нар тұлғалы, қара нардай, бурадай

80 
соны, тіпті окказионалды қолданыс тудыруы да мҥмкін. Шығарманы оқып 
отырғанда мҧндай метафоралар орынсыз кӛрініп, тҥсініксіз болып қалады, 
яғни олардың уәжділігі жетіспей, кҥмән тудырып жатады. Тек тереңірек 
ойланып, басқа мәтіндермен байланысын тапқанда ғана, ондай 
қолданыстардың қаламгердің еркінен тыс, тілдік қҧзіреті шегінде дербес 
пайда болғаны байқалады.
Ғ. Жайлыбайдың Абайға және М. Әуезовке арналған ӛлеңдерінің 
вербалды қабатында роман-эпопеяны еске тҥсіретін лексикалық маркерлер 
бар:
Алмайды жырдың жүлдесін ақын,
Сүлдесі солғын ғасырда. 
Бел-белестерге
 бірге шығатын
Ерболдай 
дос жоқ қасымда. 
Ай көріп, 
Шығатұғын күнге асықтың, 
Ғұмырын кештің жырға шын ғашықтың. 
Абайдың 
бел-белесін, өр, қиясын
 
Көп кезіп, сосын өзің шыңға шықтың. 
Бҧл ӛлеңдерде роман-эпопеяның жекелеген тарауларының аттары 
концептуалды-мазмҧндық ақпаратты ашуға мҥмкіндік беріп, оқырман 
интерпретациясына кӛмек береді.
Осы шумақтағы теңеу де прецедентті мәтінге негізделген, себебі Мҧхтар 
қаламынан туған Ербол мен ӛмірдегі Ербол бір тҧлға емес. Кӛркем мәтіндегі 
Ербол адал, білімді, жанашыр, 

жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: