§37. ЋАЗАЋСТАНДА ЭТНОСТЫЋ ТОПТАРДЫЃ

246
Ћазаћстанѕа ћоныс аударѕан орыс шаруалары шекарадаѕы ќс-
керлердi, сондай-аћ Колыванов-Воскресенск зауыттарында, тау-кен
ндiрiстерiнде iстейтiн жџмысшыларды азыћ-тљлiкпен жабдыћтау
мiндетiн шешуге тиiс едi. Шаруаларды ћазаћ лкесiне кеѓiнен тарту
љшiн патша љкiметi еркiн отарлау ќдiсiн де, кљш ћолдана отырып,
ерiксiз жер аудару тќсiлiн де ћолданды. Кейде орыс шаруаларыныѓ
ћатары орталыћтан айыпты болып ћашћан ћашћындардыѓ есебiнен
де толыћтырылып отырылды. Мќселен, Бџћтырма зенiнiѓ аѓѕарына,
Алтай тауыныѓ адам аяѕы жете бермейтiн биiк ћойнауына зауыт
жџмысшылары, солдаттар мен 
ынтымаћ бџзушы секта жiкшiлдерi
ћашып кете беретiн. Сiбiр ќкiмшiлiгi ћашћындардыѓ кенттерiн жою
жќне Бџћтырма аѓѕарына ћашудыѓ жолын кесу љшiн ћанша кљш-
жiгер жџмсаѕанымен еш нќрсе шыѕара алмады. 1897 жылы Алтайда
90 мыѓѕа жуыћ орыс шаруалары болды.
Ћазаћстанда орыс халћыныѓ саны ХIХ ѕасырдыѓ соѓы мен ХХ
ѕасырдыѓ бас кезiнде ћызу ћарћынмен стi. Бџл кезеѓде Ресейдiѓ
еуропалыћ блiгiндегi шаруалар Ћазаћстанѕа жаппай кшiрiле бас-
таѕан болатын. 
1897 
жылы Ћазаћстанныѓ алты облысындаѕы орыс-
тардыѓ саны 544  мыѓ адамѕа жеттi. Олар ћазаћ лкесiндегi бљкiл
халыћтыѓ 12,8 пайызы болды. Орыс халћыныѓ негiзгi блiгiн ћоныс
аударып келген шаруалар (40 пайыз), содан кейiн казактар (33 пай-
ыз), мещандар (19 пайыз), дворяндар (5 пайыз) жќне басћалары ћџра-
ды. Ћазаћтар мен орыс тџрѕындары арасында зара шаруашылыћ-
мќдени алмасулар орын алды. Орыс ћызы 
Мария Рекинаныѓ
 есiмi
ћазаћ даласына белгiлi болды. «Дударай» ќнiн орыс ћызы зi ѕашыћ
болѕан ћазаћ жiгiтiне арнады.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: