Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

139 
жатады. Жеке тұлғаның дамуы мен қалыптасуы осы екі фактормен тығыз 
байланысты.
 
Оқушының белсенділігі іс-әрекеттің алуан түрінде көрінеді. Өмірдегі 
қарым-қатынас, таным, өзін-өзі жетілдіру, айналаны өзгерту және түрлі 
белсенділіктері дамиды. Қарым-қатынас бала белсенділі-гінің ең алғашқы 
белгісі. Ол түрлі қатынасқа түсу арқылы өзінің ең маңызды жақтарын
дамытады. Бала өскен сайын оның танымдық белсенділігі тереңдей түседі. 
“Бұл не? Бұл кім? Қалай аталады?” – де-ген сұрақтарға жауап іздей 
бастайды. Мектептегі оқыту баланың таным белсенділігінің қалыптасуы мен 
тереңдеуіне мүмкіндік жасай-ды, сыныптан сыныпқа көшкен сайын өз 
бетінше білімді игеруге, оларды практикалық әрекетте пайдалану қабілетіне 
ие болады. Адам-ның әлеуметтік белсенділігі өзін қоршаған ортаға ықпал 
етеді, бол-мысты өзгертуге, қайта құруға бағытталады. 
 
Тұлғаның дамуын зерттеу философия, педагогика, психология, 
әлеуметтану, медицина, мәдениеттану, этика, физиология т.б. ғылымдары 
кіріктіре жүргізеді. Адамның дамуы және оның тұлға ретінде қалып-тасуы 
биологиялық, әлеуметтік және биоәлеуметтік тұрғыдан қарасты-рылады: 
-
биологиялық бағыт
- 
адам табиғаттың бір бөлшегі, оның іс-
әрекеттері мен мінез-құлқы көбінесе табиғи қажеттіліктерге негіз-деледі; 
-
әлеуметтік бағыт
- 
адам биологиялық тіршілік иесі ретінде әлеуметтік 
топтардың қарым-қатынас ықпалынан әлеуметтенеді, қоғам-дық ортаға 
бейімделеді; 
 
-
биоәлеуметтік бағыт - жүре пайда болатын қасиеттерге негізделеді.
Жеке тұлғаның белсенділігінің бағыттары оқушының әр-алуан іс-
әрекеттерінде көрініс табады. Олар: білім алу - танымдық, еңбек, қоғамдық 
пайдалы жұмыстар, ойын, эстетикалық, спорттық-сауық-тыру әрекеттері. 
Жеке тұлғаның мүмкіндіктерінің ашылуына барынша көмектесуге
мүмкіндік туғызатын қызмет - әрекетті ұйымдастырудың әдіс-тәсілдерімен 
қаруландыру – баланың дамуын қамтамасыз ететін тәрбиенің басты құралы. 
Кез келген тәрбиелік міндет белсенділікті арттыру арқылы шешіледі.

жүктеу 2,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: