Қазақстан республикасының білім жәНЕ

жүктеу 2,22 Mb.

Pdf просмотр

бет	47/56
Дата	21.10.2023
өлшемі	2,22 Mb.
	#43964

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 56

аза стан республикасыны білім ж НЕ

(құз, Қазбек), мезгілдік, мекендік континуумды көрсететін сол, сонау

сөз сарасы - өлеңменен,

Сол маған бәрінен де сыйға өтімді.

Мен де бір
Прометей «от ұрлаған»,
Зулаймын жұлдыздарға жыпырлаған.
Келемін киелі Жер шұғыласын ап,
Дүние, томағаңды сыпыр маған.

Алғашқы мысалда Абай өлеңінің таңбасы – сөз тіркесі болса, екінші
үзіндіде көне мифоним жарық, жылу, қайырымдылық символы деп
түсініледі. Автор өз оқырмандарының аялық біліміне, яғни бөгде сөзді
танып, олармен ассоциация тудыра алатынына сенімді, сондықтан келтірінді
бірліктерді еш маркерсіз берген. М. Райымбеков Абай жолдарын
тырнақшамен ажыратып, келтірінді құрылым екенін өзі көрсетіп, оқырманға
жартылай көмек береді, бірақ бөгде сөздің авторын атамайды:
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У

75
Сені аңсамай жазған жырым - нұрсыз кіл,
Сен жоқ жерде – тұл дүние күнсіз тұр.
Мендегі хал,
сол баяғы, баяғы –
«Көзбен ұғып, ішпен сезер, тілсіз тіл!»
Өзгеріске түскен Абай жолдары жас ақынның өлең өлшемі, ұйқасына
сай келіп, оның субъективті қабылдауын бұрынғы ситуациямен
байланыстырып тұр, оны
сол баяғы
есім тіркесімен нақтылауы байқатады.
Ал мына мысалда қаламгер Қ. Бекхожин өз кейіпкерінің сөзін басқа
автордың сөзі арқылы жоққа шығарғандықтан, оқырман ойына бірден Абай
аудармасындағы М.Ю. Лермонтовтың «Теректің сыйы» өлеңін еске түсіреді.
Бұл өлеңдер арасындағы байланыс лексикалық индикаторлармен де
(құз,
Қазбек),
мезгілдік, мекендік континуумды көрсететін
сол, сонау
есімдіктерімен де айқындалады:
Деп, сұстанды маған түнде
Алатау -
Қуғын көрген ақындардай
баяғы

жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 56