Ықпалдастық сабақ, байқаулар
Пәнаралық сабақ. Тақырыптары тарих, география, әдебиет, адам және қоғам пәндерімен тығыз байланысты сабақты ықпалдастық деп айтамыз. Ол әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы, бір сабақты тарих пәні мұғалімі бастап, өз кезегінде оны әдебиетші мұғалім жалғастырады да оқушылар өз хабарламаларында бірін- бірі толықтырады. Осы тәсілмен ХҮІІ ғасырдағы Ресей мен Қазақ хандығы арасындағы саяси- эканомикалық байланыстар өз кезегінде М. Мағауиннің «Аласпыран» диалогиясындағы көркем образдарымен ұштасады.
Мысалы, А. Құнанбаевтың шығармашылығын оқып үйренгенде ықпалдастық сабақ түрін қолдануға болады. Болашақ тарихшы Абайдын өміріндегі маңызды оқиғаларға тоқталса, әдебиетші М. Әуезовтың Абай жолы эпопеясы мен оның өмірбаянын салыстыра әнгімелейді, ал болашақ суретші ұлы ақынның суреттері мен мүсіндерінің бейнелеу ерекшеліктерін тілге тиек етсе, орыс тілі бойынша аударма еңбектерге сипаттама беріледі.
Блоктық оку. Оқытуды ұйымдастырудың жаңа түріне шоғырландырып оқыту техналогиясы жатады. Оның мәні тақырыпқа, мақсатқа топтастырылған оқу әрекеті. Онда жаңа оқу материалын оқып-үйрену процесі ішкі өзара әрекет пен білімнің ұлғаюы жағдайында өтеді.
Тарих пәні бойынша бір күнде бірнеше сабақ өткізу тәсілін де қолдануға болады. Онда сабақтар дәріс, жаңа материалды игерудегі оқушылардын дербес жұмысы, пактикалық сабақ болып түрленуі мүмкін. Бұл тәсілдін кемшілігі- сабақ кестесінде тұрақсыздық туғызады.
Блогтық немесе тақырыптық оқуды арнайы жоспар бойынша түрлі сабақ формаларын блогқа біріктірік жүргізуі. Ол көбінесе тарихи мазмұны ұқсас тақырыптарды 6-10 сағатқа топтастыру арқылы іске алады.
Жинақтау- сабақты орта буын оқушылары арасында жоғарғы сынып оқушылары жүргізе алады. Бұндай топтық әңгімелесуге жоғары сынып оқушылары қызығушылықпен және жаупкершілікпен дайындалады тіпті сабқта оларға оқушылардың білімін бағалауды да сеніп тапсыруға болада, тек қорытынды бағаны блог бағасын ескеріп қою керек.
Оқудың сынықтық жүйесі соңғы кезде мектеп практикасында кен қолданыс табуда. Сабаққа белсенді қатысатын оқушылар автоматты түрде сынақталады. Тек білімінде оқулықтар байқалп, оны жоюға тиісті оқушылар ғана сынақ тапсырады сынақталған оқушылар арасынан мұғалімге көмекшілер тағайындауға болады. Мұғалім оларға сынақты өткізудің сұрақтарымен тапсырмаларың береді немее оны оқушылардың өдері дайындайды. Соңғы жағдайда мұғалім ол сұрақтар мен тапсырмаларды қарап шығып, түзету енгізеді.
Жоғарғы сынып оқушыларына тарих пәнін оқыту оқу әрекетін ұйымдастыру мен оны өткізу әдістерінің көп түрлілігін қажет етеді. Сондықтан олармен жұмыс жүргізетін пән мұғалімнің теориалық, әдістемелік және дикдактикалық дайындығы жоғары деңгейде болуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |