Векторлық әдісті есептерді шығаруға қолдану

Вектор ұғымы – физикалық ұғым ғана емес, математикалық ұғым. Математикада еркін вектор ұғымы қолданылады. Векторларға қолданылатын амалдардың ішінде байы – скаляр көбейтінді амалы. Ол алгебрада теңсіздіктерді, теңдеулерді, теңдеулер жүйесін шешуде қолданылады.

Қазіргі кезеңде мектеп математикасын оқытуда есеп шығаруға оқу уақытының басым бөлігі арналады. Бұған қарамастан оқушылардың көпшілігі есептерді дәстүрлі емес тәсілдермен шығаруға қиналады. Бұл келеңсіз құбылыстың басты себебі, мектеп оқулықтарының негізгі тарауларындағы есептер шешу әдісі оқушылардың бағдарламадағы материалдардың бір сұрағына ғана жауап бере алатындай білім, біліктілік және дағдыны қажет ететін бір тақырып шеңберінде қарастырылған. Есептердің көпшілігі мектеп математика курсының әртүрлі тарауларының арасындағы өресі кең байланыстар мен қатынастарды қамтымайды. Мұндай есептердің рөлі мен маңызы айтарлықтай бола алмайды, қызмет көрсетуі ұзаққа созылмайды, көбінесе олардың міндеті бағдарламадағы теориялық сұрақтарды түсіндірумен шектеледі. Сондықтан ондай есептерді қандай әдіспен шығаруы керектігі көп жағдайда белгілі болады. Ол әдістерді өтілетін материал тақырыбы, оқулық немесе есептер жинағының тарауларының аты, мұғалім бағдары және т.б. өзі ақ тұспалдап айтып береді, яғни қажетті әдісті іздеу қиын [8].

Мысал келтірейік.ХІ сыныпта өзіндік жұмыс ретінде «Теңсіздіктер» тақырыбына мынадай есеп ұсынылады.

Кез келген a,b және c нақты сандары үшін.

өрнегіндегі әріптердің біреуін ғана айнымалы деп қабылдап, ал қалғандарын тұрақтылар деп есептеп, мысалы, берілген өрнекті а айнымалысына тәуелді (онда b және c тұрақтылар болады) квадрат үшмүшелік деп қарастырамыз: