Анатомия пәні мен оның міндеттері, зерттеу әдісі, түрлері

Қол сүйектерінің байланысуы, түрлері, құрылысы

жүктеу 262,69 Kb. бет 7/40 Дата 19.04.2023 өлшемі 262,69 Kb. #42223 түрі Құрамы

Қол сүйектерінің байланысуы, түрлері, құрылысы. Адамның және приматтардың күрделі, ұстауға бейімделген, саусақтар орналасқан мүшесі қол басы деп аталады. Адамнның екі қолы бар. Сүйектері Адамның қол басы 27 сүйектен тұрады: білезікте 2 қатар орналасқан 8 сүйек, алақанда 5 сүйек, саусақ пен бас бармақта 14 сүйек болады. Білезік буынның бірінші қатарындағы сүйектеріне трапеция тәрізді сүйек, трапециялық сүйек, басты сүйек және ілмек тәрізді сүйек жатады. Алақанның бес сүйегі бес саусақты құрайды. Қол қаңқасы - иық белдеуі мен қол сүйектерінен тұрады. Иық белдеуіне екі бұғана мен екі жауырын сүйектері жатады. Жауырын-ның пішіні үшбұрышты үш қырлы, жұқа әрі жалпақ сүйек. Бұғананың бір шеті төссүйекпен, екінші шеті жауырынмен байланысады. Қол сүйектеріне жататындар: тоқпан жілік, кәрі жілік пен шынтақ сүйегі (білек), қол басы сүйектері. Кәрі жілік шынтақ сүйегімен қатарласа орналасқан. Тоқпан жіліктің ішкі қуысын жілік майы толтырып тұрады Қол басы суйектеріне Қол басы суйектеріне - білезік, алақан және саусақ сүйектері жатады. Білезікте (запястья) 2 қатар орналасқан 8 сүйек, алақанда 5 сүйек, саусақтарда 14 сүйек болады. Саусақ сүйектерінің - бас бармақтан баскасының әрқайсысында 3 қысқа сүйек (фаланги), ал бас бармақта екеу болады Қол сүйектері негізінен еркін қозғалмайтын немесе иық белдеуі (бұғана мен жауырын), еркін қозғалатын немесе қолдың өз сүйектерінен тоқпан жілік, білек және қол басынан тұрады. Бұғана - ұзына бойы иіліп келген сүйек. Оның денесі және екі басы болады. Ішкі басы төстің тұтқасына, сыртқы басы жауырынның иық (акромион) өсіндісіне жалғаса, көлденең орналасады. Төменгі беті бұдырлы келеді. Жауырын - жалпақ, үш бұрышты сүйек. Көкірек клеткасының арт жағында, жоғарғы қабырғалар тұсында орналасқан. Жауырынның үш (жоғарғы, ішкі және сырткы) жиегі, үш (төменгі, ішкі, сыртқы) бұрышы және екі (ішкі және сыртқы) беті болады. Жауырынның қабырғаларға қараған беті аздап ойыс келеді. Оны жауырынасты ойысы дейді. Сырт жақ бетінде жауырын жалы жатады. Тоқпан жілік - іші куыс жілік сүйектер қатарына жатады. Оның денесі — диафизі, жұмыр, жоғарғы және төменгі бастарын эпифиздері деп атайды.  Қол сүйектері негізінен еркін қозғалмайтын немесе иық белдеуі (бұғана мен жауырын), еркін қозғалатын немесе қолдың өз сүйектерінен тоқпан жілік, білек және қол басынан тұрады. Бұғана - ұзына бойы иіліп келген сүйек. Оның денесі және екі басы болады. Ішкі басы төстің тұтқасына, сыртқы басы жауырынның иық (акромион) өсіндісіне жалғаса, көлденең орналасады. Төменгі беті бұдырлы келеді. Жауырын - жалпақ, үш бұрышты сүйек. Көкірек клеткасының арт жағында, жоғарғы қабырғалар тұсында орналасқан. Жауырынның үш (жоғарғы, ішкі және сырткы) жиегі, үш (төменгі, ішкі, сыртқы) бұрышы және екі (ішкі және сыртқы) беті болады. Жауырынның қабырғаларға қараған беті аздап ойыс келеді. Оны жауырынасты ойысы дейді. Сырт жақ бетінде жауырын жалы жатады. Тоқпан жілік - іші куыс жілік сүйектер қатарына жатады. Оның денесі — диафизі, жұмыр, жоғарғы және төменгі бастарын эпифиздері деп атайды. Денесі сүйектің ортасында орналаскан, оның жоғарғы бөлігі жұмыр, төменгі белігі үш қырлы. Денесінің ортасында дельта еті жалғасатын атгас бұдыры және қан тамыры өтетін қоректік тесіктері болады. Кәрі жіліктің - жоғарғы жағында цилиндр тәрізді басы болады. Оның жоғарғы бетінде тоқпан жілікпен байланысатын буын ойығы, айналасында жанындағы шынтақ сүйекпен буындасатын сақиналы буын беті бар. Қол басының сүйектері - білезік, алақан және саусақ бакайшақтарынан түзілген. Білезік сүйектері екі қатар орналаскан сегіз кішігірім жұмыр сүйектерден тұрады. Олардың білек сүйектеріне жақын жатқан қатарын жоғарғы, ал алақан сүйектерімен шектесіп жатқандарын төменгі қатар деп атайды. жүктеу 262,69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз