Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын



жүктеу 16,49 Mb.
Pdf просмотр
бет176/190
Дата01.10.2023
өлшемі16,49 Mb.
#43615
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   190
2b0936db-98be-4c50-b1dc-5b5d01e6f4e9

Еркін тіриіілік ететін фитофаг бөжектер.
Еркін тіршілік 
ететін Бөжектердің паразиттерін шығару үшін ие-бөжектерді 
жәндікханаларда бейімдейді. Бүл жұмыс өте күрделі және едәуір 
еңбек 
сіңіруді 
қажет 
етеді. 
Нысандардың 
биологиялық 
ерекшеліктерін жете зерттеп, оларды дүрыс пайдалана білу керек. 
Сондықтан көпшілік жағдайда әрбір нысан өзіне тән ерекше 
тәрбиелеп өсіру әдісін қолдануды қажет етеді. Бірак біз ие- 
Божектердің кейбір аса мацызды деген топтарымен ғана жүмыс 
істеу ерекшеліктеріне тоқтап өтеміз.
Қабыршақ 
қанатты 
бөжектердің, 
яғни 
көбелектердің 
жұлдызқұрттарын 
жаргақ 
қанаттылардың 
көптеген 
түрлері 
залалдайды. 
Паразиттер 
ие-бөжектер 
өлгеннен 
кейін, 
тері 
қабығының ішінде 
немесе сыртында қуыршақтануы мүмкін, 
паразиттердің 
пілләларын 
әрқашанда 
ие-бунақде 
денесі 
қалдықтарының немесе оның айналасындағы заттардың арасынан 
айқын көруге болады.
Жарғақ қанатты паразиттерді шығарғанда есте сақтайтын 
мәселенің бірі - олардың дернэсілдері әйнектің үстінде, тірек 
нүктесін таба алмай, қуыршақтана алмайды. Сондықтан пробирка 
немесе қүты ішіне қағаз қиқымдарын, тығынның түйірлерін және 
басқа заттарды салу керек.
Көбелектердің жүлдызқүрттарында тахина шыбындарының да 
көптеген түрлері паразитті тіршілік етеді. Тахина шыбындары
382


жұмыртқаларын 
жұлдызкүрттардың 
денесінің 
әртүрлі 
бөлімдеріндегі кутикулаға және тыныс алу воронкасына жабыстыра 
орналастырады. 
Осы 
бслгі 
арқылы 
тахинамен 
залалданған 
жұлдызқұрттарды сауларынан ажыратуга болады. Бірақ көпшілік 
жагдайда залалданган жұлдызқұрттардың сыртқы пішіндеріне 
Караганда сауларынан айырмашалыгы болмайды.
Тахиналардың 
көпшілігінің 
дернәсілдері 
қуыршақтанар 
алдында иесінің ішінен шыгып, топыраққа енеді. Сондықтан 
жэндікхана түбіне дымқылдау топырақ немесе қүм салу керек. 
Тахиналардың даму мерзімдерін жэне олардың дернәсілдері мен 
ересек шыбындарын анықтау үшін материалдың біразын жекелеп 
пробиркаларда 
сақтап, 
шыбындарды 
солардан 
шыгарады. 
Пупарийлерден ересек шыбындарды шыгару үшін ылғал жеткілікті 
түрде болу керек. Жалган піллэлардан шыққан соң шыбындар 
көпіршігінің көмегімен пробирканың аузындагы бостау тыгылған 
мактаны немесе дәкені тесіп сыртқа шығып кетуі мүмкін. Осыны 
еске сақтау керек. Пупарийлерден шыбындарды мынадай жолмен 
шығаруға болады. Бүйір қабыргаларының биіктігі 7 см агаш 
жәшіктердің түбіне қалыңдығы 2-3 см етіп, дымкыл күм төсеп, 
соған пупарийлерді орналастырады. Одан соң әрбір пупарийдің 
үстіне этикетка салынған пробирка төңкереді. Қүмды октын-октын 
дымқылдап түру керек.
Көбелектердің жүлдызкүрттарынан паразиттерді шығару өте 
үқыптылықты керек етеді. Жүлдызқүрттарды аузы кең 0,5 л шыны 
күтыларда бейімдейді. Паразиттерді дәннің сүр көбелегі мен 
кеміргіш 
қоңыр 
көбелектердің 
жоғарғы 
жастагы 
жұлдызкүрттарынан шыгарады да. қүтының немесе жәндікхананың 
түбіне калыңдығы 
5-7 см етіп, жиі елеуішпен еленген майда 
топырақ төсейді. Топырақты оқтын- оқтын дымқылдатып, 10 күнде 
бір рет ауыстырып түрады. Топыракты оқтын-октындымкылдап, 10 
күнде 1 рет 
ауыстырып тұрады. Ескі топырақты жаңасымен 
алмастырганда онымен бірге паразиттердің дернәсілдері мен 
пілләларын 
жібермеу 
үшін 
мүқият 
тексеру 
керек. 
Қоңыр 
көбелектердің төменгі жастагы жұлдызкұрттарын, сонымен катар 
жүгері көбелегінің, ак көбелектердің, сыңар, сақиналы, шанқан 
және басқа көбелектердіц барлык жастагы жұлдызкұрттарын 
бейімдейтін 
жэндікханаларға 
салу 
керек. 
Қорек 
ретінде 
жүлдызкұрттарга табигатта өздері жейтін өсімдіктерді береді және
383


оларды күн сайын жаңартып тұрады. Жәндікхананы қоректік 
заттардың қалдықтарынан тазартканда олармен бірге паразиттердің 
дернәсілдерімен 
пілләләрі ілесіп кетпеу үшін мүқият тексереді. 
Сондай-ақ жәндікханага жаңа қоректік өсімдіктерді саларда 
олармен бірге бөжектердің басқа түрлерінің жүмыртқалары мен 
дернәсілдерін әкелмеу үшін оларды да мүқият қарап тексерген жөн.
Жұлдызқүрттарды жәндікханаға саларда олардың денесін 
сыртынан 
ұқыптылықпен 
қарау 
керек. 
Жүлдызқүрттардың 
денесінде тахина шыбындарының ақшыл түсті жұмыртқалары 
кездесуі мүмкін. Мысалы, сыңар көбелегінің жүлдызқүрттарында 

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   190




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау