Өнеркәсіптік кәсіпорындардың қоймалары өндірістік жалпы технологиялық үрдірістің ажырамайтын бөлігі болып табылады. Олар өндірістің жалпы ырғағына және ұйымдастыруына, ішкізауыттық жүктер ағынына, кәсіпорындағы жүк орналасу жеріндегі сыртқы көліктің тұрып қалуына, кәсіпорынның бас жоспарының құрастыруына, жаңаны салу үшін жалпы күрделі шығындарға, әрекет ететін кәсіпорынның, цехтардың бөлікшелердің қайта құруына, кеңейтуіне және техникамен қайта жарақтандыруына, өнеркәсіптік өнімнің жалпы өзіндік құнына әсерін тигізеді.
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың қойма шаруашылығының негізгі өндіріспен тығыз байланысын шарттайтын негізгі факторлар осылар болады:
• өнеркәсіптік кәсіпорын құрамында әрекет етудің бір мақсаты;
• технологиялық байланыстар (бір жүктердің тізбекті қайта өңдеуі, жалпы ырғақ);
• көліктік байланыс (ішкізауыттық тасымалдау, айналым ыдыс, жүк ағындары);
• бір өнеркәсіптік алаңда бірлескен орналасуы;
архитектуралық және көлемді жайғастыру шешімдерінің бірлігі және өзара әрекеттесуі;
• бір басқаружүйеге бағынуы;
• өндіріс нәтижелігінің жалпы экономикалық көрсеткіштері.
Сурет 15.2. Факторлық талдау негізінде көлік және өнеркәсіп кәсіпорындардың қоймалары компоненттерінің топтасуы.
Қойма жұмыстарының автоматтандыруы барлық өндірістің кешенді механикаландыруы және автоматтандыруы үшін әсіресе есептеуіш техниканың заманауи құралдардың қолдануымен, ТҮ АБЖ және кәсіпорынмен АБЖ әзірленуімен жақсы мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді. Автоматты қоймаладың құруынсыз оралымды автоматтандырылған өндірістік жүйелерді құру мүмкін емес.
ҒЖЖ-дағы көлік жүйесінің рөлі шектеулі. Ол қоймалардан өндірістік бөлікшеге және бұл бөлікшеден басқа қоймаларға жүктің тасымалдауы үшін қызмет етеді. ҒЖЖ автоматтандырылған көлік жүйелерін әзірлеген кезде оралымды өндірістің ішінде қозғалатын жүктердің көлік топтамаларын ірілендіру, сондай-ақ қозғалудың қашықтығын азайтуға және қарама-қарсы жүк ағындары жоқ, ҒЖЖ- дағы көлік құралдарының ең аз санымен және түрлерімен көлік құралдары қозғалысының ең қарапайым, қиылыспайтын трассаларын жоспарлауға ұмтылу абзал.
Өнеркәсіптік кәсіпорындағы көлік және қоймалардың өзара әрекеттесуін негіздейтін факторларға келесілер жатады: жүк ағынын тапсыру, ақпараттық ағындармен алмасу, жүктеу және түсіру бекеттерінде құрылғылардың кеңістік үйлестіруі, қойма және көлік объектілерін орналастырудың тұтастырушы сүлбасы. Бұл факторлар өнеркәсіптік көліктің барлық түрлеріне (сыртқы, зауыт ішіндегі, цех ішіндегі және ҒЖЖ жүйе ішіндегі көлік) және қоймалардың барлық типтеріне (материалдық-техникалық жабдықтау, бұйымдарды жинақтаушы, технологиялық, аспаптық, дайын өнімнің) тән.
15.2-суреттегі факторлық талдау негізінде жасалынған көліктің өзара әрекеттесудің және өнеркәсіптік кәсіпорындардағы қоймалардың үлгілік жіктеу ұсынылған.
Достарыңызбен бөлісу: |