Байсарова г. Г

жүктеу 466,84 Kb.

бет	6/26
Дата	21.01.2022
өлшемі	466,84 Kb.
	#34280

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 26

БАЙСАРОВА Г. Г. МЕТОДИЧКА КАРТОГРАФИЯ (КАЗ)

ТӘЖІРБИЕЛІК ЖҰМЫС № 2
Карта бойынша ұзындықтарды өлшеу
Картадағы түзу сызықты кесінділерді циркуль және миллиметрлік бөліктері бар сызғыш көмегімен өлшейді, қисық сызықтар курвиметрмен өлшенеді. Циркульді картаға немесе сызықты масштабқа орнату кезінде циркуль аяқтарының карта немесе масштаб жазықтығына перпендикуляр тұруын қадағалау қажет. өлшеулер жүргізгенде картаны бүлдірмей, теспей, сондай-ақ сия тигізбей ұқыпты жұмыс жасаған дұрыс. Қарындашпен түсірілген белгілеулер жұмыс соңынан тиянақтап кетіріледі. Далалық жерде жұмыс жасау кезінде аталған құралдар қолда болмаса, «ылғал жіп» әдісі қолданылады.
Картадағы кез-келген өлшеулердің қателіктері болады. Мысалы, ұзындығы 10 см сызықты өлшегенде, 1-2 мм салыстырмалы қателік болуы мүмкін. Дәлірек нәтижелерді ірі масштабты карталарды қолдану кезінде алуға болады.
Объект арасындағы арақашықтықтарды табу кезінде таулы жерлердің құламалары мен еңістіктері есепке алынбайды. Сондықтан, картадан алынған нәтиже жергілікті жер сипаттамасын есепке ала отырып, түзету коэффициентіне көбейтіледі (кесте 2).
Кесте 2 – Түзету коэффициенті

жергілікті жер	түзету коэффициенті
	1:50000	1 : 100 000	1 : 200 000
таулы	1,15	1,2	1,25
төбелі	1,05	1,1	1,15
жазық	1,0	1,0	1,05

Берілген арақашықтықты аталған объектілерді бейнелейтін шартты белгілер арасында өлшеу қажет.

жүктеу 466,84 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 26