5. Давыдова О.И., Богославец Л.Г., Майер А.А. Работа с родителями в ДОУ. – М., 2005, стр. 76.

6. Микляева Н.В. Создание условий эффективного взаимодействия с семьей. М.,2006

7. Фалькович Т.А., Толстоухова Н.С., Обухова Л.А. Нетрадиционные формы работы с родителями. – М., 2005

1. 
   Ата-аналармен жұмыс.
   
2. 
   Ата-аналармен балабақша ұжымының бірлескен жұмысын ұйымдастыру жолдары.
   
3. 
   Диагностикалық талдау жұмыстары
   
4. 
   Ата-анамен жімыстағы диагностикалық әдіс ұйымдастырудың нәтижесі
   

Тәрбиешілердің  ата-аналармен ынтымақтастығы оқушылармен жүргізілетін тәрбие жұмысының табысты болуының басты кепілі болып табылады. Тәрбиеші үшін ата-аналарды педагогикалық үрдістің белсенді мүшесі ету оңай шаруа емес. Ол асқан шеберлік пен зор жауапкершілікті қажет етеді. Мұндай міндетті шешу үшін тәрбиешінің тәрбие жұмысының жоспарында оқушылардың отбасын зерттеу.

Ата-аналардың педагогикалық сауатын көтеру. Ата-аналар комитетінің жұмысымен байланысты арттыру.

Ата-аналармен жеке жұмыс жүргізу.

Ата-аналарды оқушылардың оқу-тәрбие үрдісінің нәтижелерімен, барысымен жүйелі таныстыру.

Мұндай маңызды істерді жүзеге асыруда тәрбиеші тәрбие жұмысының мақсатын, міндеттерін, мектептің ерекшелігін, ата-аналар құрамын, ата-ана мен тәрбиешінің қарым-қатынасының негізгі ұстанымдарын ескеріп есепке алады.

Ата-аналармен жұмысты ұйымдастыру міндеттері:

-       ата-аналарды балаларының оқу еңбегінің нәтижелері туралы хабардар етіп отыру;

-       ата-аналарды балаларының оқуына көмекті дұрыс ұйымдастыруға үйрету;

-       топ ұжымымен қызықты іс-шараларды ұйымдастыруға ата-аналарды қатыстыру;

-       ата-аналармен тақырыптық жиналыстар оздыру;

-       мектептегі ашық есік күндеріне шақырып, қатыстыру;

-       ата-аналармен жеке жұмыс жүргізу;

    «Тәрбие-тал бесіктен басталады» деп халқымыздың ежелгі салты мен тамаша дәстүрі заманымыздың заңғар жазушысы М.О.Әуезовтің «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деген қанатты  қағидасында да үйлесім табуы бекер емес. Арнай мамандарымыз жеткіншек ұрпақтарымыздың адами қарым-қатынасын жасауға, қоғам тірлігі үшін материалдық өндіріс саласында еңбек етуге даяр болуға, еңбек ету қажеттілігін ажырата білуге, музыкаға, өнерге, әдебиетке ынтасын үнемі жетілдіру барысында жұмыстанады.

Диагностикалық талдау жұмыстары ата- анадармен өзара іс- әрекеттің ең қызықты әрі жауапты бағыты. Сынып жетекшісі өз сыныбы оқушыларының ата- аналарын жан- жақты зерттеп, олардың педагогикалық білім дәрежелерін, отбасындағы қарым – қатынас деңгейін анықтау арқылы жыл бойы атқарылуға тиісті жұмысты тиімді жоспарлауға мүмкіндік береді. Диагностикалық зерттеулер:

 Балабақшаға көмегі;

Ата-ана жұмысын диагностикалық әдіс ұйымдастырудан біз қандай нәтиже алдық.

1.Ата-ана өзін мазалап жүрген сұрақтарына тәрбиішімен бірге жауап таба білді.

2.Жаттанды білім алу мен бірлесе оқудың айырмашылығын білді.

3.Психологиялық ерекшеліктерді,қабілеттері әртүрлі болатыны туралы білді.

4.Балабақшада педагогикалық сенім күшейді.

5.Тікелей балабақша жұмысына араласуы арқалы ата-ананың педагогикалық-психологиялық тақырыпқа қызығушылығы оянды.Ата-анармен жұмыстың балабақшада маңыздылығы неде?

6.Оқу тәрбие жұмысын ата-анамен бірлескен әрккетінің негізінде құрыды әлде де одан әрі дамыту.

7.Ата-ананың бала тәрбиесіндегі белсенділігін арттыру.

8.Ата-ананы бала психологиясының ерекшелігіне, көңіл-күйіне мен беруге бағыттау.

1. 
   Ата-аналармен қарым-қатынас
   
2. 
   Ата - аналармен жұмысты ұйымдастырудың негізгі мақсаты
   
3. 
   Ата - аналар және топ жиналыстарына ата - аналарды тартудың қажеттілігі
   
   

Отбасының балаға тәрбие берушілік қызметтінің мақсаты - балаланың жасын, жеке ерекшелігін, психологиялық процестерін ескере отырып, жарасымды жетілген ұрпақты тәрбиелеу. Көздеген мақсатқа жету үшін отбасындағы тәрбие төмендегі міндеттерді шешеді.

Топқа ата – аналарды тартудың қажеттілігі

• топішілік ата - аналар жиналысы

Негізгі міндеттері :

Атқаратын қызметі :

* ата - аналарды топтағы оқу - тәрбие процесінің мазмұны және әдістемесімен таныстыру
* ата – аналармен педагогикалық және психологиялық ағарту жұмыстарын ұйымдастыру
* отбасы тәрбиесі туралы ата - аналарға педагогикалық және психологиялық кеңес беру
* ата - аналар белсенділерімен жұмыс жүргізу және әр түрлі қоғамдық ұйымдармен, жұртшылықпен өзара әрекеттесуін қауымдастыру

Әдебиет

1. Эйдемиллер Э.Г.,Юстицкис В. Психология и психотерапия семьи. – СПб.: Питер, 2002.-656с.

2. Берн. Э. Игры, в которые играют люди: психология человеческих взаимоотношений.пер. с англ. А.Грузберга.- М.: Эксмо, 2007.- 567с.

3. Федотова А.Ю. Курс: психология семейных отношений.- М,2000.

4. Ильин Е.П. Психология общения и межличностных отношений. — СПб.: Питер, 2009. — 576

Тақырыбы: Ата-аналардың әр түрлі жас кезеңдерінің топтарымен жұмыс істеу ерекшеліктері

Жоспар:

1. 
   Мектепке дейінгі балалық шақ ерекшеліктері
   

3-4 жасар баланың өзiн-өзi бағалауы өте жоғары деңгейде болады. Бұл — бiреу оның тұлғалық қасиеттерiн дұрыс бағаламаған кездегi өз-өзiн қорғаудың «тұлғалық» механизмi болып табылады.

3 жас пен 4 жас аралығында баланың сенсорлық үдерiсiнiң — сезiну мен қабылдау түрлерi қалыптасады. Фонематикалық есту, түстi ажырату, көз қырағылығы, заттардың пiшiнiн ажырату қабiлеттерi жетiле түседi.

Балалар заттарды ұстап көрiп танудан, көзбен көру арқылы тануға көшедi. Жаңа заттарды қарап, көзбен көрiп танудан сипап-сезу, есту, иiскеп көру арқылы қабылдауға ауысады.

Сөз — 3-4 жастағы балалардың сенсорлық үдерiстерiн дамытуда жетекшi орын алады. Балалардың сөздiк қорын заттардың сынын, бiр-бiрiмен қарым-қатынасын бiлдiретiн, мазмұнды қабылдауын қалыптастыратын жаңа сөздермен байытады.

3-4 жастан бастап баланың есi ерiксiз сипатта болады. Бала материалды өзi iс-әрекетке тiкелей қатысу арқылы есiне сақтайды. Бұл жастағы баланың ойлау қабiлетi сапалық өзгешелiгiмен ерекшеленедi. Оған қиял мен шындықты ажырату қиынға соғады. Ол — өзiмшiл. Оған анимастикалық түсiнiктер тән. Айнала қоршаған заттардың бәрiн өзiмен салыстырады, олар да өзi сияқты ойлауға және сезiнуге қабiлеттi деп ойлайды.

Нысандарды қарастыра отырып әдетте, ол заттың едәуiр ашық бөлiгiн ажыратады.

Мектепке дейiнгi кiшi жастағы балаларда кеңiстiк, уақыт, сан туралы қарапайым түсiнiктерi қалыптаса бастайды.

3-4 жасар балалар ауа райы құбылыстары мен оның салдары арасындағы қарапайым байланыстарды түсiне бастайды. Тек қана өзi ғана емес, басқа да тiршiлiк иелерi де тағам мен судағы қажеттiлiгi бар екенiн түсiнедi. 3-4 жасар балаларда құрастыру әрекетi әлi де ойынмен бiрге ұштаса отырып жүргiзiледi. Әр түрлi материалдарды қолдану барысында балалар олардың қасиеттерi мен құрастырудың ерекшелiктерiн танып-бiледi.

Бұл кезеңде балалар қарапайым қол еңбегi түрлерiнiң әдiстерiн меңгередi (бүктеу, умаждау, жырту және ұсақ-түйектердi қолдан жасау).

Төрт жасқа қарай балалар көркем шығарма мәтiнiн эмоционалды және тұтастай қабылдайды. Оның материалды қаншалықты түсiнгендiгi сөйлеу тiлiнде ғана емес, заттарды ажырату және ойын әрекеттерi үстiнде байқалады.

Бала үшiн бейнелеу өнерi — өзi жасаған бейнелер. Бұл бейнелер баланың өзi сияқты дербестiгiмен, ашықтығымен ерекшеленедi.

Мүсiндеу, жапсыру, сурет салу барысында сызықтар мен пiшiндер тiрiлiп, баланың көз алдында жағу, сызу арқылы бейнеге айналады. Бала сызықтарды, пiшiндердi, түстi дақтарды, жағуларды қолданып, қарапайым сюжеттердi бейнелей алады.

Бұл кезеңде көп балалардың музыкаға ықыласы жоғары деңгейде болғандықтан, музыка мәдениетiн меңгертуге өте қолайлы.

Мектепке дейiнгi кiшi жаста баланың моторлық қызметтерi қарқынды дамиды. Балалардың қозғалыс белсендiлiгi iс-әрекет дербестiгiнiң жоғары деңгейлiгiмен сипатталады.

3 жастан бастап нақты және саналы қызығушылығы бiлiне бастайды, бұл кезеңде бала өзiндiк еркi бар жеке адам екенiн түсiне бастайды. Ми қызметi мен психикалық қызметi қарқынды дамуын жалғастырады, мiнез-құлқында өзгерiстер пайда болады. Көркем шығармаларды қабылдауы мен музыкаға деген ықыласы артады. Бұл баланың қызығушылығы мен қабiлеттерiн анықтауға мүмкiндiк бередi. Көпшiлiкпен ойнайтын ойындарға қызығушылығы арта түседi.

Үш жасар бала — қажымас қайраткер, ол желiмдеуге, мүсiндеуге, сурет салуға дайын, бiрақ ұзақ әңгiмелер мен түсiндiрулердi қабылдай алмайды.

3-4 жасар баланың тұлғалық дамуының базистiк мазмұны өзiнiң көпқырлылығымен, әрдайым даму үстiнде және әр жас кезеңiнiң өзiндiк мазмұнының ерекшеленуiмен сипатталады.

3-4 жастағы балалардың тұлғалық, базистiк сипаттамасына құзыреттiлiк, эмоционалдылық, бастамашылдық, дербестiк жатады.