6
ТҮСІНІК ХАТ
Пəннің мақсаты – білім алушыларға оқыту нəтижесін бағалаудың қазіргі құралдары,
білім беру процесіндегі бағалаудың орны мен рөлі, критериалдық бағалау
технологиясының моделі жайында түсінік беру.
Пəннің міндеттері:
-
білім алушыларға бағалаудың түрлері жəне ұстанымдары жайында мағлұмат
беру;
-
бағалау кезеңдері жəне инструменттерін талдата меңгерту;
-
критериалдық кесте-рубрикаторлары, форматтық бағалау жəне суммалық (ішкі
жəне сыртқы) бағалаудың ерекшеліктерін түсіндіру;
-
оқу бағдарламасы жəне оқу жоспарының ( қысқа, орта, ұзақ)түрлері жайында
ұғымдар қалыптастыру;
-
портфолионың педагогикалық міндеттері, функциясы мен құрамы жəне оны
қолданудың білік-дағдыларын игерту.
-
Білім бағдарламасындағы пəннің орны:
«Бағалаудың өлшемдік технологиялары» пəні арнайы пəндер модулінің міндетті
пəндер компонентіне кіреді. Бұл пəнді меңгеруде студенттер жалпы білім беру жəне
кəсіби пəндер модулінен оқитын пəндерден игерген білік, дағдыларына сүйенеді.
Пререквизиттер: «Педагогика», «Психология», «Зерттеу əдістері»
Постреквизиттер: «Қазақ тілін оқыту əдістемесі», «Қазақ əдебиетін оқыту
əдістемесі», «Тəжірибе-1», «Тəжірибе-2», «Тəжірибе-3»
Пəнді меңгерудің нəтижесіне қойылатын талаптар:
Пəнді оқыту үрдісі кəсіби құзыреттілікті қалыптастыруға жəне дамытуға
бағытталған:
- оқу-тəрбие үдерісін модельдей алады жəне оқыту тəжірибесінде оны жүзеге асыруға
дайын;
- ақпараттарды қабылдау, сақтау, өңдеудің негізгі əдістерін, тəсілдерін жəне құралдарын
қолданады, компьютермен жұмыс істеу дағдысы қалыптасқан, оның ішінде ауқымды
компьютерлік желіні жетік меңгерген;
- психикалық жəне психофизиологиялық дамудың жалпы, арнайы (əртүрлі ауытқушылық
типтері) заңдылықтары мен жеке ерекшеліктерін, əртүрлі жастағы адам əрекеті мен мінез-
құлқын реттеу өзгешеліктерін есепке алу құралдарын қолдана алады;
- əртүрлі жастағы балалардың əрекеті, қарым-қатынасы, дамуының диагностикалық
əдістерін пайдалануға дайын;
- білім берудің əртүрлі деңгейіндегі білім алушыларға арналған бағдарламалардан, оқыту,
тəрбиелеу жəне дамытудың əртүрлі теорияларынан алған білімдерін қолдануға дайын;
- балалардың əралуан əрекет түрлерін ұйымдастыруға дайын;
- білімдік ортада субьектілердің бірлескен қызметі мен тұлғааралық өзара əрекеттестікті
ұйымдастыру əдістерін меңгерген.
Пəнді оқыту үрдісі пəндік құзыреттілікті қалыптастыруға жəне дамытуға
бағытталған:
- қазақ тілі мен əдебиетінің тұжырымдамалық жəне теориялық негіздерін, оның жалпы
ғылымдар жүйесіндегі орны мен құндылығын, даму тарихы мен қазіргі жағдайын біледі;
- психологиялық-педагогикалық пəндер бойынша жүйелі білімдерді, оқыту əдістемесін,
классикалық жəне қазіргі заманауи педагогикалық технологиялар туралы білімді игерген;
7
білім алушылардың жетістіктерін қазіргі əдістермен диагностикалауды пайдалануға
қабілетті;
- байқаулар мен тəжірибелер нəтижелерін теориялық тұрғыдан талдау əдістерін
компьютерлік үлгілеуді қолдануды игереді.
Пəнді оқу нəтижесінде студент білуі керек:
– оқушылардың оқыту нəтижелерін бағалау бойынша мұғалім жұмысының мазмұнын
сипаттай білуді;
- білім берудің мақсаты мен мазмұнына сəйкес бағалау инструменттерін қолдана білуді.
Пəнді оқу нəтижесінде студент меңгеруі керек:
–- білім алушылардың жетістіктерін диагностикалаудың əдістері мен құралдарының
қазіргі жағдайын;
-одан əрі оқыту туралы шешім қабылдау үшін критериалдық бағалауды пайдалану
жолдарын;
- оқушыларды объективті бағалау үшін оқыту нəтижелерін жоспарлау, рубрикаторларды
əзірлеу жəне пайдалануды.
Негізгі бөлім
Тақырыптық жоспар
№№
тақырып
Тақырып аты
1
Кіріспе. Бағалау нормативтері туралы ұғым
2
Блум таксономиясы жəне бағалау критерийлері
3
Қазақ тілі мен əдебиеті пəндері бойынша критериалды бағалау жəне
дағдылары
4
Қазақ тілі мен əдебиеті пəндері бойынша критериалды бағалаудың
ұстанымдары
5
Бағалаудың негізгі мақсаттары
6
Оқу жоспары ( қысқа, орта, ұзақ)
7
Қалыптастырушы бағалау
8
Ішкі жиынтық бағалау
9
Бағалау үдерісі
10
Оқушы портфолиосы
Пəн мазмұны
Кіріспе. Бағалау нормативтері туралы ұғым
Баға беру - бағалаудың нəтижесі, яғни сапалы кері байланыс. Баға – символ, оқу
жетістігін не санмен, не сөзбен таңбалау. Бағалау термині туралы түсінік. Бағалау – одан
арғы оқу туралы шешім қабылдау мақсатымен оқытудың нəтижелерін жүйелі түрде
жинақтауға бағытталған қызметті белгілеу үшін қолданылатын термин.
Білім беруді сапаландыру мен білім алушылардың білім деңгейін анықтауда
критериалды бағалау маңызды орын алатындығы. Қазіргі кезеңде білім алушылардың
білім деңгейін сапаландырумен қатар, оқушылардың жеке тұлғалық қасиеттері мен
құзыреттіліктерін, қоршаған ортада қарым-қатынас жасауға қабілеттілігін, өзіндік білімін
көтеру мақсаттары нақты қойылғандығы.Критериалды бағалау алдын ала белгілі
критерийлерге сəйкес, оқушының жеке оқуын түзетуге мүмкіндік беретін, оқу
мақсаттарына сəйкес күтілетін нəтижеге жетуде оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау
екендігі. Критериалды бағалау мақсаттар мен міндеттердің барлық талаптарына сай
келетіндігі. Критериалды бағалау сабақтың барлық кезеңінде іске асырылатын процесс
екендігі.
