Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті
Экономика кафедрасы
Г.К. Жазыкбаева, Г.Г. Байзакова
БИЗНЕСТІ БАҒАЛАУ
Оқу құралы
Қостанай, 2017
1
УДК 334(075.8)
ББК 65.290.5(5Қаз)я73
А 18
Рецензенттер:
Байкадамов Нуркен Турарович – э.ғ.к., З.Алдамжар атындағы ҚӘТУ
«Экономика, құқық және басқару» кафедрасының доценті
Майкопова Гульнар Суйндиковна – э.ғ.к., А.Байтұрсынов атындағы
ҚМУ қаржы және банк ісі кафедрасының доценті
Турежанов Сейткали Уразович – э.ғ.к., А.Байтұрсынов атындағы ҚМУ
экономика кафедрасының аға оқытушысы
Авторлары:
Жазыкбаева Гульнар Кешубаевна, экономика кафедрасының аға
оқытушысы,экономика магистрі
Байзакова Гульзат Газезовна, экономика кафедрасының оқытушысы,
экономика магистрі
Жазыкбаева Г.К., Байзакова Г.Г.
А18 Бизнесті бағалау.5В050600-Экономика мамандығы бойынша оқу
құралы/ Г.Ж.Жазыкбаева., Г.Г. Байзакова.–Қостанай, 2017. – 63 б.
ISBN
Оқу құралында бизнесті бағалау және оның теориясы бойынша
материалдар қарастырылған. Негізгі ұғымдардан басқа, бағалау құралдары,
сондай-ақ теориялық материалды қорытындылау үшін практикалық
жаттығулар ұсынылған.
Экономикалық мамандық бойынша оқитын студенттер үшін арналған.
УДК 334(075.8)
ББК 65.290.5(5Қаз)я73
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінің оқу-
әдістемелік кеңесімен бекітілген 14.06.2017 ж. № 4.
ISBN 978-601-7933-31-9
©ЖазыкбаеваГ.К., Байзакова Г.Г., 2017
2
Мазмұны
Кіріспе……………………………………………………………………................................ 3
1 Бизнесті бағалау түсінігі, мақсаттары мен принциптері..…………................................. 4
1.1 Бизнесті бағалаудың негізгі түсініктері................…………………............................... 4
1.2 Бизнес, кәсіпорын, фирма, капитал, меншік бағалау объектілері ретінде.................... 7
1.3 Бағалау нысаны ретіндегі бизнестің ерекшеліктері……………………….................... 8
1.4 Бизнесті бағалау мақсаты.................................................................................................. 10
1.5 Бағалау кезінде анықталатын бағаның түрлері............................................................... 11
1.6 Бизнесті бағалау прициптері ............................................................................................ 13
2 Кәсіпорын құнын бағалаудың негізгі кезеңдері............................................................. 14
2.1Мәселені анықтау және кәсіпорынды идентификациялау............................................. 14
2.2Бағалаудың мақсаттары мен міндеттерін қалыптастыру................................................ 15
3 Бағалауға қажетті ақпараттарды даярлау...................................................................….... 22
3.1Ақпараттар жүйесі.............................................................................................................. 22
3.2 Қаржылық есептерді кешенді талдау............................................................................... 27
4Қаржылық ағындарды дисконттау әдісі ………………..................................................... 33
4.1 Табыстық тәсілдің мәні..................................................................................................... 33
4.2 Шығындарды болжау және талдау әдістері.................................................................... 35
4.3 Дисконт мөлшерлемесін анықтау..................................................................................... 36
5. Кірістерді капиталдандыру әдісі........................................................................................ 37
5.1 Капитал активтерінің бағалау үлгісі................................................................................ 37
5.2 Капиталдандыру ставкасын есептеу................................................................................ 40
6. Бизнесті бағалаудың салыстырмалы қадамы................................................................... 42
6.1 Салыстырмалы әдістің артықшылығы мен кемшіліктері............................................ 42
6.2Бағалы мультипликатордың сипаттамасы....................................................................... 47
«Бизнесті бағалау» пәні бойынша глоссарий........................................................................ 51
«Бизнесті бағалау» пәні бойынша тапсырмалар................................................................... 54
Пайданылған әдебиеттердің тізімі......................................................................................... 66
Кіріспе