Сурет-2. Агениаспис
-Ageniaspisfuscicollis
Dalm.
Агениаспистің жұмыртқа стадиясы өте ұзаққа-320 күнге дейін
созылады. Дернәсілдер көктемде шыгады да үш рет түлеп,
көбелектердің жүлдызқүрттары бесінші (соңгы) жаска өткенде ғана
дамуын аяқтайды. ГІаразиттің дернәсілдері жүлдызқүрттың тек
сыртқы
терісін ғана қалдырып, ішкі мүшелерінің бәрін жеп қояды.
Олар иесінің ішінде ерекше піллә жасап, сонда қуыршаққа
айналады.
Осыган
байланысты
(мумифицияланған)
жүлдызқүрттардың денесі кішкентай төмпешіктер қаптаган кедір
бұдыр болады. Агениаспистің дернәсілдері мен жүмыртқаларының
дамуы екі айға, ягни шілденің
басы немесе ортасына дейін
созылады. Ал агениаспистің ересектерінің ұшып шыгуы әдетте
көбелектердің жүмыртқалауының бас кезіне тура келеді. Бірақ
агениаспистің өмірі мен жүмыртқалау кезеңінің үзақтыгы 8-15
күнге тең, ал көбелектердің жүмыртқалауы бір айга созылады.
Сондықтан агениаспистер өлгеннен кейінгі салынган жұмыртқалар
заладанбай сау қалады.
Бақтардың арасына агениаспис үнататын
царацумъщ, аскок,
қыша
сияқты мол шырынды гүлді өсімдіктерді егіп,
өсіру
паразиттің өмірінің үзаруына және оның көбелектердің сан
мөлшерін тежеудегі нэтижелілігін көтеру мүмкіндігін тугызады.
Агениасписті басқа ол кездеспейтін аймақтарга қоныстандыру
шаралары жақсы нәтиже береді. Ресейдің әртүрлі аймақтарынан
Қыргызстанның
жабайы
ағаштары
өсетін
ормандарына
қоныстандыру дүрыс нәтиже берген. Төрт жылдан кейін ол жалпы
көлемі бес мың гектар жердегі күйе
көбелектерінің жаппай өсіп-
өнуін тежейді.
180
Күйе көбелектерінің
агениасписпен залалдау дәрежесін білу
үшін
ең
алдымен
10
ағашты
белгілеп,
солардағы
күйе
көбелектерінің фенологиялық даму мерзімдерін анықтайды. Әрбір
мөлтектен екі рет жүлдызқүрттардың даму кезеңінің басында және
олардың жаппай қуыршақтану кезінде-20 үядан
жинагі алып,
оларды
арнаулы
садоктарда үстайды.
Олардан
паразиттерді
шыгарады және залалданган жүлдызқүрттар мен қуыршақгардың
санын анықтайды. Садоктардағы жүлдызқүрттарга қорек ретінде
алма агашының жапырақтары беріледі. Оларды күн сайын
жаңартып түру керек.
3.
Жеміс агаштары бітелерінің энтомофагтары
. Жеміс
агаштарында кездесетін өсімдік бітелерінің ішіндегі ең зияндылары
қан бітесі, алма жасыл бітесі, алмұрт бітесі, алхоры және
гелхириза
бітелері.
Қаи бітесінің ең негізгі мамандалган паразиті -
Достарыңызбен бөлісу: