2-
кестенің жалғасы
1
2
4.
Жалпылау және жүйелеу сабағы
Негізгі сұрақтар мен бағдарламаның
тақырыптары
бойынша
оқу
материалын ірі топтама бойынша
жүйелеу және қайталау, меңгерілген
тақырыптардың
(тақырыптың)
немесе курстың маңызды жақтарын
ашу
-
ұйымдастыру кезеңі;
-
мұғалімнің кіріспе сөзі;
-
ауызша және жазбаша тапсырмаларды орындау;
-
сабақты қорытындылау, үй жұмысын беру
5.
Бақылау сабағы
Оқушының
білім
жетістігін
бағалау
-
ұйымдастыру кезеңі;
-
тапсырмаларды орындау;
-
сабақты қорытындылау, үй жұмысын беру
Сабақ құрылымы – бұл оқыту барысында пайда болатын сабақ
элементтерінің арасындағы әртүрлі байланыстар жиынтығы және осы сабақтың
қызметін қамтамасыз етеді.
Ғылыми ақпарат көлемінің зор болуы мен оқыту уақытының
шектелгендігін қазіргі кезде сабаққа деген ең басты талаптардың бірі мазмұнды
беру мен оқытудың әдістерін анықтау болып табылады. Бұл талап әрбір сабаққа
қатысты.
Сабақ құрылымының тиімділігін мыналар қамтамасыз етеді:
-
оқыту, тәрбиелеу және дамыту міндеттерін кешенді түрде жоспарлау;
-
сабақ құрылымының негізгі мен маңыздысын ажырату;
-
материалдың реті мен көлемін және қайталауға, жаңа материалды
игеруге, пысықтауға, үй жұмысына жіберілетін уақытты тиімді анықтау;
-
оқытудың ең тиімді әдістерін, тәсілдерін және құралдарын таңдау;
-
саралау және жеке тұлғалық тәсіл;
-
оқытудың қажетті оқу-материалды жағдайларын жасау.
Қазіргі кездегі оқытудың моделінде сабақ құрылымы келесі функцияларды
атқарады:
-
жаңа материалды игеру сабағының құрылымы;
-
білім, білік және дағдыны негіздеу мен дамыту сабағының құрылымы;
-
қайталау сабағының құрылымы;
-
оқушының оқу жетістігін анықтау сабағының құрылымы;
-
білім, білік және дағдыны қолдану сабағының құрылымы;
-
қайталау және жалпылау сабағының құрылымы.
Оқыту процесін жеделдету мен оңтайландыру сабақтың тиімді құрылымын
практикаға енгізуді ұйғарады. Сабақтың құрылымын талдаудан қорытынды
шығара отырып, аралас сабақты құрылымдауды келтірейік (3-кесте).
3-
кесте - Аралас сабақты құрылымдау
Білімдік мақсаттар
Орындау әдістері мен тәсілдері
1
2
Ұйымдастыру кезеңі
Сәлемдесу, сабаққа дайындықты тексеру,
зейінді сабаққа бағыттау
Кезекшінің
есебі,
сабаққа
келмеген
оқушыларды белгілеу
16
3-
кестенің жалғасы
1
2
Үй тапсырмасының орындалуын тексеру
Үй тапсырмасының дұрыс және толық
орындалуын, түсініктілігін анықтау; тексеру
барысында анықталған кемшіліктерді жою
Тест тапсырмалары, қосымша сұрақтар,
әртүрлі деңгейдегі тапсырмалар
Оқушыларды негізгі кезеңде жұмыс істеуге дайындау
Уәждемені қамтамасыз ету, баламен жеке
жұмыс атқару тәжірибесін маңыздандыру
Ойлау әрекетінің технологиялық картасын
қолдану арқылы проблемалық тапсырма
және жаңа ой тудыратын сұрақ ретінде
сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.
Жаңа білім мен тәсілдерді меңгеру кезеңі
-
игерілетін материалды қабылдауды, ой
желегінен өткізуді және есте сақтауды
қамтамасыз ету;
-
нақты таңдауға жетуге жағдай жасайтын
тәсілдерді қабылдауға ықпал ету
-
анықтамамен жұмыс;
-
ұқсас жағдайларды қолдану;
-
негізгі материалды бір мезгілде сөз және
белгілер
түрінде
ұсыну,
игерілген
материалды салыстырмалы және жіктелген
кестелер түрінде ұсыну, оқытудың әңгіме,
баяндама, хабарлама, модульдық оқыту,
компьютерлік
оқулықты
қолдану,
проблемалық оқыту, ұжымдық оқыту,
құрылымдық-логикалық сызба құрастыру
түрлерін қолдану
Жаңа материалды қабылдау бойынша алғашқы тексеру
Жаңа материалды қабылдауын анықтау,
кемшіліктерді көрсету және оларды жою
бойынша жұмысын жүргізу
Тірек мәтін, жаңа материал бойынша
оқушылардың өз сұрақтары мен мысалдарын
дайындауы
Жаңа білім мен қызмет тәсілдерін пысықтау кезеңі
Пысықтау барысында жаңа материалды
түсіну мен ой елегінен өткізу деңгейін
жоғарылатуды қамтамасыз ету
Ұқсас тапсырмаларды қолдану, сұрақ-жауап
арқылы
сөйлесу,
оқушылардың
өз
тапсырмаларын құрастыруы
Білімді және қызмет тәсілдерін қолдану
Білімнің және іс-әрекет тәсілдерінің
меңгерілуін олардың әртүрлі жағдаяттарда
қолдануын қамтамасыз ету
Әртүрлі деңгейдегі өздік жұмыстары,
іскерлік ойындар, оқу жағдаяттары, топтық
жұмыс, пікір талас
Қорытындылау және жүйеге келтіру
Оқушылардың негізгі білімдерінің біртұтас
жүйесін қалыптастыруды қамтамасыз ету,
пәнішілік және пәнаралық байланысты
қамтамасыз ету
«жаңа материалдың сызбасы», «тақырып»,
«тақырыптың тапсырмаларын» құрастыру
Білім мен қызмет тәсілдерін бақылау және өзін-өзі бақылау
Білім мен қызмет тәсілдерін меңгеру деңгейі
мен сапасын анықтау
Әртүрлі деңгейдегі өздік және бақылау
жұмыстары, тест тапсырмалары, нақты
ерекшеліктерді
анықтауға
арналған
тапсырмалар, бір тапсырманы орындаудың
бірнеше жолдары, қарама-қайшы деректері
бар тапсырмалар (бағалау қабілеттері)
Үй тапсырмасы туралы ақпарат
Оқушылардың жаңа материалдың мақсаты
мен мазмұнын және үй тапсырмасын
орындау тәсілдерін түсінуін қамтамасыз ету
Үй тапсырмасын беруде үш деңгейді
(стандартты
минимум,
жоғары,
шығармашылық) ескеру
17
