Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

Тұтас педагогикалық үдеріс теориясы туралы білім – мұ-

жүктеу 2,48 Mb. Pdf просмотр бет 145/282 Дата 21.09.2023 өлшемі 2,48 Mb. #43484 түрі Оқулық

1.7.Тұтас педагогикалық үдеріс теориясы туралы білім – мұ- ғалімнің кәсіби құзыреттілігінің негізі.  Психологиялық-педагогика-лық  әдебиеттерде кәсіби шеберліктің қалыптасуы мен даму үдерісінде екі ұғым:  «құзыреттілік» және  «құзырет» ұғымдары пайдаланылып келеді. Біріншісі,  С.Ожегов сөздігі бойынша, белгілі бір кәсіби қызмет-ке байланысты, «қандай  да болсын мәселеден хабардарлық, беделді-лік», ал екіншісі, «қандай да бір  істі жүргізетін жеке адамның, мекеме-нің мәселелерді шешуге, іс-әрекет  етуге, бір нәрсені істеуге құқықты-лық шеңбері». Құзырет – нақты әрекет  пен үдерістерге байланысты тиімді, өнімді әрекеттер жасай алатындай дара  тұлға сапаларының өза-ра байланысқан жиынтығы (білім, білік,  дағдылармен қызмет түрлері).    Болашақ мұғалімдердің кәсіби-дидактикалық құзыреттілігін қа- лыптастыруға байланысты  «құзыреттілік» ,  «кәсіби құзыреттілік», «мұғалім  құзыреттілігі» ұғымдарына берілген әртүрлі түсініктемелер бар. Бұдан  «құзыреттілік» ұғымы білім беру, маман даярлау сала-сының қолданыстағы  терминіне айналғанын көреміз. «Құзыреттілік» термині әдетте белгілі бір  әлеуметтік-кәсіби мәртебе иесіне байла-нысты қолданылады және оның сол  істі атқарудағы түсінігі, білімі, білігінің орындалуға тиіс жұмыстың нақты өз  деңгейінде шешілуімен сәйкестілігі арқылы сипатталады. Л.М. Митина мұғалімнің кәсіби дамуының психологиялық фак- торларын, шарттары мен қозғаушы күштерін зерттей келіп, тұлғаның  интегралдық сипаттарының қатарындағы кәсіби даму факторларының бірі  ретінде мұғалімнің кәсіби бағыттылығын және педагогтік құзырет-тілігін  бөліп көрсетеді. Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігінің психологиялық тұжырымда-масын  жасай отырып, А.К. Маркова оған мынадай анықтама береді: «кәсіби  құзыреттілік - бұл мұғалімнің білім, білік және осы еңбекті жү-зеге асыруға  қажетті олардың нормативтік белгілерінен хабардарлығы; психологиялық  сапаларды меңгеруі, нормаға және үлгіге сай нақты кә-сіби әрекет» және  оның мазмұнын екі көрсеткішке – үдерістік және нәтижелілікке бөледі.  Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру  стандартында  жүктеу 2,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз