Да п а л ы қ дүниетаны мы Әрбір ғалы м

і алмай, бір түрлі қысымға түсесің. М ұндай ұяты күшті  \

бет 74/94 Дата 13.09.2023 өлшемі #43348

Навигация по данной странице:

• ҒАШЫҚТЫҚ Ж Ү РЕК СЕНІМІ

і алмай, бір түрлі қысымға түсесің. М ұндай ұяты күшті  \ а д ам д ар ұйқыдан, та м а қ т а н қ ал атұ ғы н ы д а бар, хатта I  өзін-өзі өлтіретұғын кісілер де болады. Ұят деген адам - I  ның өз бойындағы  адам ш ылығы , иттігіңді ішіннен өз I  мойныңа салып, сөгіп қы лған қысымның аты... Мұндай I  қы л ы қ қ а жетіп ұялған а д ам ғ а өкпесі бар кісі кешпесе,  яки оның үстіне тағы аям ай өртендіріп сөз айтқан кісі-  нің өзінің де адам ш ы лы ғы ж о қ десе болар». Шын ұят дегеннің осылайша мән-мағынасын ойшыл  Абай ашып берген. Сонымен бірге ұялған ж ан н ы ң күй- |  зелісін түсініп оған кешірімді  болудың өзін үяты бар  адам ұғы над ы деген ой айтқан. Шын ұялған ж анды ұяты  бар адам ғана түсіне алады, ал мен өзім көріп жүрген  кісілерім ұ я л м а қ түгіл қы зар м ай ды дейді ақын. Демек,  оларды ң бойында иманы бар деп айтуға қ а л а й ш а бола-  ды. Абай иман мен ұятты бірге қар асты р ған , бұл мәнде  иман дегеніміз тек діни түсініктен гөрі адамшылықтьін  өлшемі ретінде қаб ы л д ан ад ы . И м анның негізі — адам-  шылық. Бұл Абайдың гуманизмінің басты қағи д алары -  ның бірі. ҒАШЫҚТЫҚ Ж Ү РЕК СЕНІМІ (Отыз жетінші сөз) Бұл сезде езгелердей бір ғана ой өрбімеген, ж иы рм а  үш ж еке-ж еке нақыл айтылған, оларды ң көбін м ақал-  мәтелге ж а тқ ы зу ға болады. М ысалы, «Көңілдегі керікті  ой ауыздан ш ы қ қан да өңі қаш ады », «Әкесінің баласы —  адамның дүспаны, адам н ы ң баласы — бауырың», «Ер  арты қ сұраса да азға разы болады. Ез аз сұрар, артыл-  тып берсең де разы болмас», «Өзің үшін еңбек қылсаң,  езі үшін оттаған хайуанның бірі боласың; адам ш ы лы қ-  тың қары зы үшін еңбек қылсаң, аллан ы ң сүйген құлы-  ның бірі боласың», «Егер ісім енсін дёсең, ретін тап»,  «Биік мансап — биік ж ар тас, ерінбей еңбектеп ж ы лан да  шығады, екпіндеп ұшып қы ран да шығады», «Бақпен ас-  қан патш адан, мимен асқан қ а р а артық; сақалы н сатқан  кәріден еңбегін сатқан б ала артық», «Тоқ тіленші —  адам сайтаны...», « Ж а м а н дос көленке, басыңды күн 176 жүктеу Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз