1 II. Негізгі бөлім

Бөлімдер танымдық әрекетті белсендіретін материалдармен жабдықталуы тиіс: дамытушы ойындар, техникалық құрылғылар мен ойыншықтар,үлгілер, тәжірибелік-зерттеу жұмысына қажетті заттар– магниттер, ұлғайтқыш әйнектер, серіппелер, таразылар, қолдан ойыншықтар жасауға арналған табиғи материалдар. Балаларды сауаттылықты меңгеруге ынталандыратын, әлеуметтік мүдделері мен танымдық белсенділігін дамытуға ықпал ететін материалдар кеңінен қолданылады.

«Денсаулық» білім беру саласы

Балабақшада мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың өмірін ұйымдастыру олардың маңызды әлеуметтік қажеттіліктерін ескере отырып құрылады, балалардың гигиена саласындағы түсініктері мен біліктері бекітіледі және тереңдетіледі.Тәрбиешінің міндеті – мәдени-гигиеналық дағдылардың қалыптасуына ықпал ету, балаларды мәдени-гиеналық ережелерді қызығушылықпен орындауға ынталандыру. Құнды гигиеналық дағдыларды нығайтуда мақал-мәтелдер, тақпақтар қолданады. Балаларды гигиеналық мәдениетке тәрбиелеу бойынша жұмысты тәрбиеші отбасымен тығыз байланыста жүзеге асырады.

Бағдарламада жүру, жүгіру, секіру, лақтыру,еңбектеу, өрмелеу, тепе-теңдікті сақтау, сапқа тұрудың түрлерінде қимылдарды үйрету қарастырылған.

Педагог әр негізгі қимыл түрін 2-3 ұйымдастырылған оқу қызметінде балаларға меңгерту үшін күрделі элементтерді орындау барысында үйретудің тәсілдерін және ұйымдастыру формасын ауыстырып отырады.Топта еңбек әрекетінің әртүрлі түрлерін жүргізуге қолайлы жағдай жасалуы керек. Өзіне-өзі қызмет ету еңбек әрекеті біртіндеп балалардың қажеттілігіне айналуы тиіс. Тұрмыстық-шаруашылық еңбек пен табиғат аясындағы еңбек түрлерін жеке және ұжымдық тапсырмалар мен кезекшілік түрінде ұйымдастырылады. Тәрбиеші келесідей ережелерді ұстанады: алғашқы қиындықтардың өзінде-ақ балаға көмек көрсетуге асығудың қажеті жоқ, оның орнына өз бетімен шешім қабылдауға итермелеу пайдалы, егер көмексіз болмайтын жағдайда бұл көмек алдымен мардымсыз болуы керек, бірақ бәрінен бұрын кеңес, жетекші сұрақтар беру, балада бар іс-тәжірибені белсендіру керек.

3

Жыл соңында балаларда болашақ мектеп оқушысы ретінде пайдалы әрекеттер түрлері: экспериментті-зерттеу әрекеттеріне, үстел ойындарын ойнауға, түрлі суреттерді қарап, суретті ойындардағы тапсырмаларды орындауға, кітапшаларды қолдан жасауға, құрастыру мен мүсіндеуге деген қызығушылық тәрбиеленуі қажет.

5 жастан 6 жасқа дейінгі балаларды тәрбиелеу және оқыту олардың денесін, ақыл-ой, адамгершілік, эстетикалық дамуын, денсаулығын нығайтуға және білімін, білігін мен дағдыларын жетілдіруге бағытталған.

Ересек топта Үлгілік оқу жоспарына сәйкес апталық оқу жүктемесі 17 сағатты құрайды, ұзақтығы 25-30 минут. Осы жастағы балаларды тәрбиелеу және оқыту мазмұнын игерту білім беру салаларын кіріктіру жолымен және заттық-дамытушылық ортаны қамтамасыз ету арқылы жүзеге асырылады.

Мазмұнды жабдықталған заттық-кеңістіктік-дамытушы орта әр баланы жан-жақты дамытуды ұйымдастырудың негізі болып табылады және әр бала өзінің ұнайтын ісімен айналысатындай етіп ұйымдастырылуы тиіс. Құрал-жабдықтарды бөлімдер бойынша орналастыру балаларға шағын топтармен ортақ мүдделеріне қарай (құрастыру, сурет, театрландырылған ойын әрекеті, эксперимент) бірігуге мүмкіндік береді. Бөлімдер танымдық әрекетті белсендіретін материалдармен жабдықталуы тиіс: дамытушы ойындар, техникалық құрылғылар мен ойыншықтар,үлгілер, тәжірибелік-зерттеу жұмысына қажетті заттар– магниттер, ұлғайтқыш әйнектер, серіппелер, таразылар, қолдан ойыншықтар жасауға арналған табиғи материалдар.Балаларды сауаттылықты меңгеруге ынталандыратын, әлеуметтік мүдделері мен танымдық белсенділігін дамытуға ықпал ететін материалдар кеңінен қолданылады.

Балабақшада мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың өмірін ұйымдастыру олардың маңызды әлеуметтік қажеттіліктерін ескере отырып құрылады, балалардың гигиена саласындағы түсініктері мен біліктері бекітіледі және тереңдетіледі.

4

Тәрбиешінің міндеті – мәдени-гигиеналық дағдылардың қалыптасуына ықпал ету, балаларды мәдени-гиеналық ережелерді қызығушылықпен орындауға ынталандыру. Құнды гигиеналық дағдыларды нығайтуда мақал-мәтелдер, тақпақтар қолданады. Балаларды гигиеналық мәдениетке тәрбиелеу бойынша жұмысты тәрбиеші отбасымен тығыз байланыста жүзеге асырады.

Педагог әр негізгі қимыл түрін 2-3 ұйымдастырылған оқу қызметінде балаларға меңгерту үшін күрделі элементтерді орындау барысында үйретудің тәсілдерін және ұйымдастыру формасын ауыстырып отырады.

Мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың тілінің дамуына енжар лексика есебінен кеңейтілетін бай сөздік қор тән болып келеді. Балалардың көпшілігінде тілдің грамматикалық құрылымы қалыптасқан және олар біртіндеп мәтіннің грамматикасын меңгере бастайды (сөйлемдерді байланыстыратын құралдарды қолданады; мәтін құрастыруда кіріспе және қорытынды сөйлемді құрастыра алады).

Педагог белсенді сөйлеуді, қарым-қатынасты, тілді меңгеру үлгілерін игертуге жағдай жасайды. Баланы мектепке дайындаудың қажеттігін ескере отырып, фонематикалық естуін және дыбысты дұрыс айтуын, қолдың ұсақ моторикасын дамытуға ерекше көңіл бөлінеді.

Аталған жастың ерекшелігі-шығармашылық әрекетті дербес талқылауға, бағалауға деген ұмтылыс, еліктеушілік.

Балалар адамгершілік, табиғат, жануарлар, құрдастары туралы тақырыптарға арналған түрлі жанрдағы шығармаларды мұқият тыңдайды және талқылайды. Шытырман оқиғалы және ғылыми-танымдық әдебиетке қызығушылық танытады. Оқиғаларды ойдан құрастыра алады, ауыспалы мағынадағы сөздерді түсінеді және қолданады.

«Коммуникация» білім беру саласына «Драма» ОҰҚ енгізілген.

Балалар өздерінің орындаушылық біліктерін жетілдіреді, серіктестік сезімін дамытады. Қоршаған ортаны бақылай отырып (адамдардың, жануарлардың мінез-құлықтарын, олардың интонацияларын, қозғалыстарын) бақылайды. Қиялды дамыту үшін келесідей тапсырмаларды орындайды: «Теңізді елестетіңіз, құмды жағалау.Біздер жылы құмда жатырмыз, күнге күюдеміз. Біздің көңіл күйіміз жақсы.

5

Аяғымызды теңселттік, оларды түсірдік, жылы құмды қолымызбен аршыдық» және т.б.

Таныс мәтіннің басы мен аяғын өзгерте алады, кейіпкерлер тап болатын жаңа оқиғаларды ойлап таба алады.Ымдау мен пантомимикалық этюдтар және дене қимылдарын есте сақтау этюдтары қолданылады.

Балалар ертегілерді безендіруді ойлап табуға кіріседі, олар бейнелеу ісінде көрініс табады.Драмалауда балалар өзін өте эмоционалды көрсетеді және драмалау үрдісінің өзі нәтижесіне қарағанда баланы тікелей баурап алады.

Спектакль қойылымдарын ұйымдастыру мен өткізу шығармашылық үрдістің қатысушыларын ынтымақтастырады, оларды ортақ істе серіктес, әріптес етеді.Театрландырылған қызметті дамыту жөніндегі жұмыстар мен балалардың шығармашылық қабілетін қалыптастыру елеулі нәтижеге алып келеді.

Театрландырылған қызмет үрдісінде қоршаған ортаға деген ерекше эстетикалық қарым-қатынас қалыптасады, ортақ психикалық үрдістер дамыйды: қабылдау, елестету, қиял, зейін қою, есте сақтау және т.б.

6