Бухгалтерлік есеп қағидалары пәні бойынша

Оспанов А., Бакиров А. және Сұлтанов Б. әртүрлі ыдыс және ыдыстық заттарды шығыру бойынша ЖШС ашуды шешті. Олармен 500 000 теңге мөлшерінде келесідей үлестермен жарғылық капитал құрылды: Оспанов А. кассаға 100 000 теңге қолма-қол ақша салды, Бакиров А. құны 200 000 теңге ғимарат берді, Сұлтанов Б. ағымдағы, банктік шотқа 200 000 теңге аударды.

1. 
   ЖШС бухгалтері қандай шоттар ашу керектігін анықтау.
   
2. 
   Ашылған шоттарға сипаттама беру.
   
3. 
   ЖШС бастапқы балансын ашу.
   

№ 1 есептің шарты бойынша. Қызметін бастау үшін ЖШС 150 000 теңге сомасында жабдық сатып алды, бірақ оған төлем жасаған жоқ, банктен 500 000 теңге қарыз алды.

1. 
   Бұл операцияларға Т-шоттар ашу.
   
2. 
   Бухгалтерлік баланс құру.
   
3. 
   Қандай шоттар активті, қандай шоттар пассивті екендігін көрсету.
   

№ 1 және № 2 есептердің шарттары бойынша. Құрылтайшы Оспанов А. өзінің қаражаты есебінен 150 000 теңге мөлшерінде банк алдындағы қарызды өтеуді шешті, өйткені банктен алынған ссуда қысқа мерзімді болды және ЖШС бекітілген мерзімдерде оны өтеуге үлгермеді. Сонымен бірге 70 000 теңге сомасында материалдар сатып алынып, төленді.

1. 
   Бұл операцияларды көрсетуде бухгалтерлік есептің қандай концепцияларын қолдану керектігін анықтау.
   
2. 
   Т-шоттың көмегімен ЖШС ағымдағы, банктік шотында қаражаттарының қалдығын, шоттың дебеттік және кредиттік айналымдарын анықтау.
   
3. 
   №1, 2, 3 есептерде көрсетілген операцияларды есепке ала отырып баланс құру.
   

Төменде “Меруерт” мейманханасының шоттарының қалдығы 2009 жылдың 31 желтоқсанына келтірілген

1. 
   “Тұран-Алем” банкісінің қызметкерлері үшін 30 желтоқсанда өткізілген кештен түскен табыс әлі тіркелмеген. Счет бойынша жалпы сома 200 000 теңгені құрайды, оның ішінде 100 000 алдын-ала төленген, ол да тіркелмепті.
   
2. 
   “Алдын-ала төленген жалдық ақы” шоты бойынша қалдық 2009 ж. 1 -ші қазанында алты айға бұрын төленген жалдық ақыдан тұрады
   
3. 
   Желтоқсан айында төленуі тиіс еңбек ақы бойынша шығындар мен міндеттемелер де тіркелмеген. Төленуге тиіс еңбек ақының жалпы сомасы100 000 теңгені құрайды.
   
4. 
   Жұмсалған газ баллоны шығынға есептен шығарылмаған. Олар 10 желтоқсанда алынған (25 000 теңгеге 5 баллон), 31 желтоқсанда қоймада әлі 2 баллон бар болатын.
   
5. 
   Мейманхана иесінің өз жеке қажетіне кассадан алған 40 000 теңгесі де ескерілмеген
   

1. 
   Шоттардың сальдосы кіріспе баланстың бағандарына жазылады
   
2. 
   Трансформациялық (түзетуші) бухгалтерлік жазулар жүргізіледі
   
3. 
   Трансформацияланған (түзетілген) шоттардың сальдосы түзетілген кіріспе баланстың бағандарына жазылады
   
4. 
   Трансформацияланған, түзетілген кіріспе баланстың сальдосы бухгалтерлік баланс пен табыстар және шығындар жөнінде есеп беру бағандарына жазылады
   
5. 
   Бухгалтерлік баланс пен пайдалар және зияндар жөнінде есеп берудің жиыны шығарылады
   
6. 
   Таза табыс не зиян пайдалар және зияндар жөнінде есеп берудің бағанынан бухгалтерлік баланс бағандарына ауыстырылады
   

Ауызша жауап беріңіз:

1. 
   Қазіргі жағдайда есепті ұйымдастырудың ерекшеліктері қандай?
   
2. 
   Құжаттау дегеніміз не, оның мәні мен мазмұнын ашу.
   
3. 
   Бухгалтерлік құжаттардың жіктелуі.
   
4. 
   Құжаттардың мазмұны мен рәсімделуіне қойылатын талаптарды атаңыз.
   
5. 
   Түгендеуді кім жүргізеді, оның мәні мен мазмұнын ашу, оны жүргізу тәртібін анықтау.
   
6. 
   Қандай есеп регистрлерін білесіз, олардың мәні және жіктелуі.
   
7. 
   Есепте қате жазуларды анықтау және түзету тәсілдерін атаңыз.
   
8. 
   Бухгалтерлік есепті жүргізудің қандайнегізгі нысандарын білесіз.
   
9. 
   Ұйымның есептік саясатын кім құрады және оны құрудың негізі болып не табылады. Мысал келтіріңіз.
   

2. Сыртқы түрі бойынша регистрлерге сипаттама беріңіз.

3. Синтетикалық және аналитикалық есеп регистрлерінің маңызы қандай?

4. Синтетикалық және аналитикалық шоттар бойынша айналым ведомосінің маңызы қандай?

5. Жүйелі регистрдің мәнін ашыңыз.

6. Хронологиялық регистрдің мәнін ашыңыз.

7. Құрамдастырылған регистрдің мәнін ашыңыз

8. Регистрлерді жазуға дайындық қалай жүргізіледі?

9. Бухгалтерлік есеп нысаны дегеніміз не?

10. Мемориальді-ордерлік есеп нысанының мәні.

11. Журналды-ордерлік есеп нысанының мәні.

12. Есептің автоматтандырылған нысанына сипаттама беріңіз. Қандай бухгалтерлік бағдарламаларды білесіз.

13. Бухгалтерлік есепте қателер қашан пайда болады. Себептерін атаңыз.

14. Қателердің салдарлары қандай? Субъект үшін олардың құны қандай?

15. Есепте қателер қандай тәселдермен анықталады?

16. Қателерді түзету тәсілдері қандай?

17. Қатені түзетудің корректуралық тәсілі қай кезде қолданылады және оның мәні.

18. Қатені түзетудің қосымша проводка тәсілі қай кезде қолданылады және оның мәні.

19.Қатені түзетудің «қызыл сторно» тәсілі қай кезде қолданылады және оның мәні.

20. «Жеке сторно» толықтан айырмашылығы қандай?

21. Есепте түзетілген қатені құжаттық рәсімдеу тәртібі қандай?

22. Халықаралық тәжірибеде сторнолық жазу танылған ба?

Сұрақтарға жауаптар:

1. бухгалтерлік кітаптар, карточкалар, жинақ парақтары, ведомостер, синтетикалық және аналитикалық есеп регистрлері, хронологиялықжәне жүйелі регистрлер;

2.мемориалды-ордерлі, журналды-ордерлі, автоматтандырылған;

3.корректуралық, қосымша проводка, сторналық жазу;

4.жоқ;

5.бухгалтерлік анықтамалармен рәсімделеді;

7. бухгалтерлік есеп регистрлерінде жазбаларды жою үшін

9.алғашқы құжаттарда, бухгалтерлік есеп регистрлеріне жазбас бұрын, қатені түзету үшін

10.пунктировка, теріп бақылау, есептеу, салыстыру

11.айыппұл санкциялары, әкімшілік жазалар, қылмыстық жауапкершілік;

12. бухгалтер мен ішкі аудиторлардың жауапсыздығынан және жете білімсіздігінен.

13.мәліметтерді автоматтты түрде өңдеу

14.Лука, Алтын, 1-С Бухгалтерия

15.негізгі регистр болып журнал-ордер табылады.

16.негізгі регистр болып мемориалды ордер табылады.

17. беттері номерленіп, байланады және соңғы беттің сыртында байланған жеріне бас бухгалтердің қолы қойылған қағаз жабыстырылады.

18. күнтізбелік кезектілікті сақтаумен шаруашылық операциялардың болуына қарай жазбалар жүргізу үшін

19. экономикалық сипаттары бойынша шаруашылық операциялар жазбаларын жүргізу үшін

20. экономикалық сипаттары бойынша күнтізбелік күндерді есепке ала отырып логикалық кезектілікте шаруашылық операциялар жазбаларын жүргізу үшін

21. ақшалай бағалауда жалпы ақпарат алу үшін

22. есеп объектілері бойынша сандық-сомалық өлшемде ақпарат алу үшін

23. алғашқы құжаттарда рәсімделген операциялар мен ресурстардың бар болуы туралы мәліметтерді тіркеу және топтастыруға арналған қағаз парақтары.

24. регистрлердің әр түрлерінің сәйкес келу, есеп жазбаларын өңдеу техникасының тәртібі.

Әдістемелік нұсқаулар: тапсырманы орындауда әр сұраққа сәйкес жауапты таңдау.

Негізгі әдебиет: 1, 5, 6, 7, 9, 13.

Қосымша әдебиет: 1, 2, 3, 4.
№6 тақырып. Қысқа мерзімді активтер есебі: ақша қаражаттары және олардың эквиваленттері

Есеп 1

Төмендегі шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз:

Төменде берілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Төменде берілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

К компаниясы консерві қақпақтарын бекіту үшін станок сатып алуды шешті. Сатушы станокты 1,5 млн. теңгеге ұсынды, ал оның нарықтық құны 1,4 млн. теңге құрайды. Станокты сатып алу-сату бойынша мәміле 1,3 млн. теңге төлем шартында жасалды. Станокты қондыру бойынша шығындар 100 000 теңге құрады.

1. 
   К компаниясы есепте станокты қай құны бойынша көрсететінін анықтау.
   
2. 
   Сатып алу бағасы дегеніміз не, оны көрсету.
   
3. 
   Станок қай шотта көрсетіледі: негізгі құралдар, міндеттемелер, капитал?
   
4. 
   Сатып алуды Т-шоттарда көрсету.
   

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз:

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

1. 
   Пайыздық тәуекел қалай анықталады?
   
2. 
   Несиелік тәуекел қалай анықталады?
   
3. 
   Қаржылық активтер мен міндеттемелер қандай құнмен бағаланады?
   
4. 
   Пайда мен зиян туралы есеп беру құрылымы қандай?
   
5. 
   Қай ҚЕБХС Қаржылық активтер мен міндеттемелердің құнсыздану есебін және жүргізу тәртібін реттейді.
   
6. 
   Хеджирлеу дегеніміз не?
   
7. 
   Хеджирлеудің қандай негізгі баптарын білесіңдер?
   

30.06.2008 жылы компания 100000 тг номиналды құнды 2 жылдық облигацияларды сатып алды. Төлемдер жылына 2 рет жылдық 12% көлемінде төленеді, 30 маусым және 31 желтоқсанда. Нарықтық пайыздық ставка жылдық 10%-ды құрайды. Облигациялардың шығарылу құнын анықтау керек, проводкалар құру және облигациялық жеңілдіктерді сызықтық және тиімді пайыздық ставка әдісімен жазу.

1. 
   Облигациялардың шығарылу құнын есептегенде (n=4, r=5) шартындағы дисконттау факторын анықтау керек.
   
2. 
   Пайыз бойынша табыстың және сыйақының амортизацияларының кестесін құру.
   
3. 
   Проводкаларды құру үшін келесі логикалық талдауларды ұстану қажет:
   

б) шот түрін анықтау (активтердің, капиталдың, міндеттемелердің)

в) шаруашылық операциялардың әсерінен шоттарда қандай өзгешеліктер болғанын анықтау (ұлғаю не кему);

г) өзгеру сипатынан туындайтын шаруашылық операциялар әсерінен болған, сонымен қатар қолданылған шот түрлері арқалы дебеттелетін және кредиттелетін шоттарды анықтау.

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Төменде келтірілген шаруашылық операциялар бойынша шоттар корреспонденциясын құрыңыз.

Жұмыскердің есептелген еңбекақысы 55000 теңге. Жеке табыс салығы, әлеуметтік салық және әлеуметтік аударым сомасын анықтаңыз.

Келтірілген АҚ «Мерей» мәліметтері негізінде бастапқы балансты құру (мың теңге):

1. 
   Негізгі құралдар........................................................ 400 000
   
2. 
   Жарғылық капитал................................................... 426 965
   
3. 
   Материалдар................................................................18 500
   
4. 
   Дайын өнім..................................................................20 100
   
5. 
   Бөлінбеген табыс.........................................................26 700
   
6. 
   Кассадағы ақша................................................................920
   
7. 
   Жабдықтаушылармен есеп айырысу.........................15 500
   
8. 
   Дебиторлық қарыз............................................................845
   
9. 
   Еңбек ақы бойынша персоналмен есеп айрысу....... 23 200
   
10. 
    Ағымдағы, банктік шоттағы ақшалар.... 52 000
    

2007 жылға АҚ «Мерей» бойынша шаруашылық операциялар журналы

1. 
   Есептік кезеңнің басына келтірілген мәліметтер негізінде 01.01.2008ж. бастапқы бухгалтерлік баланс құру.
   
2. 
   2008 жылға келтірілген шаруашылық операцияларға шоттар корреспонденциясын құру.
   
3. 
   31.12.08 жылға есептік кезеңнің соңына бухгалтерлік баланс құру.
   
4. 
   Тікелей әдіспен ақша қозғалысы туралы есеп беруді құру.
   
5. 
   Жанама әдіспен ақша қозғалысы туралы есеп беруді құру.
   

1. 
   Қандай жағдайда қауымдастырылған есеп беру құрылады? Қауымдастырылған іс-әрекеттер.
   
2. 
   Жекешеленген қаржылық есеп берудегі еншілес, бірлесіп бақыланатын және бірлескен ұйымдардағы инвестиция есебі қай стандартпен реттеледі?
   

ЖШС «Нұр» берілгендерінің негізінде бастапқы баланс құру

Компания «М» келесі баланстық баптардан тұрады:

1. 
   Материалдық емес активтер 500000
   
2. 
   Негізгі құралдар 400000
   
3. 
   Қорлар 200000
   
4. 
   Дебиторлық қарыз 300000
   
5. 
   Ұзақ мерзімді банк несиесі 100000
   
6. 
   Кассадағы ақша қаражаты 600000
   
7. 
   Бюджетпен есеп айырысу 300000
   
8. 
   Жалақы бойынша жұмыскерлермен есеп айырысу 100000
   
9. 
   Жабдықтаушылармен есеп айырысу 150000
   
10. 
    Жарғылық капитал 450000
    

1. 
   Қандай баптар активтерге, міндеттемелерге, жеке меншік капиталына жататындығын анықта?
   
2. 
   Баланс құру.
   

2 және 3 есеп бойынша қауымдастырылған бухгалтерлік баланс құру.

Егер төменде көрсетілген шығындар тұрақты (А), ауыспалы (Б), жанама (В) немесе тура (Г) категорияларына жатады деп алсақ, шығындардың әр түрін екі категорияға қатыстығын көрсетіңіздер

• 
  англо-американдық;
  
• 
  континенталдық;
  
• 
  оңтүстік-американдық;
  
• 
  исламдық.