Омбыда оћуда болѕан жылдары. 1847

303
та оћыды. Осында жљрiп те шыѕыс тiлдерi саласындаѕы бiлiмiн елеулi
тљрде тереѓдете тљстi. Ол орыс тiлiн тамаша меѓгердi. Ћосымша ќде-
биеттердi кп оћыды. 14–15 жасынан-аћ кадет корпусыныѓ басшы-
лары оѕан болашаћтаѕы зерттеушi-шыѕыстанушы ретiнде ћарай бас-
тады. Омбыда Шоћан география, шыѕыстану, философия, тарих
жайындаѕы басылымдардан бай кiтапхана ћџрап алды. Омбыда бол-
ѕан кезiнде орыс зиялыларымен байланыста болуы Шоћанѕа љлкен
ќсер еттi.
Кадет корпусында Шоћанмен бiрге оћыѕан С.Я. Капустин ол
туралы: «Шоћан крiктi, аса сымбатты болды... бет ќлпетi оныѓ ћа-
йырымдылыѕы мен бекзаттыѕын айћын танытып тџратын. Шоћан з
кезеѓiнiѓ жан-жаћты, аса тереѓ бiлiмдi адамы болды. Ќсiресе оныѓ
тарихи бiлiмi зор болды жќне ѕылым мен ќдебиет саласында да зор
бiлiмдiлiгiмен ерекшеленетiн. Шоћан з ойын бейнелеп, тартымды
жеткiзе бiлетiн асћан шешен болатын», – деп жазды.
Шоћан кадет корпусында белгiлi ѕалым, географ жќне Азияны
зерттеушi Г.Н. Потанинмен бiрге оћып, достасып кеттi. Арада 30
жыл ткенде Г.Н. Потанин Шоћанныѓ ќкесi Шыѓѕыс сџлтанныѓ
ауылында болды. Осы сапарыныѓ нќтижесiнде ол 
«Ћырѕыздыѓ
(ћазаћтыѓ. – авт.) еѓ соѓѕы ханзадасыныѓ отауында»
 деген еѓбек
жазып ћалдырды. Бџл оныѓ  мiрден ерте кеткен досы Шоћанды
зор ћџрметпен еске алудыѓ белгiсi едi.
Шоћан аса крнектi орыс жќне шетел аћындары мен жазушыла-
ры А. Пушкиннiѓ, М. Лермонтовтыѓ, Н. Гогольдiѓ, Ч. Диккенстiѓ
жќне басћалардыѓ шыѕармаларын зор сљйiспеншiлiкпен ћызыѕа
оћыды.
Шоћан 1853 жылы кадет корпусын 
корнет
 офицер шенiмен
бiтiргеннен кейiн Сiбiр казак ќскерiне ћызметке жiберiледi. Кп
џзамай Батыс Сiбiр генерал-губернаторыныѓ 
адъютанты 
болып
таѕайындалды. Ћызмет орнында Шоћан Сiбiрдiѓ шенеунiктiк аппа-
ратымен бетпе-бет келiп, кiметтiѓ заѓсыз ќрекеттерiне ћатты
к љ й i н д i .   G к i м е т   о р ы н д а р ы н ы ѓ   о з б ы р л ы ѕ ы   ж а й л ы   д о с т а р ы
Ф . М .   Д о с т о е в с к и й г е ,   А . Н .   М а й к о в ћ а ,   К . К .   Г у т к о в с к и й г е ,
В.С. Курочкинге  ызалы хаттар жазды.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: