Умкд по дисциплине растениеводство для специальности 050801 -агрономия

жүктеу 1,77 Mb.

бет	32/72
Дата	08.05.2023
өлшемі	1,77 Mb.
	#42482
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 28 29 30 31 32 33 34 35 ... 72

umkd «ast k dak ldar n n osiru tehnologiyas » 2021-22gg

Негізгі әдебиет
7. ДӘРІС. КҮЗДІК ДАҚЫЛДАР Дәрістің мақсаты
Дәрістің негізгі сұрақтары
Халық шаруашылығындағы маңызы, таралуы, өнімі.

Өздігінен тексеру сұрақтары:

Сұлының морфологиялық ерекшеліктері.
Сұлының жүйеленуі, мәдени және жабайы сұлылардың айырмашылықтары.
Дақылдың қоршаған орта факторларына қоятын талаптары.
Солтүстік Қазақстан аймағында өсіруге рұқсат етілген сұлы сорттары.
Солтүстік Қазақстанда сұлыны астыққа өсіру технологиясы.

Негізгі әдебиет:
1.Растениеводство// Под ред. академика ВАСХНИЛ П.П.Вавилова – М., Агропромиздат, 1986.
2.Аринов К.К., Шестакова Н.А. «Растениеводство Северного Казахстана» Астана 2009г
3.Коренев Г. Б. Биологические обоснования сроков и способов уборки зерновых культур. М., Колос, 1971.
4.Коренев Г.В. Растениеводство с основами селекции и семеноводства: учебник и учеб. пособие/ Г.В. Коренев, П.И. Подгорный, С.Н. Щербак; под ред. Г.В. Коренева. - М.: Агропромиздат, 1990. - 575 с
5.Митрофанова А. С., Митрофанова К.С. Овес. М., Колос, 1967.
6.Посыпанов Г.С., В.Е. Долгодворов, Г.В. Коренев и др. Растениеводство// под ред. Т.С. Посыпанова. - М.: Колос, 1997. - 448 с
7.Шпаар Д. Зерновые культуры /Д. Шпаар, Ф. Эллмер, А. Постников и др.; под ред. Д. Шпаара. - Мн.: ФУАинформ, 2000. - 421 с.

7. ДӘРІС. КҮЗДІК ДАҚЫЛДАР

Дәрістің мақсаты: Қысқа төзімділіктің физиологиялық негіздерін меңгеру, аймақ жағдайында күздік астық дақылдары өнімінің төмендеу себептерін анықтау және олардың өсіру технологияларының ерекшеліктері.
Дәрістің негізгі сұрақтары:

Күздік дәнді дақылдардың маңызы. Аймақ жағдайында дақылдардың таралу болашағы.
Қысқа төзімділіктің физиологиялық негіздері.
Күздік бидай мен қара бидайдың биологиясы.
Аймақ жағдайында дақылдардың өсіру мүмкіндіктерін шектейтін факторлар.
Солтүстік Қазақстанның жағдайында күздік астық дақылдарын өсіру технологияларының ерекшеліктері.

Халық шаруашылығындағы маңызы, таралуы, өнімі. Дәнді астық дақылдары екі биоогиялық топқа – жаздық және күздік – бөлінеді. Күздік астық дақылдарына күздік бидай, күздік қара бидай, тритикале және күздік арпа жатады. Олар күзде себіледі, ал қыстап шыққаннан кейін өнімі жазда жиналады. Көктемде себілсе күздіктер тек қана түптенеді, масақтанбайды, өйткені даму үрдісін аяқтау үшін оларға күзгі жарықталумен 35-60 тәулік бойы төменгі температура 0-3⁰С (түптену кезеңінде 10-12⁰С) қажет.

Жаздық астық дақылдары көктемде себіледі де сол жылы күзде астық өнімі жиналады, өйткені олардың дамуына көктемгі күн жарығы мен жоғары температура қажет. Аралық формалары да – «екіжүзді» - болады, көктемде сепкенде масақтанып және пісіп үлгіреді, ал күзде сепкенде қыс жылы болғанда ойдағыдай қыстап шығады да келесі жылы жазда астық өнімін береді.
Дүниежүзі мемлекеттері және Қазақстан Республикасы үшін күздік дақылдардың маңызы өте зор, өйткені олар тек азық-түлік, мал азықтық дақыл ғана емес, өндірісте кеңінен пайдаланылатын шикізат. Соңғы кезде олардың өнеркәсіпте пайдалану аясы биологиялық отын алу тарапында кеңейді.
Күздік астық дақылдарының азық-түліктік маңызы олардың дәнінің құрамындағы ақуыз бен дән ұлпасының (клейковинаның, желімшенің) мөлшеріне байланысты. Ақуыз бен дән ұлпасының мөлшері республиканың топырақ-климаттық жағдайына қарай өзгеріп отырады, егістіктер неғұрлым оңтүстік-шығыс, солтүстік аймақтарға ауытқыған сайын күздік астық дақылдары дәнінің сапасы солғұрлым жақсара береді. Орта есеппен дәннің құрамындағы ақуыз: күздік бидайда 12-14, күздік қара бидайда 8-11, күздік арпада 8-13, күздік тритикаледе 11-13% деңгейінде қалыптасады.

жүктеу 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 28 29 30 31 32 33 34 35 ... 72