Технологиялық құрал-саймандарды жобалау

Тексеру айлабұымдарды құрылымдау негіздері

жүктеу 16,32 Mb.

бет	104/147
Дата	16.02.2018
өлшемі	16,32 Mb.
	#9979

1 ... 100 101 102 103 104 105 106 107 ... 147

9.2 Тексеру айлабұйымдарды негізі құраушы элементтер

9 Тексеру айлабұымдарды құрылымдау негіздері
9.1 Тексеру айлабұйымдардың міндеті және түрлері

Тексеру айлабұйымдар дайындамалардың, тетіктердің, бөлшектердің және небір машинаның сапасын не сапа көрсеткіштерін тексеруге арналады. Тексерудің екі түрі бар операция аралық және соңғы. Операцияаралық тексеру дәл тетіктерді жасағанда жүргізіледі. Әдетте үлкен емес не орташа тетіктерді тексеруге тұрақты айлабұымдар қолданылады. Үлкен тетіктермен заттарды тексеруге жылжымалы айлабұйымдар қолданылады. Сонымен бірге тексеру айлабұйымдар сапаның көп көрсеткіштерін тексеруге не бір көрсеткішті ғана тексеруге арналған түрлері бар.

Тексеру операциялардың өнімділігін көтеру үшін тексергіш автоматтар қолданылады. Осы автоматтар автоматты түрде, адамның қатысуынсыз, тексерілетін сапа көрсеткіштердің нақты шамаларын тағайындалған мәндермен салыстырады. Тексеретін автоматтар үш түрге бөлінеді: 1) қатаң мөлшерлегішті тексеру автоматтар; 2) сына мөлшерлегішті тексеру автоматтар; 3) сезгіштер және бергіштермен жабдықталған тексеру автоматтар.

Тексеру айлабұйымдарға жалпы қойылатын негізгі талаптар:

1) тексеру жұмыстар тиісті дәлдікпен және өнімділікпен өткізілулері абзал; 2) пайдалануда қолайлы болулары; 3) тексеру айлабұйымдарды жасап шығаратын жұмыстар арзан және қиын емес; 4) жеткілікті сенімді болуы.
9.2 Тексеру айлабұйымдарды негізі құраушы элементтер

Тексеру айлабұйымдар құрамында орнықтандыру, қысу, өлшеу және көмекші элементтер. Олар айлабұйымның тұрқысында құрастырылады. Орнықтандыру элементтерге тексерілетін тетік өлшеуіш орнықтарымен өлшейтін құралға қатысты орнатылады. Егер тетік жазық бетіне орнықтанса, онда оны қондыруға сфералы не жазық бастиекті тіректер және тірек тақтйшалар қолданылады. Ал тетікті цилиндрлі бетімен қондыруға кеңінен призмалар қолданылады. Мұнда түйіспе сызықпен өтеді және цилиндрлі беттің диаметрінің шашырауының көлемі аз болады, сондықтан үйкеліс тозуда қарқынды призманың орнық беттерінің аз жолақта өтеді. Осы себептен призма тіректер дәлдігін жоғалтады. Бұл кемшілікті жою үшін шығыршықтары не итеріп шығатын білікшелері бар призмалар пайдаланады. Аталған шығыршықтыр шынықтырылады, сондықтан бет қаттылықтары жоғары. Тетік призмаға қондырылса онда тексерілетін диаметрдің дәлдігі призманың

бұрышымен өлшегіш құралдың орналасуымен байланысты.

9.1-сурет – Шығыршықсыз және шығыршықтары бар призмаларда өлшеу сұлбалар
Өлшенген өлшемнің қателігін мына формуламен есептеуге болады

, (9.1)

жүктеу 16,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 100 101 102 103 104 105 106 107 ... 147