173
саласында ғылыми консорциум құрылымы сияқты табысты үлгіде қызмет
ету.
Медициналық ғылымды басқару
Медицина ғылымын 2020 жылға дейін дамыту тұжырымдамасын бекіту
туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2013 жылғы
23 тамыздағы №485 бұйрығы және оны іске асыру бойынша іс-шаралар
жоспары. Отандық медициналық ғылымды дамытудың негізгі мақсаты
Қазақстан Республикасы халқының денсаулығын жақсарту және сақтаумен
қамтамасыз ету, оларды негізінде озық медициналық технология және
инновацияны енгіздіру. Отандық медицина және фармацевтикалық ғылым
саласында сұраныстарды өңдеу және бәсекеге қабілеттілікке жетуді
анықтаған.
Концепцияның іске асырылуы келесі ұстанымдарға негізделеді:
денсаулық сақтау саласындағы ғылыми және инновациялық қызмет мекен-
жай
қолдау
жүйесінің
эффективті
құралымы;
медицина
мен
фармацевтикалық ғылым жүйелерінің және денсаулық сақтаудағы
инновациялардың, ғылыми ұйымдардың, зерттеу ұйымдары мен жеке
зерттеушілердің институционалды потенциалының дамуы; отандық
денсаулық сақтау қажеттіліктерінің болжамы негізінде ғылыми және
инновациялық салалардың басымдықтарының дамуының құралымы; барлық
дәрежедегі денсаулық сақтау ұйымдарының инновацияларға ұғымдылық
дамуы; медицина және фармацевтика ғылымдарындағы бәсекелестік
ортаның дамуы; отандық және шетелдік инвесторлар үшін денсаулық
сақтаудың
ғылыми-инновациялық
секторының
инвестициялық
тартымыдылығының
жоғарылауы;
отандық
медициналық
және
фармацевтикалық
ғылымдардың
әлемдік
зерттеу
ортасына
интеграциялануы; ғылым мен ғалымдар ұйымының эффективтілік бағалау
барысындағы жоғары халықаралық стандартқа бағдарлануы; "идея-
зертхана-клиника" атты жалғыз инновациялық тармақтың құрылуын
қамтамасыз ететін трансляциялық зерттеулердің дамуы.
Тұжырымдаманы іске асыру шеңберінде 2016 жылға дейін алғашқы
кезеңде білім және тәжірибе, медициналық және фармацевтикалық
ғылымдар интеграциясы үшін шарттарды құру, ғылыми кадрларды
дайындаудың
сапасын
жақсарту,
ғылыми
және
инновациялық
инфрақұрылымды дамыту бойынша іс-шараларды қабылдау, барлық
деңгейде ғылыми және инновациялық процестің менеджментін жетілдіруді
қамтамасыз ететін болады.
Екінші кезеңде 2017 жылдан 2020 жылдар бойынша денсаулық сақтау
саласында ғылыми инновация және өңдеулердің бәсекеге қабілеттілігін
жоғарылату және сапасын арттыру бойынша іс-шараларды жүзеге асыратын
болады, әлемдік зерттеу кеңістігінде қазақстандық медицина және
фармацевтикалық ғылымдар интеграциясына мүмкіндік туғызады.
Қаржыландыру
174
2008 жылдан бастап қолданбалы ғылыми зерттеулерді қаржыландыру
көлемі екі есе өсіп 1 415 022 мың теңгені (007 «Қолданбалы ғылыми
зерттеулер» бюджеттік бағдарламасының 100 «Денсаулық сақтау
саласында» кіші бағдарлама) құрады. 2013 жылы осы бағдарлама
шеңберінде 19 ҒТБ орындалды.
Отандық медициналық ғылыми ұйымдар және ЖОО-ы үшін
қаржыландыру көзі бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру болып
табылады, 2013 жылы ҚР БҒМ (055 бюджеттік бағдарлама) іске асырылып,
14 бағдарламалық-нысаналы ҒТБ орындалды; 2013 жылы отандық грант
беруші жағынан гранттық қаржыландыру 67 ҒТБ орындады, олардың ішінде
62 ҒТБ-ны ҚР БҒМ Ғылым комитеті қаржыландырылған, 5 инновациялық
грантты Технологияны дамыту бойынша ұлттық агенттік қаржыландырды.
2013 жылы шет елдің грант беруші жағынан олардың қаржысынан 24
ҒТБ, 85 бағдарлама және жобалар (бизнес-құрылым тапсырысы бойынша,
ұлттық компания) орындалды. 2013 жылы зерттеу және инновациялық
жобалардың, ғылыми зерттеулерге отандық медициналық ғылыми ұйымдар
және ЖОО-ы тартатын, жалпы қаржы көлемі 6 380 874 мың теңгені құрады.
Медициналық ғылымның кадрлық ғылыми потенциалы
2013 жылдың 1-ші қаңтарда ғылыми-зерттеу және ғылыми-
педагогикалық кадрлар саны 7556 адамды құрады. Соңғы жылдары ғылыми-
зерттеу және ғылыми-педагогикалық кадрлар жас шамасының динамика
құрамын жас мамандар алады. Мамандардың көбін «жас ғалымдар»
санатына (39 жасқа дейін) жатады, 2003 жылдан бастап 2,5 есе өсіп, 15,3%-
дан 40,7%-ды құрады, сол уақытта ғылыми-зерттеу және ғылыми-
педагогикалық кадрлар үлесі 65 жастан жоғары болып, 2003 жылы 20,7% -
дан 2013 жылы 10,7%-ға дейін екі еседей төмендеді. Осының барлығы
«Болашақ» халықаралық стипендия шеңберінде бұрын оқығандарға, шет
елдің ЖОО-нан түлектер ағымы, PhD докторантура және магистратура
ғылыми-педагогикалық кадрларды дайындау бағдарламасы соңғы жылдары
(2005 жылдан бастап) отандық медициналық білім жүйесіне енгіздіруге
байланысты.
Отандық медициналық және фармацевтикалық білім жүйесінде PhD
докторантура және магистратурада ғылыми қызметкердің жаңа формасын
енгіздіре бастады. Жалпы ғылыми дәрежеленуі (ғылым кандитаты және
докторлары, доктор PhD және магистрлерді қоса алғанда) 2013 жылдың
басында 61,4%-ды құрады. Барлық медициналық ғылым ұйымдарында және
ЖОО-да 736 ғылым докторлары, 2105 ғылым кандидаты, 39 доктор PhD, 433
магистрлер жұмыс жасайды.
Ғылыми жұмыстың нәтижелері
2013 жылы 007 «Қолданбалы ғылыми зерттеулер» бюджеттік
бағдарламасының 100 «Денсаулық сақтау саласында» кіші бағдарлама
бойынша 19 ғылыми-техникалық бағдарлама орындалып, жалпы
қаржыландыру көлемі 1 415 022 теңгені құрады.
Басымдық бағыттар шеңберінде «Балалар денсаулығы және ұрпақты
Достарыңызбен бөлісу: |
