ОӘК
042-18-12.1.55/3-2013
№1 басылым 18.09.2013ж
50 беттің 32-сі
Ұсынылатын әдебиет:
1.Статистический анализ данных в пакете Mathcad Радченко Т.А., Дылевский А.В,
Воронеж, 2004
2.Дьяконов В.П. Справочник по MathCAD PLUS 6.0 PRO. - М.: СК-Пресс, 1997.
2-Лабораториялық сабағы.
Тақырыбы: MathCAD-та функция шегін, туындыны есептеу, қатарлармен
жұмыс
Matlab жүйесінің командалы жолынан немесе басқа М-файлдардан М-
функцияны шақыруға болады. Ол үшін барлық қажетті атрибуттарды дӛңгелек
жақшаға кіретін аргуметтерді, квадрат жақшаға шығатын аргументтерді міндетті
түрде кӛрсету керек.
Атауларды тағайындау. Жаңа ат пайда болғанда Matlab жүйесі тексереді:
1) жаңа атау айнымалы атау болып табылмайды;
2) бұл атау функция астындағы атау болып табылмайды, яғни М-файлда бұл
функциялар орналасқан және шақырылатын болып табылады;
3) Private каталогында орналасқан меншік функция атауы болып табылмайды; Бұл
каталог бір деңгейде жоғары орналасқан М-файлдарға ғана жолы бар;
4) Matlab жүйесіне кірерде функция атауы болып табылмайды. Бұл жағдайда жүйе
кірердегі жолда бірінші болып қарсы алатын сол М-файлды қолданылады.
Дублирлеу кезінде Matlab жүйесі иерархиялық тӛрт деңгейдегі бірінші атауды
қолданылады. Ескерте кететіндей, Matlab5 жүйесінде объект-бағыттаушы
программалау ережесі бойынша функцияны анықтайды.
Функцияны шақыру.
М-функцияны шақыруда Matlab жүйесі оқшауланған код функцияны тікелей
кӛрсетеді және жадыға жүктейді. Бұл синтаксистік анализі қайталауынан
оралмауына мүмкіндік жасайды. Оқшауланған код жадыда clear командасын
пайдаланып немесе жұмыстың сеансының аяқталуынша болады.
Clear командасының келесі модификациясы беріледі.
Clear<функция
аты>
Жұмыс істеу облысынан кӛрсетілген
функцияны тазарту
Clear functions
Компилирленген
программаларды
тазарту
Clear all
Программалар мен берілгендерді тазарту
Р-кодты құру
М-функциялар немесе М-сценарилерді компилирленгендерді сақтауға болады.
ОӘК
042-18-12.1.55/3-2013
№1 басылым 18.09.2013ж
50 беттің 33-сі
Ол үшін pcode командасын pcode average формасында пайдалануға болады.
Бұл команда М-файл
average.m синтаксистік анализ орындайды және
average.р
атты файлда нәтиже береті жалған кодты сақтайды. Жаңа жұмыс сеансы кезінде
қайта бӛлшектеуге қайтып келмеуге рұқсат етеді. Дегенмен, синтаксистік анализ
жылдам орындалады. Pcode командасын қолдануда оның орындалу жылдамдығына
еш әсер етпейді.
Р-кодты қолдану еш жағдайда мақсатталады:
1) М-файлдардың үлкен санына синтаксистік анализ орындағанда қажет етеді,
қосымшада қолданушының графикалық интерфейсімен байланысты графикалық
объектілерді визуализацияға қажет; Бұл жағдайда Р-кодты қолданғанда үдетілген
қалпын қамтиды;
2) М-файлда жүзеге асырылған жасырын алгоритмдерді қолданушы қажет етеді.
Аргументтердің кіру және шығу бойынша алынатын функциялар М-файлдар
болып табылады. Олар Matlab жүйесінің жұмыс облысына қарағанда айнымалылар
мен шектеулі және жұмыс істеу облысында жұмыс жасайды.
Мысал:
Average функциясы вектор элементінің орташа мәнін есептейтін
қарапайым М-файл:
Function y=average(x)
% AVERAGE вектор элементінің орта мәні.
% AVERAGE(X), X-вектор. Вектор элементінің орта мәнін есептейді.
% Егер кіру аргументі вектор болмаса, онда ол қате болады.
[m,n]=(x)өлшем;
if (-((m= =1)
(n= =1))
(m= =1 & n= =1))
error(‘Input must be a vektor’)
end
y=sum(x)/length(x); % меншік мән
Average.m атаулы бұл команданы М-файлға енгізіп кӛрейік. Бұл функция жалғыз
кіретін және жалғыз шығатын аргументтерді береді. Average функциясын шақыруда
келесі операторды берейік:
z=1:99
average(z)
ans=50
Ұсынылатын әдебиет:
1.Статистический анализ данных в пакете Mathcad Радченко Т.А., Дылевский А.В,
Воронеж, 2004
2.Дьяконов В.П. Справочник по MathCAD PLUS 6.0 PRO. - М.: СК-Пресс, 1997.
3-Лабораториялық сабағы.
ОӘК
042-18-12.1.55/3-2013
№1 басылым 18.09.2013ж
50 беттің 34-сі
Тақырыбы: MathCAD-та сызықты теңдеулерді шешу
Функциялар да сценарилер сияқты М – тілінің құрылымының жиынынан
тұрады және олардың кеңейтпесі m. текістік файылдарға жазады. Нәтижесінде
оларды жай ғана М – функциялар деп атайды. Біз енді осы М – функцияларының
құрлымының барлық ерекшеліктерін қарастырайық.
М – функциясының мәтіні тақырып атынан басталуы қажет, содан кейін
фукция денесі жазылады. Тақырып аты фукцияның интерфейсін анықтайды және
келесі түрде жазылады:
function [Ret1, Ret2,…]=FName (par1, par2,…)
Онда function атты функция айтылады, ол ішкі параметрлерді және шығатын
(қайтымды) мәтіндерді қабылдайды. Бұл жердегі кӛп нүкте синтаксистік элемент
болып табылмайды, бұл жердегі кӛп нүктені қолданғандағы басты мақсатымыз
функция әр түрлі кіретін параметрлерді және қайтымды мәндер сандарын қабылдай
алатынын кӛрсеткіміз келеді. Осы айтылған жағдай атты сипаттайтын мысалды
кӛрейік:
function FName1
function FName2(par1, par2, par3)
function Ret1=FName3(par1, par2)
function[Ret1, Ret2, Ret3]=FName4(par1)
Мұндағы бірінші жолда FName1 функциясының тақырыбы кӛрсетілген, оның
кіретін параметірлері және қайтымды мәндері жоқ. FName2 функциясы үш кіретін
параметрді қабылдайды және сонымен қоса қайтымды мәндері жоқ. Келесі FName3
функциясы екі параметр қабылдайды және бір мәнді қайтарады. Ақырында, FName4
функциясы бір кіретін параметрге және үш қайтымды мәнге ие.
Кӛбінесе қысқалық үшін кіретін параметрлерді функция аргументтері деп
атайды, ал функцияның қайтымды мәндерін қарапайым түрде оның мәндері деп
атайды.
Тақырып атында кӛрсетілген функцияның аты жазылған файлдың атымен
сәйкес болуы керек (кеңейтпесінің ескеруінсіз).
Функцияның денесі М – тілінің құрлымынан тұрады, осының кӛмегімен
қорытындылай келгенде қайтымды мәндер есептелінеді. Функция денесі тақырып
атынан кейін жазылады. Функцияның тақырыбы қосымша функция денесі бірігіп
функцияның анықтамасын құрайды. Осылыйша, М – файлда тек қана функцияның
анықтамасы жазылады. Функцияның анықтамасы бар М- файлды Matlab пакеті
тізімінің рұқсатына кіретін дискі каталогының бірінде орналастыру керек.
Егер де М – файлда бір мезгілде бірнеше функцияның анықтамаларын енгізсек
онда Matlab жүйесінің командалық терезесінен тек қана М- файлдың атымен сәйкес
келетінін ғана шақыруға болады. Осылайша М- файлдағы тек бір функция ғана бұл