Тренинг для тренеров по обучению сельских нко в рамках проекта «Поддержка сельских нко»

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

6 

 

ҚОҒАМ ДАМУЫНДАҒЫ КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС ҰЙЫМДАРДЫҢ РӨЛІ 

 

 

 

Әр  түрлі  салада  қызмет  көрсету,  қоғамды  ақпараттандыру  жергілікті  халыққа  қызмет 

көрсету арқылы 

адам құқығын жүзеге асыруда қолғабыс тигізу

. Әлеуметтік 

әлсіз  азаматтардың  өз  құқықтары  туралы  біліммен  қарулануы  оларға  нарықтық 

экономика жағдайында өмір сүруін қамтамасыз етеді. 

  Мемлекет қызметін өзі атқару

  (қызмет көрсету, денсаулық сақтау, білім беру, 

мәдениет  саласы  және  т.б.).Жергілікті  ресурстарды  қолдана  отырып,  еріктілерді 

пайдаланып  коммерциялық  емес  ұйымдар  мемлекеттік  ұйымдарға  қарағанда 

экономикалық  жағынан  тиімді  қызмет  көрсете  алады.  Конкурс  негізінде  өтетін 

әлеуметтік тапсырыстарды коммерциялық емес ұйымдар жоғары сапамен қамтамасыз 

етеді. 

  Коммерциялық  емес  ұйымдар 

серіктестік  қарым-қатынас  негізінде  үкімет 

ұйымдарымен,  муниципалдық  құрылымдармен  жақсы  қоғамдық  байланыс  орнатуға 

септігін тигізеді. 

  Қоғамдық өзгерістер үрдісінде

 азаматтық жауапкершіліктің жоғарылауы, өзінің 

қоғамдағы  рөлінің  өзгеруі  адамдарды  өз  мәселелерін  өздері  шешуге  әкеліп  соғады. 

Бұл көшбасшылық қасиеттерді қалыптастырады. 

  Ресурсқа  қатысты  адамдарды  ақпараттандыру

    (қаржылық  және  адами 

тұрғыдан),  өз  күшімен  жұмылдыра  алатын,  сондай  сияқты,    үкіметтен  күте  алатын 

қақылары бар адамдар.  

  Идеяларды  айту  және  талқылау

.Идеяларды  мемлекеттік  және  қоғамдық  

құрылымдарға,  қалың  бұқараға    жеткізу.  Коммерциялық  емес  ұйымдар  үкіметтің 

назарын  қоғам  қажетіне  бұрудың  бірде-бір  құралы.  Қоғамдық  назардан  тыс  қалған 

нәрселерді  коммерциялық  емес  ұйымдар  үкіметтен  қолдау  берулерін  сұрайды. 

Мұндай көмек заңды түрде қоғамдық қозғалысқа айналып кетуі мүмкін.  

  Әлеуметтік  жаңашылдықтар

.  Әлеуметтік  мәселелерді  шешу  жолында  жаңа 

оптималды  тәсілдерді  іздену  және  қолдану.  Кәсіпкерлер  және  үкімет    қолдаған 

жаңашылдықтар саясат пен технологияларда ілгері келеді. 

  Белгілі  бір  қызмет  көрсету  саласында  маңызды сұрақтар  бойынша 

зерттеу  және  талдау  жұмыстарын  жүргізу

.  Әр  облыстардағы  ұйымдар   

қажетті  зерттеу  мен  талдауларын  жүргізіп,    ақпаратты  жинап  және  халыққа  жайып 

қоғамдық пікір қалыптастырады.  

 

Жергілікті  халықтың  жеке  топтары  деңгейінде,  коммерциялық  емес  секторында  

ағартушылық және білім беру қызметі  

  Үкімет құрылымдарының қызметін бақылау

  (өз міндеттерін жақсы орындау 

мақсатында).  Коммерциялық  емес  ұйымдар  үкімет  ұйымдары  мен  шенеуніктердің 

құқық  бұзушылық  әрекеттерін  даулай  алады.    Коммерциялық  емес  ұйымдар  өз 

міндеттерін жоғары деңгейде орындауына мәжбүр және коррупция мен экстремизмнің 

алдын алу шараларын жүргізеді. 

  Кәсіптік  құрылымдардың  қызметін  бақылау

.  Мысалы,  өнімнің  сапасын 

бақылау,  еңбек  күзеті,  экологиялық  бақылау,  еңбек  шартының  орындалуы, 

мүгедектердің  әлеуметтік  қорғау  актілерінің  орындалысы  және  тұтынушы  құқығының 

сақталуы. 

  Заңнаманы  жетілдіруге

,  орындаушы  органдарға  қатысу.  Қоғамда  ағартушылық 

жұмыстар жүргізу. 

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

7 

  Үйлестірімдік  және  делдалдық  рөлі

,  қоғамдық  құрылымдар  мен  жергілікті 

халықтар арасында байланыс орнату.  

  Қоғамның тұрақтануы, әлеуметтік кернеуліктің әлсізденуі

.  Шатақтарды 

шешу,  мемлекеттік  және  кәсіпкерлік  құрылымдардың,  коммерциялық  емес 

ұйымдардың  арасындағы  әлеуметтік  серіктестікті  ыңғайластыру,  мәселелерді  бірігіп 

шешу олады жақындастырады.. 

  Демократиялық 

өзгерістерге 

қатысу 

және 

демократиямен 

қамтамасыз  ету 

–  ағарту  жұмыстары  арқылы  адамдарға  билік  беру,  қоғамдағы 

мәселелердің шешілуіне белсенді қатысуына түрткі болу және біріктіру.  

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

8 

Стратегиялық жоспарлау

 

Стратегиялық жоспарлауға кіріспе 

 

Стратегиялық менеджмент және стратегиялық жоспарлау 

Стратегиялық  менеджмент  –  бұл  ұйымның  бәсекеге  қабілеттілігін  үзбей  қамтамасыз  ету.  

«Стратегия»  термині фирманың қабылдаған шешімдерін білдіреді. Бұл анықтама ниетті ғана емес, 

істің орындалуын және нәтижеге жетуді  білдіреді. 

 

Стратегиялық  менеджмент    -  бұл    стратегиялық  жоспарлаудың,  оны  жүзеге  асырудың  және 

бақылаудың  үйлесімділігі.  Бүгінгі  толқымалы  нарық,  бәсекелестік  заманында    стратегиялық  

менеджмент  белсенді  және  динамикалық  түрде  дамуы  қажет,  сондықтан  стратегиялық    жоспарлау 

үнемі жаңарып отыруды талап етеді. 

 

 

Стратегиялық ойлау және стратегиялық ойлау  

Стратегиялық  ойлау  стратегиялық  идеяларды  әзірлеуге  итермелейді.  Стратегиялық  ойлау 

көшбасшының мүмкіндіктерін кеңейтеді, бизнес-жоспардың дамуына қолдау көрсетеді. 

Стратегиялық ойлау үрдісі сәулетшінің жұмысымен бірдей, стратегиялық жоспарлау – бұл ғимаратты 

салу  сияқты.  Стратегиялық  жоспар  құрушы  инженер-құрылысшы  болуы  міндетті  емес,  бірақ  ол 

тамаша менеджер болуы тиіс.  

 

Стратегиялық жоспарлау: анықтама, ролі, мазмұны, процесс 

 

Стратегиялық  жоспарлау  іс  пен  шешімдердің  жиынтығы,  ұйым  үшін  мақсатқа  жетудегі  көмекші 

құрал.

1

. 

 

Стратегиялық  жоспарлаудың  мәні  қызметтің  құбылмалы  шарттарына  ресурстардың 

бейімделуі 

2

. Немесе, «стратегия – бұл ұйымның ресурстары мен біліктілігінің үйлесімділігі.

3

. 

 

Стратегия  –  бұл  қоршаған  ортаны  басқару  тәсілі:ұйым  қандай  мақсатқа  жетпекші,  бүгін  соған  қол 

жеткізу.  Стратегия  –  бұл  жарқын  болашақ  қана  емес,  ол  іске  асырудың  нақты  жолдары  мен 

әдістері. 

 

 

Питер Лоранждың классификациясы бойынша 

 стратегиялық жоспарлаудың төрт негізгі атқаратын қызметі: 

 

1.Жоба мен бағдарламаларды таңдау немесе  ресурстарды тарату. 

 

Ұйым ресурстары (адами, материлдық-техникалық және т.б.) әрқашан шектеулі, сондықтан 

ұйым шешім қабылдауы қажет – қандай жоба мен бағдарламаларды жүзеге асыру қажет. 

Мұндай  шешім  қабылдау  үшін  стратегиялық  жоспар  қажет,  онда  ұйымның  барлық  бағыттары 

көрсетілген. 

 

 Стратегиялық  жоспар  бар  ресурстарды  қолдануға,  оларды  инвестициялауға  септігін 

тигізеді. 

 

2 Сыртқы ортаға бейімделу. 

 

Стратегиялық  жоспарлаудың  бір  тармағы  мүмкіндіктер  мен  кедергілердің  талдауы  болып 

табылады. Бұл сыртқы ортаның жағдайына сәйкес қызметті іске асыруға жағдай туғызады. 

 

3.Ішкі  координация мен  мотивация 

                                                           

1

 

Мескон М.Х., Альберт М., Хедоури Ф. Основы менеджмента: Пер. с англ – М.: «Дело», 1992. 

2

 Джон Д.Дэниелс, Ли Х.Радеба. Международный бизнес – М.: «Дело», 1994 

3

 Т.Санталайнен и др. Управление по результатам. – М.: «Прогресс», 1993