Бесінші бағыт-су ресурстарын басқару жүйесін жетілдіру
Су адамзаттың өмір сүруін және экожүйелердің тұтастығын қамтамасыз етудің негізгі табиғи компоненті болып қалады. Осыған байланысты, су ресурстарын ұтымды пайдалану ауқымды проблема болып отыр.
Алтыншы бағыт - "таза" көлікті дамыту
Қазақстанда тасымалдардың көпшілігі дизельде / бензинде жүргізіледі. Қазіргі уақытта тасымалдардың көпшілігі бензин (дизель) негізінде жүзеге асырылады. Бірінші кезекте бұл парниктік газдардың жоғары шығарылуына ықпал етеді.
Жетінші бағыт-экожүйелерді сақтау және тиімді басқару
Бұл бағыттағы қызмет негізінен еліміздің бірегей табиғи байлығын сақтауға бағытталған.
"Жасыл" экономиканы дамыту бағдарламасы шеңберінде Қазақстан экономиканың 10 негізгі секторларына инвестиция салуды жоспарлап отыр:
ауылшаруашылығы;
тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық;
энергетика;
балық аулау;
орман шаруашылығы;
өнеркәсібі;
туризм;
көлік;
қалдықтарды кәдеге жарату және қайта өңдеу;
су ресурстарын басқару.
Бүгінде әлемдік инновациялардың 40 % - ы "жасыл" экономикаға, ал олардың 50% - ы "жасыл" экономиканың негізгі факторы болып табылатын энергия үнемдеу мен энергия тиімділігіне келеді. Энергетика біздің үйлеріміздің бәсекеге қабілеттілігі мен қауіпсіздігі, жылу және жарық үшін ғана емес, ластаушы заттардың 50% - ы мен парник газдарының 70% - ы (ПГ) үшін де жауапты. Яғни, энергия сыйымдылық деңгейімен ұлттық экономикалардың экологиялық және климаттық құрамдастары анықталады. Осы көрсеткіш бойынша әлемдік энергия сыйымдылығы рейтингісінде Қазақстан сегізінші орында, ал Ресей он бесінші орында тұр. Яғни, энергия тиімділігі-бұл біздің экономикамыздың әлсіз жағы болып тұр.
"Жасыл" экономика бойынша 2014-2016 жылдарға арналған Ұлттық баяндамада жеті бағыт бойынша негізгі нәтижелер берілген. Мысалы, су үнемдеу технологиялары ауылшаруашылығындағы су ресурстарының өнімділігін 1,5 есеге дейін арттырды. Алайда, қабылданып жатқан шараларға қарамастан, суармалы су шығыны бұрынғысынша жоғары болып қала береді. Ал су ресурстарына, әсіресе ауылдық жерлерде қол жеткізу әлі жолға қойылмаған.
Сондай-ақ, қоқыс өңдеуге да қатысты. Елдегі ҚТҚ-ның жыл сайынғы көлемі 5-6 млн тоннаны құрайды, оның тек 3% ғана өңделеді, ал қалған көлемі (шамамен 97%) полигондар мен қоқыс тастайтын жерлерде орналастырылады.
Дегенмен, Қазақстанда "жасыл" экономиканың даму болашағы зор. Есеп бойынша, 2050 жылға қарай "жасыл" экономикаға көшу ЖІӨ-ні 3% - ға арттырады. Экологиялық реформалардың арқасында жарты миллионға жуық жаңа жұмыс орны ашылады, өнеркәсіптің және қызмет көрсету саласының жаңа салалары пайда болады, ал өмір сүру сапасы артады деп күтілуде.
Достарыңызбен бөлісу: |