Мазмұны
1 ӨНДІРІСТІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҒЫН МЕҢГЕРУ 5
Өндірістің техникалық дайындығының бірыңғай жүйесінің 5
негізгі жағдайы
1.2 Өндірістік құрылымның мамандануы 7
1.3 Өндірістің ұйымдастырылған жаңа өнімді дайындауы 8
2 ҚҮРЫЛЫМДАУЛЫҚ ДАЙЫНДЫКТЫН ТАПСЫНМАЛАРЫ 10
2.1 Құрылымдық дайындық кезеңдері. 10
3 ӨНДІРІСТІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДЫҒЫНЫН КЕЗЕНДЕРI 11
НЕГIЗГI ЖӘНЕ БАСКАРУ ЖҮЙЕЛЕРI.
3.1 Өндірісті технологиялық дайындаудың бірыңғай жүйесі (ӨТДБЖ) 11
3.2 Технологиялық процесті өңдеу 12
3.3. ИСО сериясы 900 стандартының талаптарына сәйкес келетін 12
жаңа технологилық процестерді өндірісіне өңдеу, қабылдау, жібер 13
4 МАШИНА ЖАСАУДА АСПАПТЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚТЫ
БАСҚАРУ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ 13
4.1 Технологиялық жабдық 14
4.2 Аспаптық шаруашылық 14
5.3 Жараққа және құралға қажеттілікті жоспарлау және есептеу 16
5.4 Құрылғыны шығаруды ұйымдастыру 21
5.5 Қайрауды ұйымдастыру, жабдықтарды қалпына келтіру және 22
жөндеу. 22
5.6 Құралғының зауытта қозғалауы 22
6 ЖӨНДЕУ – ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚТЫ 23
ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ
6.1 Жөндеу шаруашылығының құрамы мен тағайындалуы 23
6.2 Энергошаруашылықтың құрамы 23
6.3 Жөндеу түрі және кәсіпорындағы жөндеу 24
шаруашылығының функциясы6. 24
4 Орындалатын жұмыс мен жөндеу түрлері 24
7 КӨЛІК ШАРУАШЫЛЫҒЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ 25
7.1 Кәсіпорындағы көлік шаруашылығының құрамы 25
мен тағайындалуы
7.2 Көлікпен қамтамасыз етуді жобалау және ұйымдастыру 25
8 ҚОЙМА ШАРУШАЛЫҒЫН ҮЙЫМДАСТЫРУ 26
8.1 Материалды қабылдау 26
8.2 Материалдарды сақтау 26
8.3 Материалдың шығымын бақылау 26
9 ӨНIМНІҢ САПАСЫН БАСҚАРУ 28
9.1 Өнімнің сапасын басқарғанда жүйелі тіл табуды дамыту 28
10 ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ ЖҮЙЕСІН БАСҚАРУ 29
10.1 Еңбекті қорғауды басқару 29
10.2 Машина жасау өндірісінде еңбекті қорғауды ұйымдастыру. 29
10.3 Әкімшілік қызметкерлерінің. 30
10.3 Автоматтандырылған және роботталынған өндірістегі қауіпсіздік
10.4 Еңбекті қорғау бойынша жоспарлар құру және қаражатпен қамту
1 ӨНДІРІСТІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҒЫН МЕҢГЕРУ.
1.1 Өндірістің техникалық дайындығының бірыңғай жүйесінің негізгі жағдайы
Өндірістің техникалық дайындығында берілген кәсіпорындағы жаңа өнімді өндірістің меңгеруіне керекті дайындық жұмыстардың барлық жиынтығы түсіндіріледі.
Өндірістің құрылымдаулық дайындығы деп жаңа өнімді меңгеру және меңгергеннен соң оны жетілдіру үшін керекті құрылымдаулық құжаттаманы шығаруды қамтамасыз етумен кәсіпорынның құрылымдаулық қызметі мен басқа құрылымдаулық ұйымдастырулары арқылы орындалатын өндірістің техникалық дайындығының бөлімі аталады.
Өндірістің технологиялық дайындығында технологиялық құжаттамамен, жабдықтаулардың дайындалуымен немесе технологиялық процестердің зияндылығымен болатын кәсіпорынның технологиялық қызметі немесе басқа да технологиялық ұйымдастырулар көмегі арқылы орындалатын өндірістің техникалық дайындығының бөлімі түсіндіріледі.
Өндірістің технологиялық дайындығы бойынша реттілігін типтік желілік сызба ретінде көрсетуге болады.
Сурет 1– ТПП желілі үлгісі
1) құрылымдық және техникалық- экономикалық құжаттамаларды алу.
2) технологиялық құрылым пайдаланулы.
3) технологиялық процестер жобаланған.
4) құрылғы жобаланған немесе таңдалған.
5) жабдықтаулар жобаланған.
6) құрылғы мен жабдықтаулар дайын.
7) техникалық процестер пайдаланулы.
8) көмекші операциялардығ және ауысулардың механизациялық және автоматизациялық құралдары дайындаулы (негізгі бұл жүктеу –жүк түсіру)
9) транспорттық жұмыстар.
10) соңғы көрсеткіштер алынған.
Жүйе келесідей негізгі тапсырмаларды шешуді қарастырады:
-типтік , структуралық сызба және типтік жағдай базасындағы өндірістің технологиялық дайындығының ұйымдастырылуын;
-дайындалуға жататын өнімнің технологиялық құрылымының қамтамасыз етілуі;
-өндірістің ұйымдастырылған технологиялық анализін есептеумен , өндірістік қуаттылықты есептеумен , құрылғының қажетті жоспарларының құрылуымен , материалды жіне жұмысты көрсеткіштерді және сол сияқты анықтаумен көрсетілген технологиялық процестердің өңделуі;
Өндірістің технологиялық дайындығы барлық өндірістің техникалық дайындығының функционалды жүйесі болып жабылады және онымен басқару басқа да өндірістік басқарудың функционалды жүйесімен тығыз қарым-қатынас жасауы керек болатынын есептейтін , өндірістің технологиялық дайындығының барлық процесін басқару. Технологиялық процестерді құрудың негізі болып өндірістік процестердің ұйымдастырылуының экономикалық тиімділігі айтылады. Осындай технологиялық процестердің өңдеоуі өндірістің ұйымдастырылуымен тығыз байланысқан.
Жұмыс орынының мамандандыру шартын келесі формуламен анықтауға болады:
Бірыңғай технологиялық процесс үшін:
tшт N = F K, (1)
мұндағы : tшт- қалыпты сағаттағы операцияның бір даналы уақыты
N- берілген көлемдегі пайдалануға жататын бір дана бөлшектің саны
F- сол уақыт кезеңіндегі жұмыс орынының уақыт қоры. Жылдық ағымдағы екі ауысымды жұмыс үшін уақыт қоры 4000 н/сағ –қа тең.
K – жұмыс орынын жүктеу коэффициенті /0,66- дан төмен алуға болмайды/.
Типтік технологиялық процесс үшін жұмыс орынын мамандандыру шарты мына формуламен анықталады:
Мұндағы: tштi – i типтік мөлшеріндегі өңделген операцияның бір даналық уақыты.
Ni- берілген уақыт кезеңіндегі өңделуге жататын типтік мөлшердегі бір дана бөлшектің саны.
n- берілген типтегі типтік мөлшерлер саны.
Q- н/сағ- тағы типтік мөлшерлік өңделуіне жалпыланған еңбек сыйымдылығы.
Сол F және K мәнінде жаппай өндіріс шарты үшін ортақ өңделуге жататын Q мәні барлық типтік мөлшер үшін еңбек қосындысымен tштN анықталады. Типтік мөлшер саны көбіне маңызды емес.
Q мағынасы жаппай өндіріс үшін бастапқы шаттың мағынасынан айтарлықтай аз, бірақ олар бәрі бір де өте маңызды және ірі сериялылармен сәйкес келе алады немесе улкен сериялы өндіріс типімен салыстырғында. Бір типтік мөлшердегі білдекті екінші түрге құрастыру бұл шартта қиын емес. Типтік технологиялық процестер механикалық өңдеу ортасынан басқа дайындалудағы өндірістеде кең қолданылады, төсеу- термоөңдеу және т.б. үшін . Бұл жағдайда осы процесс арқылы өңделген бір жерде өңделген типтік технология барлығы үшін жұмысшы нұсқаулық құжат ретінде қызмет етеді. Қорытындысында типтік технология дамыды және өндіріске енеді.
Кіші сериялы және бірыңғай типтегі өндіріс шартында типтік технологиялық процесс көмегімен жұмыс орынын мамандандыру , ереже бойынша боа алмайды /көп жағдайда бұл орташа сериялы өндірісте де бола алмайды/.
Онда группалық технологиялық процеске ауысады , жұмыс орынын мамандандыру шарты үшін , толықтырулар арқылы әртүрлі бөлшек типтерінің группасынан көрсетілген келесі түрге ие болады:
(3)
Мұндағы: K,L,Z,D – әрбір типі толықтырылған топқа кіретін типтік мөлшерлеу саны.
D - топқа кіретін оригиналды бөлшектер саны (типтік емес).
Бірінші топтау әдісі – бір мамандандырылған жұмыс орынында өңделген бөлшек операциялары тобының құрылуы.
Қиын емес бөлшектерді , құрылуы бір ғана операциядан тұратын технологиялық процестерді топтауға болады , мысалы , жаңартпалы білдекте , автоматта және т.б. Және де жеке бөлшек операцияларындағы қиын бөлшектен, бірнеше операциялардан жасалатын технологиялық процестерден тұратын топтарды да құруға болады. Осындай бөлшектердің технологиялық процестердің қалған операциялары өз кезегінде басқа топтар жасай алады немесе бірыңғай технологиялық процестермен орындала алады.
Топтаудың екінші әдісі – барлық технологиялық процесіндегі топтау. Бұл жағдайдағы маңыздысы бөлшекті топтау белгісі /құрастырылған бірлік / - топталған операциялардың топталған бөлшектердің технологиялық процесіне кіретін бірыңғай реттелген өңдеу белгісі.
1.2 Өндірістік құрылымның мамандануы
Мамандану машина жасау кәсіпорынының өзінде өнім өндірісінде жинақтау базасында, сол сияқты және цехтары мен аумақтары бөлшек өндірісін жинақтау және құрастырылған бірлік базасында үш нұсқау арқылы жүзеге аса алады, маманданудың үш формасының біреуін іске асыра отырып : технологиялық, заттық немесе толық жеткен .
Технологиялық – ішкі заводты мамандандыру технологиялық операцияның тұтастылығы арқылы бір цехта немесе бір аумақта ұйымдастырылады.
Қазіргі уақытта техникалық цехпен және аумақтарды мамандандырудың технологиялық процесі бір екі операциялық технологиялық процеспен берілген өте қарапайым бөлшек үшін немесе жөнделудегі операцияларға біратты қиын жинақталынуы үшін қолданылады.
Заттық форма ішкі заводты мамандандыруда бір өнімді құрастыру үшін арналған әртүрлі бөлшектің бір цехта немесе бір аумақта дайындаудың жинақталынуы жолымен механикалық өңдеуде ұйымдастырылады. Үздіксіз форма кез келген өндіріс сериясында технологиялық процесті ұйымдастыру ішкі заводтық мамандандырудың кез келген формасы негізінде құрыла алады.
Ішкі заводтық мамандандырудағы толық жеткен форма осы немесе басқа өнімге бөлшектің жататынына тәуелсіз тұтастықтың құрылымды технологиялық немесе тек қана технологиялық белгілерін иеленген бірыңғай бөлшектердің бір цехта немесе бір аумақта жасалуының жинақталуындағы механикалық цехта ұйымдастырылады.
Технологиялық процестерді ұйымдастырудың үздіксіз формасының негізгі белгісі болып табылады :
а) жұмыс орынының мамандануы
б)технологиялық операциялардың орындалуына байланысты құрылғыларды орналастырып қою
в) өндіріс ырғақтылығын құру , негізгі қажеттісі қатты ырғақ, бірақ бос ырғақ – күндік, онкүндік және сол сияқты тапсырмалардың орындалуы.
1.3 Өндірістің ұйымдастырылған жаңа өнімді дайындауы
Өндірістің ұйымдастырылған жаңа өнімді дайындауы таңдау бойынша барлығы өзара байланысқан процестердегі өндірістің жаңа өнімінің біршама тиімді формаларын және ұйымдастыру әдістерін , олардың материалдармен және толықтырушы өнімдермен қамтамасыз етілуін , мамандықтарға және біліктілікке сәйкес келетін кадрларды дайындауы , оперативті – өндірісті жоспарлау үшін негізгі керекті мәліметтер жиынтығын қарастырады. Оның мақсаты –жаңа өнімнің жоғары коэффициенті өндірісі бойынша ұйымдастырушы шарттарды құру.
Кесте 1 - Өндірістің техникалық дайындығының орындалуының кезеңдерінің реттілігі.
№ п/п
|
ӨТД жұмысының кезеңдері және мазмұны.
|
Орындаушылар
|
1
|
ӨДЖБ процесінің жоспарлануы және үлгіленуі.
|
Өндірісті дайындауды жоспарлау бөлімі (ӨДЖБ)
|
2
|
Арнайы технологиялықжәне бақылау жабдықтауларының дайындалуы.
|
Аспап шаруашылығының (АШБ) , құралдар цехтары.
|
3
|
Қосымша құралдың санын есепеу және тізімдемесі, оған деген тапсырыстарды орналастыру және сұранымды құрастыру.
|
ОКС(немесе ОМТС)
|
4
|
Бөлшек қозғалысының және болашақ өндірістің жүрісінің есептеулері ; жұмыс орындарының жүктеулері; оперативті жоспарлардың, көрсеткіштердің, циклдердің, партиялар шамасының, өңдеулердің есептеулері.
|
Жоспарлы диспетчерлік бөлім (ЖДБ), басты мамандар бөлімі (ОГГ,ОГС,ОГМет және басқасы)
|
5
|
Қосымша цехтардың және қызметтердің және де бөлінулерді қамтамасыз етушілердің жұмысының жоспарлануы.
|
(АШБ) , негізгі механик бөлімі, логистик бөлімі.
|
6
|
Құрал жоспарының және орынының есептеулері және құрастырулары, өндірістік аумақтардың жоспарлануы.
|
Басты мамандардың бөлімі (ОГГ, ОГС6 ОГМет және т.б.)
|
7
|
Операция аралық транспорттың таңдалуы мен жоспарлануы, технологиялық жабдықтауларды ұйымдастырылуы және қосымша құралдар, сұранымдарды құрастыру және тапсырмаларды ұйымдастыру.
|
Стандартты емес құралдар бөлімі (механизациялар және автоматизациялар), басты мамандар бөлімі, логистиктер бөлімі.
|
8
|
Жол, көмекші құралдар қаражатын дайындау.
|
Көмекші өндіріс цехтары, ОМА.
|
9
|
Қабылдағыш, құрамдау және құрамды орналастырып қою, жол және жұмыс орнында жабдықтауды техникалық ұйымдастырудың қаражаты.
|
ОГМ, ОГЭ, ОМА, көмекші өндіріс цехтары.
|
10
|
Кооперациялар арқылы табылған материалдармен, бөлшектермен қамтамасыз ету.
|
Логистиктер бөлімі
|
11
|
Кадрларды дайындау және жиынтықтау.
|
Кадрлар бөлімі(КБ), ОООТиЗ.
|
12
|
Тәжірибелі және орнатылған партияларды дайындауды ұйымдастыру, ескі өнімнің шығуын қысқарту және жаңа өнімнің шығуын күшейту.
|
Өндірістік бөлім (ӨБ), өндірісік цехтар, мамандар бөлімі.
|
13
|
Өнімнің өзіндік құны мен бағасын анықтау.
|
ПЭО, маркетинг бөлімі
|
14
|
Тауар қозғалысын қамтамасыз етуге дайындық, жаңа өнімнің таралуы және өткізуге ынталандыру.
|
Маркетинг бөлімі
|
2 ҚҮРЫЛЫМДАУЛЫҚ ДАЙЫНДЫКТЫН ТАПСЫНМАЛАРЫ
Жаңа өнімнің жоспарлануы жоспарлы- техникалық және ғылыми-зерттеулі институттармен, ғылыми технологиялық орталықтармен, және де құрылымдық бөлімдермен және зертханалық кәсіпорындармен жүзеге асады.
Өнімді құрылымдаулық дайындаудың негізгі мақсаты болып табылады:
- өнім сапасын үздіксіз жетілдіру
- өнімді дайындаулы қабылдаулы жеңілдету және өндірістің берілген көлемінде дайындаудың прогрессивтік әдісін қолдану мүмкіндігі түсіндірілетін технологиялық құрылым деңгейін көтеру
- өнім құрылымын дайындау және жетілдіру, өнімнің біреуіне кететін материал шығынын азайту, өнімді қолдануға байланысты болатын шығынды төмендету арқылы жаңа өнімнің өзіндік құнын төмендету
- өнімді жоспарлау кезінде бар қалыпта және бірыңғайланған жартылай фабрикаттармен дайындау
- еңбекті сақтауды және техникалық қауіпсіздікті және де жаңа өнімді пайдалану және жөндеу кезіндегі ыңғайлылықты қамтамасыз ету.
Достарыңызбен бөлісу: |