5
радиациялық жағдайды жақсарту бойынша ғылыми негізделген
шараларды жасаудың теориялық негізі мен дағдыларды игерту.
Білім берудің түпкілікті нәтижелері (компетенциялары)
Студент
тиісті:
компетенциялар
білуге
радиациялык гигиена және қоршаған ортаны қорғаудың
негізгі заңдылық құжаттарын;
"Радиациялық гигиена" ғылымының шығу және даму
тарихын;
ядролық физика элементтерін (атом құрылысын,
радиоактивті ыдыраудың негізгі заңын, ыдырау-
жартылау ыдырауды сипаттайтын негізгі шамалар,
белсенділікті, белсенділіктің өлшем бірліктерін);
радиоактивті айналымдар түрлері мен олардың
сипаттамасын;
иондаушы сәулелер туралы түсінік, олардың жіктелуі
мен негізгі қасиеттері;
иондаушы сәулелердің заттармен әрекеттесу түрлері;
иондаушы сәулелер сандық сипаттамасы, сәулелену
дозасы түсінігі және олардың өлшем бірліктері, доза
қуаттылығы, өлшем бірліктері;
иондаушы радиацияның ағза мен адамға әсер ету,
ағзаның негізгі арнайы емес реакцияларын және арнайы
биологиялық әсерді;
радиосезімталдық түсінігін және радиосезімталдығы
бойынша организм ағзалары мен тіндерінің бөлінуін;
адамға радиациялық әсердің гигиеналық нормалануы
мен болжамдалуы негіздерін;
дозалар шегі, сыртқы сәулеленудің дозалық шегі, ішкі
сәулеленудің рұқсат етілген шегі туралы, бақылау
денгейлері туралы;
қосымша деңгей туралы түсінікті (КД);
жылдық эффективті сәулелену дозасы мен дозалық
коэффициентті;
тұрғындардың бір мезеттік сыртқы және ішкі
сәулеленуге ұшырау түсінігін және осы жағдайларда
орындалуға қажетті талаптарды;
медициналық тексерулер кезіндегі тұрғындардың
сәулеленуге ұшырауын нормалауды;
ашық және жабық иондаушы сәулелену көздерімен
6
жұмыс кезіндегі қызметкерлердің қорғану принциптері,
әдістері және шараларын;
радиациялық
қауіпсіздікке
байланысты
радионуклидтердің жіктелуі;
ашық
иондаушы
сәулелену
көздерімен
жұмыс
сыныптарын;
иондаушы сәулелердің ашық және жабық көздерін
қолданатын мекемелердің, кабинеттердің орналасуы
мен жоспарлану;
радиациялық гигиенада қолданылатын зерттеу әдістерін
(дозиметриялық, соның ішінде ЭПР-дозиметриялық,
радиометриялық, спектрометриялық, радиохимиялық);
жұмыс істеу жабдықгарының, аспаптардың көмегімен
және жағындылар алумен қызметкер қолдарының
радиоактивті заттармен ластануын анықтау әдістерін;
иондаушы сәулеленуді тіркеу әдістерін;
радиациялық
гигиена
облысында
қолданылатын
аспаптар, олардың жіктелуін, құрылымын, жұмыс істеу
принциптерін, қолданылу тәртібін;
радиациялық фон туралы түсінік, табиғи радиациялық
фон (ТРФ), технологиялық өзгерген ТРФ, жасанды
радиациялық фон;
қоршаған
ортаның
радионуклидтерімен
ластану
көздерін, қорғану шараларын;
атомдық және ядролық апаттар туралы түсініктерді;
атомдық апаттардың жіктелуін;
атомдық аппаттар кезіндегі аймақтарға бөлуді;
қоршаған орта мен тұрғындар денсаулығы үшін
ядролық қарулар сынақтарының салдарын;
радиоактивті қалдықгарды өндеу, жою және көмудің
қазіргі кездегі және болашақтағы әдістерін;
радиациялық гигиена облысындағы алдын ала және
ағымдык мемлекетгік бақылау бойынша әртүрлі
құжатгарды
үйреніп алуға дозиметрлік аспаптар көмегімен дозиметрлік зерттеулер
жүргізуді;
есептеу әдісімен сәуле қабылдау дозаны аныктауды;
есептеу әдісімен және арнайы кестелер көмегімен
радиациялық
қорғану
шараларьн
анықтауды
(қашықтыктан қорғау, мөлшермен қорғау, уақытпен
қорғау, экранмен қорғау);
радиометрлік,
радиохимиялық,
спектрометрлік
7
зерттеулер жүргізу үшін қоршаған ортаның әртүрлі
объектілерінен (ауа, су, топырақ, азық-түліктер) сынама
алуды;
қоршаған ортаның әртүрлі обьектілерінің (ауа, су,
топырақ, азық-түліктер) белсенділік деңгейін анықтау
мақсатында
радиометрлік,
радиохимиялык,
спектрометрлік зерттеулер жүргізуді;
аспаптың көмегімен және жағындылар алу әдісімен
жабдықтардың, жабдықтар бетінің, қызметкерлер
қолдарының
радиоактивті
заттармен
ластануын
анықгауды;
радиоактивті заттар мен басқа иондаушы сәулелену
көздерін қолданатын мекемелерге санитарлық тексеру
жүргізуді;
радиометрия, спектрометрия деректерін талдау мен
гигиеналық бағалауды;
қоршаған орта объектілері мен әртүрлі материалдан
жасалған жабдықтар беттеріне дезактивация жүргізуді;
дезактивация дәрежесін бакылауды;
радиоактивті қалдықтарды өңдеу, жою және көмуді
тиімді жүрізуді бағалауды;
ескертпелі санитарлық бақылау саласында
радиациялық тексеру бойынша:
гамма фон және радонның болуы ескеріліп, тұрғын,
қоғамдық үйлерді салуға жер учаскелерін бөлуге
санитарлық қорытынды беруді;
радиациялық қауіпті объектілерді салуға жер участкесін
бөлуге санитарлық қорытынды беруді;
радиациялық кауіпті объектілерді орналастыруда
санитарлық-қорғаныш аймағын анықтауды;
радиоактивті заттар мен басқа иондаушы сәулелер
көздерін қолданатын құрылыстар жобаларына және
мекемелер реконструкциясына сараптама жүргізуді;
санитарлық ережелерге сәйкес радиациялық техниканы,
аспаптарды, аппаратураларды орнатудың техникалық
құжаттары бойынша шешімді қарастыруды және
дайындауды;
радиоактивті заттар және басқа иондаушы сәулелену
көздерімен жұмыс кезінде қолайлы жағдай жасау
мақсатында
мекемелерге
санитарлық-гигиеналық
тексеру жүрізуді;
Достарыңызбен бөлісу: | 
