§17. АЋМОЛА БЕКIНIСIНIЃ САЛЫНУЫ

110
нiѓ кшiп-ћонып жљретiн аймаѕында жаѓа округ ашуды тiнiп, Ом-
быѕа бiрнеше рет ћолћа салып, тiнiш жасады. Дербес Сiбiр корпу-
сы штабыныѓ бастыѕы генерал-майор 
С.Б. Броневский
 зiнiѓ Ом-
быѕа жолдаѕан рапортында: 
«Сџлтан Ћоѓырћџлжа Ћџдаймендiџлы бас-
ћаратын Ћарпыћ болысы Аћмола шатћалында округ ашуды сџрайды»
деп жазды.
Сџлтанныѓ ћайта-ћайта жасаѕан тiнiшi жаѓа округтiѓ ашылу-
ын ќлдећайда жылдамдатты. Батыс Сiбiр генерал-губернаторыныѓ
бџйрыѕы бойынша Петропавл бекiнiсiнiѓ коменданты подполковник
Ф.К. Шубин 
1830 жылы жазда ћџрамында 200 казак отрядын бастап,
ћажеттi жљктерi мен азыћ-тљлiк ћоры тиелген керуенмен болашаћ
бекiнiс салынатын жаћћа бет алды. Онымен ќскерилер, картограф
жќне топограф мамандар бiрге келдi. Экспедиция жаѓа округтi ашу-
дыѓ ќкiмшiлiк жќне шаруашылыћ тџрѕысынан алѕандаѕы ќзiрлiгiн
жљзеге асыруѕа, сондай-аћ жергiлiктi аймаћтыѓ картасын жасауѕа
тиiстi болатын.
Ћџрылыс салуѕа неѕџрлым ћолайлы жер деп Аћмола шатћалы
таѓдап алынды. Бџл шатћалды жергiлiктi халыћ ежелден ерекше ћџр-
мет тџтатын. Мџнда бекiнiс салудыѓ бiрнеше басты-басты себебi
болды. 
Бiрiншiден,
 болашаћ округ орталыѕына таяу жерде Есiлдегi
жљк тиелген сауда керуендерi тоћтай алатын Ћараткел атты ткел
бар едi. 
Екiншiден,
 зеннiѓ екi ѓiрiн алып жатћан шбi шљйгiн мал
жайылымы мен кк жасыл кеѓ жазира ћызыћтырды. 
Љшiншiден,
 экс-
педиция мљшелерi отын етiп жаѕуѕа болатын талды 
тоѕайѕа
 да назар
аударды. 
Аћыр соѓында,
 жаѓа орын стратегиялыћ жаѕынан да ћолай-
лы болып шыћты. Gйткенi ол Орта жљздiѓ еѓ iрi рулары кшiп-
ћонып жљретiн аймаћтыѓ ћаћ ортасында жатты.
Округтiк орталыћтыѓ алѕашћы атауы кшпелi ћазаћтарѕа ежел-
ден белгiлi 
Аћмола 
болып аталды. Кейiнiрек орталыћ басћа орынѕа
ауысты. 1830 жылы ол болашаћ округтiк
приказ Есiлдiѓ оѓ жаћ бетiне салына баста-
ды. Бiраћ оныѓ алѕашћы атауы сол кљйiнде
саћталып ћалды.

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: