20.11. ВИ РУСТЫ ГЕПАТИТТЕ Р
Қоздырғыштары
–
А, В, С, D, E, F, G вирустар, олардың ішінде құрамында ДНК
барлары: А (пикорновирустар тобынан), С (флавивирустар), D (дельта-агент В
гепатиті вирусысыз ӛсіп-ӛнбейді), Е; Құрамында ДНК бар вирустар: В (гепаднавирустар
тобынан). Вирустардың қоршаған ортаға беріктігі жоғары (мысалы, В гепатитінің
вирусы қоршаған ортада, сонымен бірге мұздатқышта 6-12 ай сақталады), қайнатқанда
(бірақ В гепатиттің вирусы 2 сағат шыдайды), құрамында хлорлы дезинфекциялық
заттар бар ертінділерде ұзақ ӛңдегенде, ультракүлгін сәулер әсерінен ӛледі.
Эпидемиологиясы.
Жоғарыда берілген гепатиттер антропонозды инфекциялар
болып келеді.
Инфекция ошағы
– науқас инкубациялық кезеңнің аяқ шенінен арудың ағымының
ортасына, жедел гепатитте сарғаю кезеңінің аяғына дейін.
Таралу жолы
–
А, Е вирустары фекальды-оральды, отбасылық-қатынасты
жолдармен беріледі. В, С, D-вирустар парентеральды жолмен, сонымен бірге
гематрансфузияларда, плазма трансфузиясында, егулерде жҽне кезкелген тері
жамылғылары мен кілегей қабаттарының бҥтіндігі бҧзылған жағдайларды беріледі. В жҽн
С гепатитті транс плацентарлы немесе туылу кезінде, жыныстық жыныстық қатынаста,
аурулармен бір емізік немесе тіс мҽсуегін (тіс тазалайтын шетка) қолданғанда, сҥйіскенде
жҧқтыру мҥмкін. А жҽне Е вирустары тансплацентарлы жолмен берілмейді.
Патогенезі.
Негізгі патогенетикалық жол болып гепатоциттердің зақымдалып, ҧсақ
ҿт ҿзектерінің басылуы есептеледі. Гепатоциттердің зақымдалуында вирустердің цитопа-
тогенетикалық ҽсері жҽне инфекцияға жауап ретінде иммундық реакция маңызы, ҽсіресе
Т-лимфоциттердің цитотоксикалық ҽсері талқыланады. Мысалы, А гепатит вирусы адам
жасушалары культурасында цитопатогеникалық ҽсері анықталмаған. Инфекцияның
ҽсерінен гепатоциттерде липидтердің сутегі тотығының тотықсыздануы активтелінеді де,
ацидоздамып, митохондриялар жҽне лизосомдар зақымдалады, гепатоциттер мембранасы
мҥкістігі пайда болады. Осының салдарынан билирубин алмасуы бҧзылып, оның қандағы
тіке фракциясы жҽне бауырдың жасушалық ферменттерінің деңгейі арытады, кҿмірсулар,
ақуыздар жҽне дҽрілер метаболизмі бҧзылады. В гепатит вирусы активті тҥрде
гепатоциттерден қанға ҿтеді де, иммунопатологиялық реакцияларға ҽкеліп, бауырдан тыс
мҥшелер мен жҥйелерді зақымдайды.
Жіктелісі.
Этиологиясы бойынша:
Гепатит А, В, С, D, E, F, G, аралас инфекция
(мысалы, гепатиттер В жҽне С немесе В жҽне D).
656
Достарыңызбен бөлісу: |