Гормондардың әсер ету жолдары

• Тікелей.
• Рефлекстік.
• Орталық.
• Шартты рефлекстік.

Қалқанша без

Қалқанша без

Гормондары:

• Құрамында йод бар гормондар, яғни тироидты гормондар:
• Трийодтиронин (Т3);
• Тетрайодтиронин (Т4).

2) Құрамында йод жоқ гормондар:

• Тирокальцитонин;
• Катакальцин.

Тироидты гормондардың әсері:

• Энергия алмасуын күшейтеді: тотығу-тотықсыздану реакцияларды және митохондриядағы үрдістерді тездетеді;
• Белок, майлар, көмірсулар ыдырауын күшейтеді;
• Дененің өсуін реттейді. Метаморфоз үрдісіне әсер етеді (итбалық - бақа);
• ОЖЖ дамуына әсер етеді: балалардың ақыл-ойы, сананың дамуына әсер етеді;
• ОЖЖ қозуын күшейтеді;
• Жүрек қызметін жылдамдатады.

Тирокальцитонин денеде, яғни сүйекте кальций сақтайтын гормон.

Сүйекте остеокласт – бұзушы жасушалардың қызметін тежейді, остеобласт – құрастырушы жасушалардың қызметін белсендіреді.

Қан плазмасында кальций мен фосфор иондарының деңгейін төмендетеді.

Қалқанша безінің гипер- және гипосөлініс жағдайында кездесетін патологиялық жағдайлар:

1) Гипертиреоз (тироидты гормондардың көп бөлінуі):

• Базед ауруы;

-2) Гипотиреоз (тироидты гормондардың аз бөлінуі):

• Кретинизм;
• Микседема;
• Эндемиялық зоб.

• Балалардың ерте жыныстық жетілуін тежейді.
• Кальцидің қандағы мөлшерін азайтып, сүйектегі мөлшерін арттырады.
• С витаминінің алмасуына қатысады.
• Иммундық реакцияларға қатысады. Тимозин мен тимопоэтин Т-лимфоциттердің түзілуі мен жетлуін қадағалайды.