Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

жүктеу 5,09 Mb.

Pdf просмотр

бет	111/184
Дата	19.09.2022
өлшемі	5,09 Mb.
	#39328

1 ... 107 108 109 110 111 112 113 114 ... 184

Педагогика Таубаева Ш, Иманбаева С, Берикханова А (1) (1) (2)

Жаттықтыру эдісі
үйретумен тығыз байланысты. Мектеп өмі-
рінде оқушы бойында калыптасқан қоғамдық қатынастарының берік-
тігі көрініс береді. Педағоғ кез келғен жағдаяттан шыгудың тиімді
жолдарын қолдана біледі. Жағдаяттағы қайшылыкгы тез тауып, оның
себептерін айқындап, шешім қабылдауына болады. Бірақ та ойлы педа-
гоғ өз тарапынан окушыға ыкпал етіп, шешім қабылдау жағдаяттарын
ұсынуы да мүмкін. Оны
тәрбиелік жагдаяттар, ситуациялар
деп
атауга болады.
Тәрбиелік жағдаяттар да өз мәніиде жаттықтыруға жатады. Бұл
жағдайда окушы түрлі варианттардан өзі тандауы бойынша шешім ка-
былдауы тиіс: өзіне берілген мүмкіндікті пайдалануы басқаға өз орнын
беруі, пікірін айтпауы, шындығын айтуы немесе «білмеймін» деп
жауап беруі. Мұгалім ұсынған жағдаят, яғни ситуацияда окушы өз
ойында түрлі вариантардың шешімін ойластырып, сол жағдайға бай-
ланысты өз шешімін айтуға мәжбүр болады. Мұғалім ұсынған ситуа-
ция оқушылардың адамгершілік қылыктарын тек ақылмен гана емес
жүрек, сезім тарапынан да шешім қабылдауын тапап етеді.
Педагогикапыц талап қою эдісі.
Окушыны дамытудағы мұғалім
тарапынан қойылатын талап біртіндеп оқушының өзіне-өзі талап қою
жауапкершілігіне айналуы тиіс. Талап кою педагогикалық үдерістің
ішкі қайшылықтарын, оқушылар тэртібін, қарым-катынасын ашып
көрсетіп, оны жетілдіруге ықпал етеді. Талап қою әдісі тікелей жэне
жанама болып екіге бөлінеді.
Үжымдық пікір
ұжымдык талаптаи пайда болады. Тэжірибелі
педагог ұжымның багасын, талқысын, ұжымның талабын, қоғамдық
пікірін белсенді тәрбиелік күш ретінде колдана алады. Талап кою мек-
тептің ішкі ережесімен, білім, білік, дағды өлшемдеріне сэйкесуі абзал.
5.4.
Тулга тэрбиелігінің диагностикасы.
Диагностика (грек
сөзі - диа - айқын жэне гнозис - білім) зерттелініп отырған обьекті
немесе үдеріс туралы апдын ала акпарат алудың жалпы әдісі. Мысалы,
әлемдік тәжірибеден адамның тұлғалык дамуын аныктау үшін арнайы
жасалған тестер (өлшемдер) колданылады. Ол дамудың жалпы жэне
арнаулы сапаларын өлшейді. Ұсынылган тапсырмаларды адамның қа-
лай орындауына байланысты жан-жақты дамудың накты өлшемдеріне
орай кол жеткен деңгей туралы қорытынды жасалады. Сонан кейін
алынған мәліметтер тұлғаның жаппы дамуының жас ерекшелік мүм-
кіндіктерімен салыстырылады. Мысалы, окушының дене күшіне се-
німділігін артгыру үшін әдетте денсаулығы жайын кешеиді түрде тек-
серу, антропометрикалык элеуметтік жэне психикапық мэліметтерді
жинау пайдаланылады. Алайда, ол арнаулы жабдықталған клиникалар
193

мен лабороториялардың, арнайы даярланған кызметкерлерінің болуын
талап етеді.
Мектеп мұгапімдері мен тәрбиешілері ұшін басты мақсат -
оқу-
шылар ұжымын зерттеу.
олардың акыл-ой кызметін, мінез-кұлыктың
өзгеру себептерін, тапаптану деңгейін, белсенділігін, тұлғааралык ка-
тынастарын, әлеуметтік мінез-кұткының және баска да маңызды сапа-
ларының дамуын білу болып табылады. Бұл жағдайда тұлғаның кажет-
ті сапаларын зерттеп білудің барынша кен тараган түрі - тестімен жұ-
мыс жүргізу. Тәрбие ісі карама-кайшы жэне ұзак үдеріс екені белгілі.
Тәрбиелік үдеріс нэтижелері
деп тұлганың немесе ұжымның
қол жеткен
тәрбиелік деңгейін
айтамыз. Онын жоспарланган іске
сәйкес болуы немесе одан ерекшеленуі мүмкін.
Ұжымның
тәрбиелік деңгейін
аныктауга
диагностика
көмек-
теседі. Диагностикапық зерттеудің мэліметтері тәрбиеленушілердің
бастапқы сипаттамаларымен салыстырылады, бастапкы және актык
нэтижелер арасындагы айырмашылык тәрбие үдерісінің тиімділігін ай-
кындайды.
Тәрбиелілік калай айкындалады? Тэрбиенің кол жеткізетін нэ-
тижелерін айқындау үшін

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 107 108 109 110 111 112 113 114 ... 184