|
34-бап. Теле-, радиоарналарды, теле-, радиобағдарламаларды ретрансляциялау
…
2. Телерадио хабарларын тарату операторлары Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарналарды ретрансляциялау кезінде жарнаманың таратылуына жол бермеуге тиіс.
|
34-бап. Теле-, радиоарналарды, теле-, радиобағдарламаларды ретрансляциялау
…
2. Телерадио хабарларын тарату операторлары «Жарнама туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес келмейтін, Қазақстан Республикасының аумағында шетелдік теле-, радиоарналарды ретрансляциялау кезінде жарнаманың таратылуына жол бермеуге тиіс;
| Шептік ұстанымдар Бірінші. Барлық шетел телеканалдарындағы жарнаманың міндетті кесіндісінің қажеттілігі техникалық шектеулерін бар. Қазіргі уақытта телеканалдарында барлық жарнаманы кесуге мүмкіндік беретін техникалық амалдары жоқ. Графикалық элементтері, баннерлер, фондық бастамасы, демеушілерді айтуы, сонымен бірге «Product Placement» кесуге техникалық мүмкіндігі жоқ. «Классикалық» жарнаманың бағдарлама аралық қатынасында, бар болған техникалық амалдары шетел телеканалының осы процессте қатысуынсыз толық көлемінде оны кесуге мүмкіндік бермейді. Көптеген телеканалдар, қарақшылық пен санкцияланбаған пайдалануымен күресі мақсатында, белгіні таратуының техникалық параметрлерін әдейі ұсынбайды. Осы техникалық параметрлерінсіз болған жабдықтары автоматтық режимінде жарнаманы кесуге функионалды мүмкіндігі жоқ. Толық көлемінде кесуі операторларға техникалық мүмкіндіктерін ұсынуға міндеттенетін, шетел телеканалдары үшін ұқсас заңнамалық нормаларын енгізуімен ілесуі қажет. Осылай, жарнаманың толық емес кесуі заңнаманың талаптарына қайшылық етеді, телерадиохабар таратуына лицензияны шақыртуын тартады және операторларды жауаптылыққа тартуына әкеледі. Екінші. Жарнаманы кесуі шағын және орташа оператордың табыстарымен салыстырылмайтындай, қаржылық шығындарымен байланысты. ҚР-да 90 кабельді операторлардан астам тіркелген және жұмс істейді, олардан тек қана 4-5 операторларын іріге жатқызуға болады, бірақ қалған бөлігін немесе 95% астамын шағын кәсіпкерлер субъектілері құрайды. Оператордың желісінде 40 бастап 100 астам шетел телеканалдары қайта көрсетіледі. Жарнаманы ілу үшін оператор лайықты жабдықты сатып алу қажет және оның әрі қарай пайдалануын қамтамасыз етуі қажет. Жабдықтың минималды құны әр телеканалға 1 000 000 теңгеден бастап құрайды. Жабдықтары Қазақстанда жасалмайды. Шағын және орташа операторы үшін күрделі шығындары, сәйкесінше, 40 бастап 100 млн. теңге астамға дейін құрай алады. жабдықтың қызмет көрсетуі қосымша штаттық бірліктерін талап етеді – 8 бастап 16 адамға дейін, компанияның бар болған орташа штаттық саны кезнде 10-15 адам. Нақты, табыстардың сақталған деңгейінде, операторға қайтымсыз инвестицияларды сала отырып, операторға тағы бір компанияны құрау қажет. Аталған көлеміндегі қаржылық ышғындары шағын және орташа операторлары үшін телерадиохабар таратуы саласында бизнесті жүргіузін экономикалық мақсатты емес жасайды, оларды компанияларын жабуға мәжбүрлейді. Үшінші. Заңнаманың талаптарының толық сәйкесінде осы норманы орындауы операторларды шетел телеканалдарының хабар таратуын сөндіруге міндеттенеді. Операторлар жабдықтарды сатып алу үшін қажетті қаржылық ресурстарымен иеленбеуімен, сонымен бірге бар болған техникалық амалдары заңнамалық нормасн толық көлемінде орындауына мүмкіндік бермеуімен байланысты , аса мүмкінді әрекеті шетел телеканалдарын сөндіруі болады. Қазақстандық операторлары үшін шетел телеканалдарының сөндірілуінің келесі салдары бар: - операторлар абоненттік базасын жоғалтады, табыстылықтың шегінен төмен түседі және бизнесті жүргізуін тоқтатуға міндетті болады; - бақыланбайтын жерсеріктік және интернет-сегменттеріне кабельді телкөрсетілімі абоненттерінің жаппай ағымы болады, мұнда шетел телеканалдары мағыналы төмен бағамен және үлкен көлемінде ұсынылған. Тұрғындар басқа мемлекетінің ақпараттық кеңістігінде болады. Осы мәселе солтүстік-батыс, орталық және шығыс Қазақстанында ерекше өткір тұр, мұнда орыс тілді тұрғындарының саны үлкен және ол шетел телеканалымен бір пакетте оның болуында тек қана минималды көлемінде қазақстандық ТБ қарайды; - кабельді операторларымен бизнесті тоқтатуы әртүрлі өңірлерде компанияның 1500 астам қызметкерлері үшін жұмыс орнын жоғалту қауіпі бар, сонымен бірге жыл сайын 2 млрд. Теңгеден астам бюджетпен салық төлемдерінің аяағына дейін алмауы. Осы норманы іске асыруы компанияның қызметкерлері мен олардың отбасыларына қауіпті леуметтік салдарын алады. - қазақстанда орыс жылжуы жағынан белсенділігінің жоғарлауы мүмкін, орыс диаспораның қысымы тууралы қоғам мен БАҚ пікірлерінің өсуі, тарихи елінен ақпаратты алуына құқықтарының қысымы, тілдік және ұлттық белгісі бойынша қысымы. Нәтижесінде, экономикадағы дағдылы белгілері түрінде, осындай риторика ұлттық және тілдік салдарынан локалды делдалдар мен әлеуметтік қысымының өсуіне әкеле алады. Төртінші. Инвесторларды тартуы отандық экономикада кризистік пайда болулары мен ұлттық валютасының девальвациясы, сыртқы турбулеттілігі шараларында Қазақстанның стратегиялық міндеттерінен бірі болып табылады. Қабылданған түзетулер инвестициялық климатының нашарлауының қауіпн алады. телеқараулардың жиынтықты көрсеткіштерінің есебінсіз, қазақстандық телеканалдарына шетел жарнамашыларының міндетті ауысуы, олардың саудаларының нарығын табиғи тартылуымен қақтығыса алады. |
