Тақырыбы:М.Д.М.-де ата-аналармен жұмысты ұйымдастыру

1. 
   Ата-анамен жүргізілетін жұмысты әдістемелік дұрыс ұйымдастыру 
   
2. 
   Мекеме ішінде отбасымен жүргізілетін жұмыс жоспарының мақсаты
   
3. 
   Педагогтарды отбасымен жұмыс жүргізу шеберлігіне дайындаудың мақсаты
   
4. 
   Отбасымен жүргізілетін жұмыстардың жаңа бағыттарын игерудің мақсаты
   

         Мекеме ішінде отбасымен жүргізілетін жұмыс жоспарының мақсаты – отбасымен қарым-қатынастың тиімді, оңтайлы түрлері арқылы отбасын мекеме жұмысына белсендіре араластыру, бала тәрбиесіне деген қызығушылықтарын арттыру болып табылады. Осыған байланысты жылдық жоспарда мынадай жұмыс түрлері жоспарланады:

·        Ата-аналарды балабақшамен таныстыру (презентация);

·        Ата-аналарға арналған ашық сабақтар;

·        Ата-аналарға арналған педагогикалық кеңестер (оқу жылында 1 кеңесті арнауға болады);

·        Педагогикалық әңгімелер

·        Тақырыптық кеңестер (әр топта оқу жылында 3-4 рет және осынша жалпы түрде);

·        Жиналыстар (оқу жылында  3-4 рет);

·        «Дөңгелек үстелдер» (дәстүрден тыс түрде ата-аналармен өзекті тақырыптар төңірегінде әңгімелесу);

·        Ата-аналарға арналған конференция (ата-аналар, шектеулі мамандар, тәрбиешілер өмірлік жағдаяттарды моделдейді, тақырыптар аналарға арналған «Анам жайлы әңмелесейікші», әкелерге арналған «Мен үшін ең қымбат жан» т.с.с.);

·        Ата-аналардың педагогикалық және психологиялық сауаттылығын қамтамасыз ету;

·        Көрнекі насихаттық жұмыстар.

·        Топ ішінде отбасымен жүргізілетін жұмыстардың жоспарын құру бойынша әдістемелік көмек көрсету және осы жұмыстарды қадағалау;

·        Отбасымен жүргізілетін жұмыстардың барлығын салауатты рәсімдеуді қамтамасыз ету;

·        Отбасы мүшелірімен қарым-қатынас жасау мәдениеті бойынша психолог тарапынан кеңестер беру және осы жұмыстың орындалуын қадағалау;

·        Педагогтардың ата-аналар мен мекеме арасында жасалатын келісім-шарттың мазмұнын нақты білулерін қамтамасыз ету;

·        Ата-аналармен болуы мүмкін келеңсіздіктердің алдын алу жұмыстары;

·        Бала құқығын қорғау конвенциясының мазмұнын меңгерулерін қамтамасыз ету;

·        Отбасымен жүргізілетін жұмыстардың мониторингін жүргізу.

         Отбасымен жүргізілетін жұмыстардың жаңа бағыттарын игерудің мақсаты – отбасымен қарым-қатынасты жақсартуға мүмкіндік беретін тиімді әдіс-тәсілдерді ендіру, тәжірибеде қолдану.

·        Білім кеңістігінде пайда болған отбасымен қарым-қатынастың жаңа формаларын игеру, озық тәжірибелерді ендіру;

·        Ата-аналардың белсенділіктерін арттыруға мүмкіндік беретін дәстүрден тыс қарым-қатынас түрлерін тәжірибеде қолдану (сайыстар, рингтер, дөңгелек үстелдер, диспуттар, пікірталастар т.с.с.);

·        Отбасымен жүргізілетін жұмыстар бойынша өзінің жаңа авторлық жобасын ұсынған педагогтарға қолдау көрсету.

         Жоғарыда аталған жұмыстардың барлығы бүгінгі күні біздің мекемемізде кеңінен қолдануда. Әрине, бүгінгі таңда бұл жұмыстар өз нәтижелерін беруде. Дегенмен, отбасымен жүргізілетін жұмыстар үздіксіз өзгерістерді қажет етеді. Себебі, бүгінгі күннің ата-аналары жаңа заманның, озық технологиялардың адамдары. Осыдан бірнеше жыл бұрыңғы ата-аналар үшін балаларының уақытылы тамақтанылуы, қаралуы ғана маңызды болса, бүгінгі ата-аналар үшін аталған шарттармен қатар баланың сапалы білім мен саналы тәрбиемен қамтамасыз етілуі де аса маңызды. Сондықтан ата-аналар қауымын мекеме жұмысымен таныстырудың бірден бір жолы оларды мекеме жұмысына, яғни бала тәрбиесіне белсендіре араластыру болып табылады. Ал ол үшін ата-аналарды мекемеде жасалып жатқан жұмыстарға қызықтыра білу керек.
Тақырыбы:Баланың дамуы туралы МДМ-ң және отбасының функционалдық өзара әрекеттесу моделі 2с.

Мақсаты: МДМ-ң отбасымен өзара әрекеттесу ерекшеліктері туралы түсінік қалыптастыру Жоспар:

1. 
   МДМ мен отбасының мәліметтік-аналитикалық блогы
   
2. 
   МДМ мен отбасының өзара әрекетінің іс-тәжірибелік блогы
   
3. 
   МДМ мен отбасының бақылау, бағалау өзара әрекетінің блогы
   

Осы блоктағы міндеттер педагогтың ары қарайғы жұмысының формалары мен әдістерін анықтайды. Бұл әдістерге: сұрақ-жауап, анкетілеу, патронаж, ин­тервьюировілеу, бақылау, медициналық карталарды зерттеу

Ата-аналармен мәліметтік-аналитикалық болк тұрғысындағы жұмыста өзара байланысты 2 бағыт бар.

Бірінші бағыт — ата-аналарды сауаттандыру,белгілі бір сұраққа байланысты керек мәліметті беру. Сұрақтарға жауап беру үшін әртүрлі формалар қолданылады: лек­циялар, жекелей және топтық кеңестер, мәліметтік қағаздар, газеттер, парақ-еске салулар, ата-аналарға арналған кітапханалар, видеотека, аудиотека және т.б.

Екінші бағыт — білім беру аймағына қатысатындардың барлығының жемісті қарым-қатынас орнатуы, яғни пікірлермен, идеялармен, сезімдермен бөлісу.

Осы мақсатта ата-аналар мен балалар қарым-қатынасқа түсетін іс-шаралар жоспарланады және өткізіледі. Ата-аналардың балаларымен дәстүрлі қарым-қатынас орнатудағы сұрақтары, мысалы, «не жедің», «шалбарың неге кір» деген сұрақтармен аяқталады.

Педагогикалық ұжымның басты міндеті ретінде ситуациялық-қызметтік және тұлғалық-ориентациялық тұрғыда ортақ істі іске асыру ( сурет салу, спектеакльдегі рөлдер, кітаптар, ойындар, мейрамға дайындалу, серуенге дайындалу, ортақ жоба жасауға дайындалу).

Екінші блок балалардың денсаулығы мен дамуына байланысты белгілі бір міндеттерді шешуге байланысты болғандықтан ол іс-тәжірибелік деп аталады.

Медициналық қызметкерлердің, мамандардың, психолгтардың, педагогтардың одан арғы жұмысының формалары мен әдістері бірінші блоктағы анализ қорытындысында алған мәліметке байланысты.

Соңғы екі жылда ғалымдар мен іс-тәжірибешілер ата-аналармен жұмыстың қызықты формаларын ойлап тапты.

Үшінші блок – бақылау-бағалау блогы.

Бақылау-бағалау блогы – бұл балабақшаның мамандары өткізетін іс-шараның өнімділігінің қорытындысы.

Іс-шараның өнімділігін анықтау үшін мынадай әдістерді қолдануға болады: сұрақ-жауап, бағалау парағы, экспресс-диагностика және әрбір іс-шарадан кейін өткізілетін басқа әдістер. Педагогтардың өз анализдерін жасаудың да маңызы зор.

Арнайы зерттеу нәтижесінде модельмен жұмыс істеу педагогикалық ұжым мекеме тұрғысында және бала-бақша немесе топтың көлемінде әрекетті структілеуге мүмкіндік береді..

Осылайша, осы модель МДМ-ң меңгерушілеріне педагогикалық ұжыммен жұмыс істеудің жөнелту нүктесі болып табылады.

 Мектепке дейінгі білім беру жүйесін жаңарту, ондағы гуманизациялау және демократияландыру үрдістері мектепке дейінгі ұйымның отбасымен қарым-қатынасын белсендіру қажеттілігіне әкелді.

Отбасы – балаға «эмоционалдық тылда» психологиялық қорғау беретін бірден-бір алғашқы социум. Отбасының маңызы мектепке дейінгі жастағы балалар үшін ерекше. Отбасы жүйесіндегі ғалымдар мен мамандар арасында (Т.А.Маркова, О.Л.Зверева, Е.П.Арнаутова, В.П.Дуброва, И.В.Лапицкая және т.б.) отбасылық институт - эмоционалдық қатынастар институты деп бекер саналмаған. Әрбір бала өз ата-анасынан, әжесі мен атасынан, бауырларынан ерекше сүйіспеншілік күтеді: яғни оны үлгілі тәртібі мен қылығы үшін емес, қандай болса солай сүйгенін қалайды.

Жанұя... Бала үшін отбасы – бұл қоғамдық тәжірибенің көзі. Отбасында ол өзі еліктейтін үлгілер табады, мұнда ол әлеуметтік туылады. Егер біз адамгершілігі зор, дені сау ұрпақ тәрбиелегіміз келсе, онда бұл мәселені «бүкіл әлеммен»: балабақша, отбасы, қоғам – шешуіміз қажет.

Мектепке дейінгі ұйымдардың басты мақсаты – отбасында баланы тәрбиелеуге кәсіптік көмек беру, оны ауыстырмай, тәрбиелік функцияларын жүзеге асыруды толықтыру және қамтамасыз ету арқылы жүргізу.

«Мектепке дейінгі ұйымдарда ата-аналармен жұмыстың формалары мен заманауи моделдері» атты әдістемелік ұсынымда мектепке дейінгі білім жүйесіндегі танымал моделдер ұсынылады және мектепке дейінгі ұйымдарда ата-аналармен жұмыстың заманауи әдістері ашылады.

Біріншіден, бұл - ата-аналармен жұмыстың тиімді формасы болып табылатын ата-аналар жиналысы. Ата-аналар жиналысында топтың тіршілік әрекетінің мәселелері талқыланады. Ата-аналар жиналысына дайындық кезінде келесі ережелерді ұстану қажет:

- жиналыс мақсатқа бағытталған болуы;

- ата-аналардың өтініші мен қызығушылығына жауап беру;

- нақты белгіленген тәжірибелік мінездеменің болуы;

- диалог түрінде өткізілуі;

-жиналыста бала кемшілігін және бала тәрбиесіндегі ата-аналардың қателіктерін жарияламау керек.

Ата-аналармен жұмыстың дәстүрлі емес,тиімді формаларының бірі - шағын жиналыс. Қызықты отбасы анықталып, оның тәрбиелеу тәжірибесі зерттеледі. Одан кейін шағын жиналысқа екі-үш отбасы шақырылады, онда отбасы тәрбиесіндегі позицияларымен, отбасының дәстүрлі тәрбиесі туралы бөліседі.

Ата-аналармен жұмысты келесі кезеңдерге сүйене отырып, құруға болады:

- Ата-аналармен жұмыс мазмұны мен формаларын ойластыру. Олардың қажеттілігі зерттеу мақсатында экспресс-сұрақ жүргізу және алынған мәліметтерді келешек жұмыста қолдану.

- Тәрбиешілер мен ата-аналар арасында болашақтағы іскер әріптестік үшін жағымды қарым-қатынас орнату. Ата-аналарға олар қызыға қатыса алатын, бала бейнесінің жағымдылығын қалыптастыратын жұмыстар өткізу.

- Ата-аналарда баланың жағымды бейнесін формалау үшін отбасында айтылмайтын, ата-анасы күтпеген, олар үшін қызықты ақпаратты хабарлау. Бұл баланың құрбыларымен тіл табысудағы ерекшелігі, оның еңбекке деген қатынасы, іс-әрекеттерінің жетістіктері болуы мүмкін.

- Педагогты бала тәрбиесіндегі отбасы мәселелерімен таныстыру. Бұл кезеңде тәрбиешілер ата-аналармен диалог жүргізеді, отбасымен сөйлескенде тек жағымды жақтарын емес, бала қылығындағы қиыншылықтар, кедергілер туралы да айтады.

- Баланың жеке тұлғасын ересектермен бірге формалау және зерттеу. Ата-аналармен біріккен мұндай зерттеулерде жұмыстың нақты мазмұны жоспарланады және әріптестік формасы таңдалады.

Отбасының тәрбиесін, әдептерін, дәстүрлерді сақтауын ескере отырып, балаларды әлеуметтік ортаға қарым-қатынас мәдениетімен таныстыруға ықпал жасау. Қай заманда болмасын адамзат баласының алдында тұратын ұлы мақсат мұраттарының ең бастысы - өзінің өмірін, тәжірибесін жалғастыратын салауатты, саналы ұрпақ тәрбиелеу. Себебі, ұрпақ тәрбиесі келешегін берік ететін басты фактор болып саналады. Сондай-ақ халықтың қалыптасқан тәрбие тәжірибесін оқу-тәрбие үдерісінде пайдалану туралы Г.Н.Волков, Я.И.Ханбиков, М.Сейфуллаева, А.Ш.Гашимов, Т.Г.Тимошина, С.Қ.Қалиев, М.Х.Балтабаев, Қ.Б.Жарықбаев, Ә.Табылдиев, С.А.Ұзақбаева, К.К.Қожахметова, Ж.Ж.Наурызбай, Қ.Қ.Шалғынбаевалар өз еңбектерінде тұжырымдады.

Қазіргі заманда жас ұрпаққа сапалы білім мен саналы тәрбие беру әлеуметтік құрылымның ең маңызды міндеттерінің біріне айналды. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білімді дамыту тұжырымдамасында «Мектепке дейінгі тәрбие үздіксіз білім берудің алғашқы сатысы. Ол баланың жеке бас ерекшелігін ескере отырып дамытатын орталық» делінген.

Баланы тәрбиелеу, дамыту және білім беру мәселелерінде отбасы мен балабақша ұжымының бірлескен өзара тығыз байланыста болуы.

Бала тәрбиесі ана сүтінен басталып, өмір бойы қалыптасатын күрделі құбылыс. Тәрбиенің ең алғашқы негізі отбасында қаланып, балабақшамен байланыс арқылы одан әрі жалғасады.

-  тәрбиеленушілер отбасына бару;

-  топтық және жалпы ата- аналар жиналстары;

-  кеңестер;

- ата- аналар қатысуымен өткізілетін сабақтар;

- ата-аналармен бірлесе жасаған балалар жұмыстарының көрмесі;

- бірлескен саяхаттар;

- Қатынасу күндері;

- Мейірімді  істер күні;

- Ашық есік күндері;

- ата-  аналардың мерекелерді дайындау мен өткізуге қатысуы;

- фотомонтаждар  безендіру;

- заттық- дамыту ортасын бірлесе құру;

- ертеңгілік сәлемдесу;

- топтық ата- аналар комитетімен жұмыс;

- тренингтер;

- семинар- практикумдар;

- ата- аналар қонақта;

- Сенім телефоны;

- Сенім поштасы;

- отбасылық вернисаж.

Тақырыбы: М.Д.М.-дегі ата-аналармен жұмыстың формалары

Мақсаты: Балабқшадағы ата-аналармен жұмыс формаларын білу және меңгері.

Жоспар:

1. 
   Ата-аналармен жүргізетін жұмысының формалары мен әдістері.
   
2. 
   Ата-аналармен жүлгізілетін жұмыстардың мақсаты міндеттері және мазмұны.
   
3. 
   Ата–аналармен жүргізілетін жұмыстағы тәрбиешінің негізгі міндеттері.
   
4. 
   Ата–аналармен атқаратын жұмыстарында тәрбиешінің қызметі.
   
5. 
   Ата-аналармен жұмыс жүргізудің негізгі формалары.
   

Ата-аналардың өз балаларының жан дүниесін жақсы түсінуі, оларға отбасында дұрыс та тиімді тәрбиелік орта тудыру үшін, бала тәрбиесіне қатысты білімі және біліктерін ұдайы көтеріп отыруы қажеттілігін өздері түсінуі тиіс. Сол үшін де мектептің, сынып жетекшісі ата – аналар педагогикалық жұмыс жүргізуі, оның бағытын дұрыс ұйымдастырып отыруы міндеттеледі. Соңғы жылдары педагогикалық әдебиеттерде «Ата-аналарды тәрбиелеу» деген ұғым пайда болды. Ондағы көзделген мақсат ата–аналарға бала тәрбиесіне қатысты педагогикалық кеңес, оқуды ұйымдастыру, соған сәйкес олардың педагогикалық білімдерін жетілдіры отыруды көздейді. Ғалымдардың айтуынша, әр елде сонымен қатар отандық педагогикада жүргізілген зерттеу жұмыстары нәтижесінде сай ата – аналар балаларын тәрбиелеу барысында айтулы қиыншылықтарға кездеседі. Сондықтанда олар мұғалімдердің ақыл – кеңестерін, практикалық көмектерін аса қажет етеді. Олардың ұйымдастыруындағы ақыл – кеңес тек отбасы жағдайы сәтсіз ата–аналарға ғана қажет емес. Сонымен бірге отбасы тәрбиелі ата–аналарға да керек. Себебі: қоғамның қарқынды дамуы осы бағытта жаңа талаптар қоюда. Сондықтан, ата–аналарға бала тәрбиесінде, біріншіден, педагогикалық білімдерді жинақтауға, екіншіден, олардың өздерінің тәрбиелі және дамуын міндеттейді. Егерде мектеп пен ата–аналардың тәрбиешілік өзара әрекетін бірлікте ұйымдастырса, бұл шешімін табатын міндеттер. Ол мектеп тәжірибесінде мұғалімдердің ата–аналармен кездесуін, ата–аналар жиналысын ұйымдастыру, ата–аналар комитетін құру, ата–аналар белсенділерімен жұмыс істеу, ата–аналар үшін әңгімелер мен дәрістер ұйымдастыру, конференция өткізу секілді жұмыстар барысында атқарылады.

1. Ата-аналарға педагогикалық білім беру, олардың педагогикалық мәдениеттерін жетілдіру, ата-ана дағдыларын қалыптастыру.

2. Ата-аналарды балабақша өміріне отбасылармен тиімді жұмыс түрлерін іздестіру мен енгізу арқылы қатысуға бейімдеу.

3. Педагогтер мен ата-аналар арасында тиімді серіктестікті құру, мектепке дейінгі ұйым қызметіне белсенді қатыстыру.

4. Өз баласының дамуы, тәрбиелеу мен білім беру саласында ата-аналардың қажеттіліктерін анықтау.

5. Отбасылық тәрбиенің үздік тәжірибелерін зерттеу, жалпылау және тарату.

Ата-аналардың психологиялық-педагогикалық білім берудің мақсаты мен міндеттерін іске асыруда өзара қарым-қатынастың ұжымдық және жеке түрлерін (дөңгелек үстелдер, іскерлік ойындар, ата-аналардың конференциялары, кеңестер, педагогикалық кеңестер, ата-аналар жиналысы (жалпы және топтық) ауызша журналдар, ата-аналар клубтары және т.б.) қолдану.

Педагогикалық білімдерінің насихатын көрнекілік үгіттеу жүйесі арқылы жүргізу: жылжымалы папкалар, видеофильмдер, жаднама-нұсқаулар, шақыру қағаздары, сурет көрмелері ата-аналар бұрыштары және т.б.

Ата-аналарға отбасылық оқу әдебиеттерінен хабардар болуға, кездесу барысында талқыланатын тақырыпқа қызықтыруға, оларды тәрбиелеудің кеңінен тараған стереотиптерін талдауға, өз тәжірибелерінің ассоциациясын құруға көмектесу.

Педагог пен ата-ананың баланы тәрбиелеу мен дамыту бойынша бірлескен әрекеттерін жұмылдыру. Балабақшада немесе үйде нақты тұлғаны тәрбиелеудегі проблемаларын шешудің тиімді тәсілдерін табу үшін оларды ашық әңгімеге шақырып, педагогтермен бірге өз ойлары мен күдіктерін бөлісу ықыластарын оятып, қызықтыруға тырысу.

Отбасыларды зерттеу бойынша диагностикалық жұмыстар жүргізу. Отбасылармен жеке және дифференциалды топтық жұмыстарда тиімді әдістері мен түрлерін қолдану.

Отбасылық тәрбиеге халықтық педагогиканың дәтүрлерін енгізу. Балаларды басқа келеңсіз көріністердің алдыналуда адамгершілік құндылықтарға негізделген отбасын құруда ата-аналарға көмек көрсету.

Отбасымен қалыпты қатынасын дамыту үшін ата-аналар және педагогтер бірлесіп іс-шаралар (ата-аналар конференциясы, кеңестер, әңгімелесу, сұрақ-жауап кештері, пікір-сайыс, ата-аналарға арналған үйірмелер және т.б.), сонымен қатар педагогтер, ата-аналар және балалармен бірлесіп (ертеңгіліктер және мерекелер, концерттер, ашық есіктер күні, викториналар, спорттық мерекелер мен ойын-сауықтар, газет шығару, бірлесіп жасаған шығармаларынан көрме ұйымдастыру және т.б.) іс-шаралар өткізу арқылы жағдай құруын жетілдіру.Мамандармен (психолог, логопед, қосымша білім беру педагогтерімен т.б.) жеке кеңестер беру үшін жағдай жасауды қамтамасыз ету. Ата-аналарға мамандардың жұмыстарымен танысуға, балаларының мәселелері мен олардың дамуының алға басулары туралы ақпараттар алуларына мүмкіндік беру.Ата-аналарға мектепке дейінгі ұйымдардың ұйымдастыру тіршіліктеріне қатыстыру, олардың шығармашылықпен өзін-өзі жүзеге асыруларына жағдай жасау.Ата-ана — әкелермен, аталармен, әжелермен қарым-қатынасының әртүрлі түрлерін қолдану. Олардың беделін көтеруге бағытталған шығармашылық, әлеуметтік маңызды әрекеттеріне балалармен бірлесе отырып қатыстыру.

Отбасылық тәрбиенің озат тәжірибиесін жүйелі жалпылау, суретті газеттер, ұжымдық жұмыстар, жинақталған суреттер түрінде ұсыну.