Дәріс коспектісі «Климаттың өзгеруі және жасыл энергетика»

Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін түгендеудің мемлекеттік жүйесі

жүктеу 2,94 Mb.

бет	12/17
Дата	08.09.2023
өлшемі	2,94 Mb.
	#43300

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17

конспект лекция каз

4.1 Әзірлеу тәртібі

4 Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін түгендеудің мемлекеттік жүйесі
Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін түгендеудің мемлекеттік жүйесі:
1. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін мемлекеттік түгендеу жүйесі тиісті кезеңдегі парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерінің нақты көлемдерін айқындау үшін қажетті деректерді жинау, өңдеу, сақтау және талдау жөніндегі ұйымдастыру іс-шараларының жиынтығын білдіреді.
2. Парниктік газдарды мемлекеттік түгендеу үшін ақпарат жинау статистикалық есептілікке, сондай-ақ, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қондырғылар паспорттарында ұсынылатын деректерге негізделеді.
3. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін түгендеудің мемлекеттік жүйесінің жұмыс істеуін ұйымдастыруды және үйлестіруді қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.
4. Парниктік газдар шығарындылары мен сіңірулерін мемлекеттік түгендеудің толықтығын, ашықтығын және анықтығын бақылау қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жыл сайын жүргізіледі.

4.1 Әзірлеу тәртібі

Парниктік газдар шығарындыларын азайту және (немесе) парниктік газдарды сіңіруді ұлғайту жөніндегі ішкі жобаларды жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асырады. Бұл ретте парниктік газдар шығарындыларын квоталау жөніндегі талаптарға жататын қондырғыларға қатысты парниктік газдар шығарындыларын азайту жөніндегі ішкі жобалар жүзеге асырыла алмайды.

Парниктік газдар шығарындыларын азайту және (немесе) сіңірулерін ұлғайту жөніндегі ішкі жобалар экономиканың мынадай салаларында іске асырылуы мүмкін:
1) тау-кен өндіру және металлургия (шахталық метанды кәдеге жарату жобалары бөлігінде);
2) ауылшаруашылығы;
3) тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық;
4) орман және дала аумақтарын көгалдандыру;
5) жердің тозуының алдын алу болып табылады;
6) жаңартылатын энергия көздері;
7) коммуналдық және өнеркәсіптік қалдықтарды қайта өңдеу;
8) көлік;
9) энергия тиімді құрылыс;
10) энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру.

ҚР Экологиялық кодексінің 17-бабының 29) тармақшасына сәйкес қоршаған ортаға эмиссияларды қысқартуға арналған квоталар мен міндеттемелер Саудасы қағидалары бекітілді.

Эмиссияларға арналған квоталар мен эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелерді сату табиғат пайдаланушыға экологиялық рұқсат шеңберінде бөлінген эмиссияға арналған пайдаланылмаған лимиттің бір бөлігін басқа табиғат пайдаланушыға (табиғат пайдаланушыларға) сату арқылы жүзеге асырылады.
Экологиялық рұқсатта белгіленген белгілі бір уақыт кезеңі ішінде эмиссияларға арналған қолда бар лимиттен және эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелерден аспау мақсатында табиғат пайдаланушы эмиссияларға арналған квотаның жетіспейтін бөлігін және эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелердің бір бөлігін қоршаған ортаға эмиссиялардың лимиттелетін көлемінің резерві бар басқа табиғат пайдаланушыдан сатып ала алады.
Егер табиғат пайдаланушының эмиссияларға арналған лимитпен және экологиялық рұқсатта белгіленген эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелермен салыстырғанда қоршаған ортаға нақты эмиссиялар резерві болған жағдайда, ол эмиссияларға арналған квотаның бір бөлігін және эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелердің бір бөлігін басқа табиғат пайдаланушыларға сатуға ұсына алады.
Эмиссияларға арналған квотаны және эмиссияларды бір табиғат пайдаланушыдан екіншісіне қысқартуға арналған міндеттемелерді сату ластаушы заттардың шығарындылары, төгінділері, өндіріс және тұтыну қалдықтарын орналастыру, күкіртті қоршаған ортада ашық түрде орналастыру және сақтау бойынша жеке жүзеге асырылады.
Қоршаған ортаға эмиссияларға арналған квоталар мен эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелерді сатуға, егер ластаушы заттар шығарындыларының, төгінділерінің көздері, өндіріс және тұтыну қалдықтарын орналастыру объектілері арасындағы қашықтық күкіртті қоршаған ортада ашық түрде орналастыру және сақтау осы табиғат пайдаланушылар үшін белгіленген санитариялық-қорғау аймақтары радиустарының он еселенген сомасынан аспаған жағдайда, табиғат пайдаланушылар арасында жол беріледі.
Эмиссияларға арналған квотаны және эмиссияларды қысқартуға арналған міндеттемелерді сату (сатып алу) жөніндегі мәмілені жасау үшін Тараптар сатып алу-сату шартын (бұдан әрі - шарт) жасасады.
Бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Халықаралық келіссөздер үдерісіндегі ҚР ұстанымы
Қысқаша тарихи анықтама
• 1992 жыл. Қазақстан БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі жөніндегі Негіздемелік конвенциясына қол қойды.
• 1995 жыл. Конвенцияны Республика Президенті ратификациялады.
• 1997 жыл. Киотодағы БҰҰ КӨНК тараптарының үшінші конференциясы қарсаңында Қазақстан Республикасының СІМ 1990 жылғы эмиссиялар деңгейіне сүйене отырып, елдің парниктік газдар шығарындыларын азайту және тұрақтандыру шаралары бойынша пікірталасқа қатысуға дайындығы туралы мәлімдеме жариялады. Қазақстан өз мәлімдемесінде Дүниежүзілік банктің халықаралық көміртегі несиесі нарығын құру туралы бастамасын қолдады.
• 1998 жыл. БҰҰ негіздемелік конвенциясы тараптарының Төртінші Конференциясы. Қазақстан шығарындыларды азайту бойынша міндеттемелерді өз еркімен қабылдауға ниетті екенін мәлімдеді. Қазақстан Республикасының БҰҰ КӨНК жөніндегі бірінші ұлттық хабарламасы жарияланды.
• 1999 жыл. Наурызда Қазақстан Киото хаттамасына БҰҰ КӨНК I қосымшасына және Киото хаттамасына В қосымшасына енгізілмеген ел құқықтары бойынша қол қойды. Сәуір айында-БҰҰ КӨНК I қосымшасына кіру ниеті туралы мәлімдеді. Шілдеден желтоқсанға дейін Киото хаттамасын ратификациялау мәселелері жөніндегі жұмыс тобы жұмыс істеді.
• 2000 жыл. Қазақстанның БҰҰ КӨНК I қосымшасына қосылуы және Киото хаттамасын ратификациялау бойынша жұмыстар жалғасуда. Климаттың жаһандық өзгеруі мәселелері бойынша, оның ішінде, парниктік газдар шығарындыларын азайту тетіктерін іске асыру бойынша ведомствоаралық орталық құрылуда.
• 2001 жыл. Қазақстан Киото хаттамасының мақсаттары үшін 1-қосымшаның тарабы мәртебесін алды
• 2002 жыл. Қазақстан базалық 1992 жылды бекітті (Найробиде КС шешімі).
• 2008 жыл . Қазақстан 2008 - 2012 жылдар кезеңінде 1992 жылғы деңгейде ПГ шығарындыларын тұрақтандыру туралы ерікті сандық міндеттемелерді өзіне қабылдады.
• 2009 жыл. наурыз айында Қазақстан Киосты БҰҰ КӨНК хаттамасын ратификациялады. Кейіннен ПГ шығарындыларын 2020 жылға қарай 1992 жылғы деңгейден 2020% - ға және 2050 жылға қарай 25% - ға қысқарту туралы ПГ-дан кейінгі кезеңге (2012 жылдан кейінгі) өзінің сандық міндеттемелері туралы мәлімдеді. Сол жылы Қазақстан Копенгагендегі КС-да БҰҰ КӨНК және Киотсокго хаттамасының қосалқы органдарының маусым сессияларында Қазақстанның Б қосымшасына кіруі туралы мәселені қарау туралы шешім алды.
Қазақстан климаттың өзгеру проблемасына үлкен мән береді. Өтпелі кезеңнің кез келген басқа еліндегідей, бұл мәселе экологиялық қауіпсіздік пен орнықты дамудың ұлттық тұжырымдамасымен қаншалықты байланысты болса, соншалықты басым болып табылады.
1993 жылы Қазақстанда БҰҰ КӨНК II қосымша елдерінің (АҚШ, Нидерланды, Жапония) қаржылық және техникалық қолдауымен өңір климатының өзгеруіне зерттеулер жүргізілді, экожүйелер мен экономиканың жекелеген секторларының климаттың өзгеруіне осалдығын бағалау, бейімделудің тиімді шаралары әзірленуде. 1990 жыл үшін ПГ шығарындылары мен сарқынды суларының ұлттық кадастры жасалды, оған қатысты ПГ шығарындыларының болашақ деңгейлері, сондай-ақ 1994 жыл үшін қаралатын болады. БҰҰ КӨНК бойынша жұмыстардың негізгі қорытындыларының бірі Қазақстан экономикасының әртүрлі салаларында ПГ шығарындыларын азайту және сарқынды суларын ұлғайту әлеуеті тұрғысынан олардың басымдылығын ескере отырып, Климаттық жүйеге әсерді жұмсарту жөніндегі шараларды айқындау және орнықты даму принципіне (Қазақстан Республикасының БҰҰ КӨНК бойынша бірінші ұлттық хабарламасы, Алматы 1998) сәйкес келеді.
Қазақстандағы климаттың өзгеру салдарын бағалау нәтижелері (ҚазОРҒЗИ):

жаздық бидайдың өнімділігі 44-51% - ға; күздік-12-35% - ға төмендейді %;
вегетациялық кезеңнің басында жайылымдық өсімдіктердің өнімділігі артып, содан кейін күрт төмендейді;
ыстық кезеңнің ұзақтығын 27-57 күнге арттыру есебінен қой шаруашылығындағы жүн қырқымы 11-19% - ға азаяды; қозылардың шығымы 20-26% - ға азаяды%;
су ресурстары: Тобыл өзенінің ағыны 24-26% - ға, Үлбі және Уба өзендері-23-29% - ға төмендейді %;
таулы аудандарда қар желісі 500-700 метрге көтеріледі; сел белсенділігі артады; Каспий теңізінің деңгейі көтеріледі.

Қазір Қазақстан жыл сайын парниктік газдар шығарындыларына түгендеу жүргізіп, ПГ шығарындыларына рұқсат берудің Ішкі сауда жүйесін әзірлеуде.

жүктеу 2,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17