Атты VII халықаралық Ғылыми-əдістемелік конференция жəне қазақ психологиялық ҚОҒамының І қҰрылтай съезінің



жүктеу 9,13 Mb.
Pdf просмотр
бет179/207
Дата14.11.2018
өлшемі9,13 Mb.
#19911
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   207

358 

Жасөспірімдер əлеуметтік желілерді нақты əлеммен тең деп ойлайды. Сонымен қатар, жасөспірімдер 

əлеуметтік  желілерде  өзінің  агрессиялық  дағдысын  еркін,  жасырын  жəне  көбіне  жазалаусыз  оңай 

қолдана алады. 

Кибербуллинг  психологиялық  жəбірлеу  формасы  болып  табылады.  Зерттеушілер  көрсеткендей, 

көбіне  үлкендер  тарапынан  да,  өз  құрдастары  тарапынан  да  психологиялық  жəбірлеу  құрбаны 

ретінде: 

–  отбасында  қатігездік  жағдайда  тəрбиеленіп  жатқан,  əлемді  мейірімсіз  қабылдайтын, 

күштілердің құрбанына айналып жəне өздері де əлсіздерді жəбірлеуге бейім тұратын жасөспірімдер; 

– қадағалаусыздық, қараусыздық жағдайында тəрбиеленіп жатқан, жеткілікті эмоциялық мейірім 

ала  алмаған,  физикалық  дамуы  жағынан  кешеуілдеп  қалып  жатқан,  қауіп-қатер  деңгейін  бағалай 

алмайтын жəне зорлық-зомбылыққа қарсы тұра алмайтын, оңай сенетін жасөспірімдер; 

–  сөзсіз  бағынушылық  жағдайында  тəрбиеленіп, «жоқ»  деп  айта  алмайтын,  ішкі  əлем  шекарасы 

бұзылғандықтан зорлық-зомбылыққа қарсы тұра алмайтын, қорқақ жəне үрейлі жасөспірімдер;  

–  психикалық  немесе  дене  ауытқулары  бар  (психопатия,  олигофрения,  орталық  жүйке  жүйесі 

аурулары,  бас-ми  зақымдары  бар,  қоянжырық),  қауіпті  жағдайды  адекватты  бағалай  алмайтын 

жасөспірімдер;  

– əлеуметтік жағдайы төмен отбасынан шыққан жасөспірімдер;  

– шығармашылыққа бейім жасөспірімдер болып жатады [3].  

Кибербуллинг  жасөспірімдердің  жеке  тұлғасына  əсер  етеді.  Қазіргі  ғылым  жасөспірімдік  шақты 

өмір  сүру  аймағына,  ұлттық  салт-дəстүр  ерекшеліктеріне  қарай 12 мен 17 жас  аралығы  деп 

анықтайды.  Л.С.  Выготскийдің  көрсетуінше 13–14 жас  аралығындағы  ауыспалы  кезеңде 

жасөспірімнің өзіне деген сенімсіздігі мен толық қалыптаспауы асқына түсіп, шүбəланғыш, бір-біріне 

қысым  көрсеткіш  бола  бастайды.  Өзінің  қадір-қасиетін,  абыройын  арттырғысы  келетін  жасөспірім 

құқықтарын  кеңейтіп,  бұйрық  беруге  төзбестік  таныта  бастайды.  Сəтсіздік,  əзіл  мен  келекені, 

əлеуметтік топтарға қабылданбауы оның қоғаммен қатынасын шиеленістіре түседі.  

Кибербуллингтің  психологиялық  салдарлары  қатерлі  болуы  мүмкін.  Олардың  арасында 

жасөспірімнің  өзін-өзі  бағалауының  төмендеуі,  өзіне  деген  сенімділігінің  жоғалуы,  психикалық 

дамуының  ауытқуы,  психоэмоционалдық  тұрақсыздық,  қорқыныш,  паранойа,  суицид  туралы  ойлар 

болуы  мүмкін.  Физиологиялық  деңгейде  кибербуллингтің  медициналық  салдарларын  қарастыру 

қажет. Кибербуллинг бүкіл ағзаға əсер етеді. Депрессия, стресс пайда болып, нəтижесінде иммунитет 

төмендейді, жиі бас ауырады, жүрек тұсы ауырып, жүрегі айниды, жылдам шаршағыштық, ұйқының 

бұзылуы,  жады  мен  естің  əлсіреуі,  сөйлеу  дефектілерінің  пайда  болуы,  тіпті  аса  ауыр  жағдайларда 

психикалық  дамудың  тоқтап  қалуы  да  мүмкін.  Кейде  ондай  адам  психологиялық  жанжарақаттан 

арыла  алмауы  да  мүмкін.  Баланы  жүрек  ауруы,  асқазан  жарасы,  невроз  т.б.  ауыр  дертке  əкелуі – 

кибербуллингтің психологиялық тұрғыда аса қауіпті екенін көрсетеді. 

Кибербуллинг  құбылысының  жасөспірім  психологиясына  əсерін  қарастыра  отырып,  біз 

киберқауіпсіздіктің  алдын  алу  жұмыстарының  психологиялық  мазмұны  кешенді  болу  керек  деп 

есептейміз. 

 

Əдебиеттер 

1.  Макарова Е.А., Макарова Е.Л., Махрина Е.А. Психологические особенности 

кибербуллинга как формы интернет-преступления // Российский психологический 

журнал. – 2016. – Т. 13. – №3. – С. 293 – 311.  

3.  Ерзин А.И. Агрессия как форма проактивного поведения. // Вестник Оренбургского 

Государственного Университета. – 2013.-№ 2 (151). – С. 77-80. 

4.  Психологическая наука в России XX столетия: проблемы теории и истории. /Под ред. 

А.В.Брушлинского. –М.: Издательство «Институт психологии РАН», 1997. –576 с. ISBN-5-201-02231-

6. URL: 

http://prepod.nspu.ru/file.php/149/met.prob.psikh./PSIKHOLOGICHESKAJA_NAUKA_V_ROSSII_XX_S

TOLETIJA.pdf. (дата обращения 01.11.2017). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



359 

Касымова Г.М., Романенко А.А. 

(Республика Казахстан, г. Алматы, 

Казахский государственный женский педагогический университет) 

 

 СТРАТЕГИЯ КОРРЕКЦИИ ТРЕВОЖНОСТИ И САМООЦЕНКИ  

В УСПЕШНОМ ОБУЧЕНИИ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ  

 

Актуальность  исследования  обусловлена  увеличением  числа  тревожных  детей,  отличающихся 

повышенным  беспокойством,  неуверенностью,  эмоциональной  неустойчивостью  и  неадекватной 

самооценкой, что может повлиять на успешность обучения. Цель нашего исследования заключается в 

изучении  влияния  тревожности  и  самооценки  на  успешность  обучения  подростков.  Задачи 

исследования: 1) проанализировать исследования влияния тревожности и самооценки на успешность 

обучения  младших  школьников; 2) исследовать  влияние  тревожности  и  самооценки  на  успешность 

обучения  младших  школьников; 3) предложить  рекомендации  по  формированию  адекватной 

самооценки  младших  школьников.  Объект  исследования:  психологические  особенности  влияния 

тревожности  и  самооценки  на  успешность  обучения  младших  школьников.  Предмет  исследования: 

психологические  закономерности  влияния  тревожности  и  самооценки  на  успешность  младших 

школьников. Гипотеза исследования: стратегия своевременной психодиагностики и психокоррекции 

может  способствовать снижению тревожности и  формированию адекватной самооценки, влияющей 

на успешность обучения младших школьников. 

В  исследованиях,  где  прослеживается  контекст  идей  личностно-ориентированной  сферы 

образования,  проблема  оценивания  в  учебно-воспитательном  процессе  приобретает  новые  формы  и 

содержание. Широкое распространение феномена оценки в учебно-воспитательном процессе школы 

послужило причиной того, что оценивание учителем результатов учебной деятельности учащихся и 

самооценивание  выделилось  в  последние  годы  в  самостоятельное  направление.  Возникновение  и 

закрепление  тревожности  связано  с  неудовлетворением  возрастных  потребностей  ребенка. 

Тревожность имеет ярко выраженную возрастную специфику, обнаруживающуюся в ее источниках, 

содержании,  формах  проявления  компенсации  и  защиты.  Для  каждого  возрастного  периода 

существуют  определенные  области,  объекты  действительности,  которые  вызывают  повышенную 

тревогу  большинства  детей  в  независимости  от  наличия  реальной  угрозы  или  тревожности  как 

устойчивого  образования.  Эти  возрастные  пики  тревожности  являются  следствием  наиболее 

значимых  социологических  потребностей.  Однако  в  значительной  части  случаев  мы  имеем  дело  с 

деструктивным  проявлением  тревоги.  Дифференцировать  же  конструктивную  тревогу  от 

деструктивной достаточно сложно, и нельзя тут ориентироваться только на формальные результаты 

учебной  деятельности.  Если  тревога  заставляет  ребенка  лучше  учиться,  это  вовсе  не  гарантия 

конструктивности 

его 

эмоциональных 



переживаний. 

Конструктивная 

тревога 

придает 


оригинальность  решению,  уникальность  замыслу,  она  способствует  мобилизации  эмоциональных, 

волевых и интеллектуальных ресурсов личности, адекватной самооценке. Деструктивная же тревога 

вызывает  состояние  паники,  уныния.  Ребенок  начинает  сомневаться  в  своих  способностях  и  силах. 

Но  тревога  дезорганизует  не  только  учебную  деятельность,  она  начинает  разрушать  личностные 

структуры.  Существуют  и  другие  механизмы  отклонения  в  развития  личности  ребенка.  Однако 

психологи-консультанты  утверждают,  что,  большая  часть  проблем,  по  поводу  которых  родители 

обращаются  и  большая  часть  явных  нарушений,  препятствующих  нормальному  ходу  обучения  и 

воспитания, в своей основе связаны с тревожностью и неадекватной самооценкой детей. 

Б.  Кочубей,  Е.  Новикова  рассматривают  тревожность  в  связи  с  половозрастными  особенностям, 

считают, что в дошкольном и младшем школьном возрасте мальчики более тревожны, чем девочки. У 

них чаще встречаются тики, заикания, энурез. В этом возрасте они более чувствительны к действию 

неблагоприятных  психологических  факторов,  что  облегчает  почву  для  формирования  различных 

типов неврозов. В 9-11 лет интенсивность переживаний у обоих полов выравнивается, а после 12 лет 

общий  уровень  тревожности  у  девочек  в  целом  возрастает,  а  у  мальчиков  несколько  снижается. 

Оказалось, что по содержанию тревога девочек отличается от тревоги мальчиков, причем, чем старше 

дети,  чем  значительнее  эта  разница.  Тревога  девочек  чаще  бывает  связана  с  другими  людьми;  их 

беспокоит  отношение  окружающих,  возможность  ссоры  или  разлуки  с  ними.  Мальчики  боятся 

физических травм, несчастных случаев, а также наказаний, источником которых являются родители 

или авторитеты вне семьи: педагоги. По мнению многих психологов, уровень тревожности начинает 

резко повышаться после 11 лет, достигая апогея к 20 годам, а к 30 постепенно снижается. Причиной 

возникновения  тревоги  всегда  является  внутренний  конфликт  ребенка,  его  несогласование  с  самим 

собой,  противоречивость  его  стремлений,  когда  одно  его  сильное  желание  противоречит  другому, 

одна  потребность  мешает  другой [1; 2]. Особенно  это  проявляется  в  самооценке – это  оценка 



жүктеу 9,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   207




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау