7. Ұйымдастыру бөлімі - 6% - 4,5 мин.
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
8. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру – 11,25 мин (15%)
Терінің вирустық аурулары: Сүйелдер, жұқпалы моллюск, қарапайым көпіршікті теміреткі, құрсау теміреткі: этиологиясы, патогенезі, клиникасы, диагностикасы, емдеу және күтім жасау принциптері.
Патогенез, алдын алу шараларын
Емдеу, арнайы профилактикаларын
9. Жаңа сабақты түсіндіру – 22,5 мин (30%)
Дерматомикоздар: этиологиясы, патогенезі, клиникасы, диагностикасы, емдеу және күтім жасау принциптері.
Патогенез, алдын алу шараларын
Емдеу, арнайы профилактикаларын
Ақпараттық-дидактикалық блок
Саңырауқұлақтар төтенше таралған микроорганизмдер болып табылады. Саңырауқұлақты инфекциялардың дамуына жоғары ылғалдылық, жылу, жеке гигиена ережелерін сақтамау, алдында ауырғаннан кейінгі ағзаның қарсылығының төмен болуы, қарқынды антибактериальды немесе стереоидты терапияның әсері, ағзаға тағаммен бірге дәрумендер мен минералды заттардың жеткіліксіз мөлшерде түсуі ықпал етеді. Зат алмасудың гормональды бұзылыстары, әсіресе көміртегі алмасудың, біріншілік немесе екіншілік иммундытапшылық инфекцияны қабылдаушылықтың жоғарылауына ықпал жасайды.
Аурудың жалпы дерматологиялық құрылымында терінің іріңдікті, саңырауқұлақты зақымдалулары өте жиі кездеседі және олардың таралуы да кең сипатта.
Басқа аурулармен қатар терінің іріңді, саңырауқұлақты және паразитарлы аурулары адамның өмір сүруінің деңгейін, әлеуметтік-тұрмыстық қамтамасыз етілу жағдайын білдіреді. Мектептер, бала-бақшалар, казармалар, интернаттар, жатақханалар және т.б. эпидемиялық ошақ болып табылады.
Қотыр – адамның тері ішілік паразиті болып табылатын - Sarcoptes scabiei hominis қотырлық кенемен туындайтын терінің паразитарлы ауруы.
Этиологиясы және патогенезі. Қотырлық кене сопақша тасбақа пішінді болып келеді. Аналығының көлемі ұзындығы 0,3 мм, ені 0,25 мм шамасында, аталығының көлемі одан кішілеу.
Аурудың клиникалық көрінісін аналығы анықтайды, өйткені аталығы оларды адам (қожайын) терісінің бетінде ұрықтандырып, өздері өледі. Ұрықтанған аналығы эпидермиске өтіп, қотырлық жолдар шегінде жұмыртқаларын тастайды. Кененің постэмбриональды дамуы бірнеше сатыдан өтеді және шамамен 3-7 күнге созылады. Адам денесінен тыс кененің өмірінің ұзақтығы бөлме температурасында 5 күннен 14 күнге дейін болады. 60°С сыртқы температурада кенелер 1 сағат ішінде өледі, ал қайнатқанда және 0°С төмен температурада бірден өледі. Күкіртті ангидриттің буы қотырлық кенені 2-3 минутта өлтіреді. Кененің жұмыртқалары әртүрлі акарицидті заттарға төзімді. Қотырды жұқтыру науқас адамнан дені сау адамға контакт арқылы немесе жанама түрде (науқас пайдаланған заттар, киім, төсек-орын арқылы) беріледі. Жұқтыру көп жағдайда жыныстық қатынас арқылы жұғады, бұл қотырды жыныстық жолдар арқылы берілетін аурулар тобына жатқызуға негіз болды.
Ауру балалар ұжымында жұмсақ ойыншықтар, жазу заттары, спорттық инвентарь арқылы жұғуы мүмкін. Сонымен қатар жұқтыру моншада, душта, поезда және басқа да санитарлық тәртіп бұзылған қоғамдық орындарда жұғуы мүмкін. Қотырдың таралуына ықпал ететін факторларға - халықтың көптеп қоныс аударуы, өзін-өзі емдеуі жатады.
Биттеу (син. педикулез) – адамда биттердің паразиттеуі, шағу нәтижесінде болатын терінің өзгерістерімен бірге жүреді. Адамның денесінде биттің үш түрі кездеседі: бастың, киім-кешектің және қасаға биті.
Бастың биттеуі бас биттерімен шақырылады, аталығының көлемі 2-3 мм, аналығы 2,5-4 мм. Биттердің өмір сүру циклі жұмыртқа тастағаннан жыныстық жетілген дараға дейін шамамен 15 күнге дейін созылады. Сіркелер сұр-ақ түсті және бір қарағанда жақсы көрінеді. Бастың биті қанмен қоректенеді, олар қанды 2-3 күнде бір рет сорып алады. Олар 10 күнге дейін аштықты көтере алады. Қанды сорған кезде биттер терінің бетінде өзінің сілекейін қалдырады. Нәтижесінде сілекейдің тітіркендіру әсерінен шаққан жердің орнында қышыма басталады. Бас битінің берілуі науқас адаммен тікелей контакт болғанда, жалпы бас киімді, орамалды, тарақты пайдаланғанда берілуі мүмкін. Бас биттері риккетсиоздар тобының (бөртпе, қайталамалы сүзек және т.б.) жұқпалы аурулар тасымалдаушылары болып табылады. Күшті қышу пиодермияның дамуына ықпал етеді.
Емі. 10% сулы сабынды-керосинді эмульсия (50 г шаруашылық сабыны, 50 мл керосин араластырып, 1 литрге дейін су құю), оны шашқа 30 минут жағып қояды, сосын шашты сабынмен жуады; 0,5% перметрин ерітіндісін («Ниттифор» немесе «Лонцид») – 50 мл (1 орам) бір өңдеуге (басқа 5 мин. жағып қойып, сосын басты жуып тастайды, кейін сірке қышқылымен шаяды). Басты жуып болғаннан кейін өлген жәндіктерді тісі жиі тарақпен тарап тастайды. «Валитен» лосьонын басқа 15-20 минут жағып қояды, содан соң сабынмен немесе сусабынмен жуады. Препарат битті де, сіркелерді де өлтіреді. 0,15% карбофостың сулы эмульсиясын басқа 15-20 минут жағып қояды, ол битті дамуының барлық сатысында өлтіреді.
Киім-кешек биті. Түсі сұр-ақ түсті, көлемі 2-ден 5 мм болып келеді. Биттің бұл түрі төсектік жаймалардың, көйлектердің қыртыстарында, әсіресе денеге тиіп тұратын тігістерінде жиі кездеседі. Педикулездің бұл түрінде тері жамылғысының киімге тығыз тиіп тұратын бөліктері (иықтары, арқаның жоғарғы жағы, қолтық асты ойықтары, мойын) жиі, ал іш терісі, бел және шап-жамбас аймақтары сирек зақымданады. Бет, бастың шашты бөлігі, табан және башпайлар зақымданбайды. Киім-кешек битінің жиі кездесетін асқынуы екіншілік пиодермия (вульгарлы эктима) болып табылады.
Емі: киімді сабынмен жиі жуу және дезинфекция жасай отырып ауыстыру. Қышыған жағдайда теріні күніне 2-3 рет 4% карбол немесе 1% ментол спиртімен 7-10 күндей сүртеді. Төсек жаймаларын және іш киімді қайнату керек, сонан соң ыстық үтікпен үтіктейді. Сыртқы киімді дезинсекциялық камераларда өңдейді.
Қасаға (фтириаз) биттеуін қасаға биттері шақырады, көлемі 1,5х1,0 мм, өте кең денелі, крабқа ұқсас болып келеді. Жұқтыру көбінесе жыныстық қатынас кезінде болады, бірақ іш киімдер және төсек-орын заттары арқылы жұғуы да мүмкін. Қасаға биттері қасағада, жыныс мүшелерінде, анус айналасын мекендейді. Кейде олар дененің басқа да бөліктерінде, яғни, түк басқан кеудеде, іште, бөксе, қас, кірпік, сақал-мұрттарда да болуы мүмкін. Онша қатты қышымайды. Қасаға битінің шаққан жерлерінде көбінесе тұрақты, сұр-көк түсті, дөңгелек немесе сопақша сызбалы, диаметрі 1 см дейін жететін дақтар түзіледі.
Емі: 0,15% карбофостың сулы эмульсиясы, «Лонцид», «Ниттифор», 20% бензилбензоаттың сулы эмульсиясы, валитен (бұл заттарды зақымданған жерлерге жағып, 15-20 минуттан кейін сабынды жылы сумен жуып тастайды); 5% күкірт немесе қара жақпа майы. Қасағадағы түкті қырып тастап, теріні сабынмен жуу.
Мерез – бозғылт трепонемамен шақырылатын, созылмалы қайталанбалы ағымға бейім, клиникалық симптомдарының кезеңденуімен, барлық ағзалар мен жүйелерді зақымдауға қабілетті, жыныстық жолмен берілуі басым, құрсақ ішілік берілуі де мүмкін жалпы жұқпалы ауру.
Этиологиясы. Қоздырғышы бозғылт трепонема, Treponema pallidum, штопор тәрізді иірімдерден тұрады, соңына қарай аздап қысыңқы. Ол 5-тен 24 дейін біркелкі иірімдері, орташа 8-14 иірімі бар. Ұзындығы шамамен 1 мкм, ал ұзындығы иірімнің санына байланысты болады. Трепонеманың ені 0,2-ден 0,25 мкм. Бозғылт трепонеманы өзге спирохеттерден ерекшелейтін, сапрофиттер немесе шырышты қабықтың шартты-патогенді флорасы: жыныс мүшелерінде кездесетін Sp. Refringens; ауыз қуысында кездесетін Sp. buccalis и Sp. dentium болып табылатын белгілер жиынтығының үлкен тәжірибелік мәні бар
Бозғылт және басқа да спирохеттердің арасындағы морфологиялық айырмашылық көп жағдайда болар-болмас болғандықтан, спирохеттердің соңғы тобын паллидо тәрізділер деп атайды. Бозғылт және паллидо тәрізді спирохеттердің арасындағы жалғыз айырмашылық – олардың қозғалысының түрі. Бозғылт трепонема өте тез қозғалады. Ол төрт негізгі қозғалыс түрін жасайды: кірмелі (кезеңді, әртүрлі жылдамдықпен 3-тен 20 мкм/сағ); ротаторлы (өз осі бойымен айналу); бүгілмелі (маятник тәрізді); контрактилді (толқын тәрізді, құрысулы). Негізінде бұл қозғалыстар бір-бірімен қосылады.
Бозғылт трепонеманың жасанды қоректендіру орталарында сақталуы және көбеюі нашар. Трепонеманы анаэробты жағдайда өсіреді. Бозғылт трепонеманың өмір сүруі үшін оптимальды жағдай лимфа сұйықтығының жағдайы, яғни оттегінің төмен деңгейінде 37°С шамасында деп саналады. Бозғылт трепонема – факультативті анаэроб, сондықтан артериальды және венозды қандағы жағдай оған қолайсыз, қанда ол негізінен мерездің клиникалық көріністерінің қызған шағында пайда болады.
Бозғылт трепонема термолабильді. Оған оптимальды температура – адам денесінің температурасы болып табылады. Жоғары температуралар бозғылт трепонемаға күшті әсер етеді: ол 410С 3-6 сағаттан кейін өледі, 600С – 5-20 минутта, 1000С – сол сәтте өледі. Сондықтан тағам өнімдерін пастеризациялау, науқастан кейін ыдыстар мен аспаптарды шаю, жаймаларды қайнату материалды толығымен зарарсыздандырады. Бозғылт трепонема төменгі температураны жақсы көтереді. Ол өзінің патогенді қасиетін мәйіт тіндерінде 00С және одан да төмен температурада 1-2 тәулік бойы сақтайды. Сондықтан мерезбен ауырған науқастардың мәйіті тоңазытқышта сақталғанның өзінде де жұқпалы болып қала береді. Бозғылт трепонема ылғалды ортада ұзақ уақыт бойы сақталады (мысалы, ылғалды бет орамалда ол бірнеше тәулік бойы қозғалыста болады, ал материал кепкен кезде тез өледі). Бозғылт трепонеманың бірден өлуі келесі жағдайларда байқалды: 0,05% хлоргексидин (гибитан), сулема 1 : 1000, 1–2% фенол, 70% және одан жоғары спиртте ( 40% спиртте бозғылт трепонема 10-20 минут бойы қозғалыста болады). Оған оптимальды рН 7,4. Қышқылды және сілтілі орта оны тез өлтіреді. Шаруашылық сабынның көбігінде және 0,5% сілті және қышқыл ерітіндісінде трепонемалар сол сәтте өзінің қозғалғыштығын жоғалтады және еріп кетеді. Қышқыл орталы қынап секретінде трепонемалар бірден қозғалғыштығын жоғалтады. Осымен қатты шанкрлердің қынап қабырғасында орналасуының өте сирек болатындығы түсіндіріледі.
Патогенезі. Жұқтыру көзі - мерезбен ауырған науқас адам, жұғу мерездің кез-келген ағымында, соның ішінде латентті түрде де болуы мүмкін. Науқастар мерездің тері және шырышты қабықтарында бірінші және екінші кезеңінің белсенді білінуінде аса жұқпалы. Мерездің үшінші білінуінің жұқпалылығы теориялық жағынан мүмкін және эксперименттік тұрғыда дәлелденген, бірақ практикалық жағынан сирек нақтыланған.
Мерезді жұқтырудағы маңызды жағдай науқастың материалында вирулентті трепонеманың болуы, тері және шырышты қабықтың бүтіндігінің бұзылуы (қарапайым жағдайда қарағанда көзге көрінбейтін микрожарақаттар). Көп жағдайда жұқтыру дені сау адамның науқас адаммен тікелей контактында және өте сирек жағдайда – науқас жанасқан заттар арқылы болады. Тікелей контакттың негізгі түрі – жыныстық қатынас, яғни трепонеманың науқас адамнан дені сау адамға енуіне қолайлы жағдай болып табылады. Мерезді жұқтыру жыныстық қатынас арқылы басым болғандықтан, оны венерологиялық аурулар тобына жатқызуға негізгі себеп болды. Мерездік инфекцияның тікелей берілуі жыныстық қатынассыз да болуы мүмкін, мысалы сүйіскен кезде, емшекпен емізгенде, жәндіктер шаққанда; сонымен қатар мерезді медицина персоналының (әсіресе гинекологтар және хирургтер) науқастарды тексеру кезінде абайсызда кәсіби тікелей контакт арқылы жұқтыруы болғаны да жазылған жағдайлар бар. Мерездік инфекцияның тікелей емес берілуі қасық, саптыаяқ, стакан, тіс щеткасы, темекі шегетін трубкалар, сигареттер арқылы да болуы мүмкін. Жоғарыда айтылған ситуациялар жүре пайда болған мерезге жатқызылады. Мерездің құрсақішілік берілуі маңызды орын алады, яғни науқас анадан балаға- зақымдалған түтікшелер арқылы плацентаға берілуі. Бұл балада туа пайда болған мерездің дамуына әкеледі. Жыныстық қатынас кезінде мерезді жұқтыру қаупі орта шамамен 45% құрайды. Ағымының варианттары қоздырғыштың түріне байланысты.
Мерездің «классикалық» ағымын 4 кезеңге бөледі: инкубациялық, біріншілік, екіншілік, үшіншілік кезең. Мерездің ең жиі кездесетін клиникалық көріністеріне тері және шырышты қабықтардағы бөртпелер (сифилидтер) жатады. Инкубациялық кезең (ағзаға бозғылт трепонеманың енген сәтінен бастап бірінші клиникалық симптомы- қатты шанкрдың пайда болуына дейін) негізінен 20-40 күнге созылады. Кейде ол 8-15 күнге дейін қысқарады (массивті инфекциялану кезінде көптеген немесе биполярлы шанкрлармен білінеді, сонымен қатар суперинфекция «шанкрлердің бірізділігі» немесе «шанкр-отпечатка» кезінде). Көп жағдайда инкубациялық кезеңнің 3-5 айға дейін ұзаруы байқалады (ауыр ілеспелі аурулар кезінде, егде жастағы адамдарда, интеркурренті аурулары бойынша антибиотиктердің аз мөлшерімен емдегеннен кейін, жекелей алғанда бір мезгілде созды жұқтырғанда).
Біріншілік кезең (қатты шанкрдың пайда болуынан бірінші генерализацияланған бөртпенің пайда болуына дейін) 6-7 аптаға созылады.
Екіншілік кезең – (біріншілік генерализацияланған бөртуден бастап үшіншілік сифилидтердің – төмпешіктер мен гуммдердің пайда болуына дейін) 2-4 жылға созылады, толқын тәрізді ағымымен, клиникалық симптомдарының көптігі және алуан түрлілігімен сипатталады.
Үшіншілік кезең – көбінесе аурудың 3-4 жылында басталады және ем жасалмаған жағдайда науқастың өмірінің соңына дейін созылады.Оның білінуі аса үлкен ауырлықпен ерекшеленеді, сыртқы келбетінің бет қарамастай өзгеруі, мүгедектік және 10% жағдайда өлімге әкеледі.
Соз – жыныстық жолмен берілетін, жұқпалылығы жоғары ауру. Бірінші кезекте жыныс мүшелерін (үрпі, цервикальды канал, тік ішектің төменгі бөлігі, көздің конъюнктивасы және т.б.), бірнеше қабатты жазық эпителиймен жабылған шырышты қабаттарды (қынап, вульва) зақымдайды, ал тері болса патологиялық процеске сирек ұшырайды. Вульва мен қынап балалық жаста гонококкты инфекцияны тез қабылдағыш болып келеді.
Ереже бойынша соз жыныстық жолмен (негізінен тікелей) және кейде ғана жанама жолмен (жалпы төсек, түнгі горшоктар, сүлгі, медициналық аспаптар арқылы) беріледі. Нәрестелер науқас ананың босану жолдары арқылы өткенде инфекцияланады.
Қазіргі уақытта создың кең таралуы қоздырғыштың ерекшеліктерімен (жекелей алғанда, микробқа қарсы препараттарды бей-берекет қолдану мен өзін-өзі емдеу салдарынан оның төзімділігінің артуы) және әлеуметтік факторлармен байланысты:
демографиялық жылжулар, халықтың арасында жастардың санының артуы, оның ішінде жалғыз басты адамдар; ажырасу жиілігінің көтерілуі; халықтың жыныстық белсенділігі кезеңінің ұзаруы;
әлеуметтік катаклизма (локальды соғыстар, апаттық зардаптар және т.б.);
әлеуметтік-экономикалық факторлар (қала тұрғындары санының артуы, бос уақыттың көп болуы, халықаралық саяхат және т.б.);
қолайсыз экономикалық жағдайлар: жұмыссыздық, материальды жетіспеушілік, дәрілік заттардың құнының қымбаттығынан қол жетімсіздік;
қоғамның кейбір өкілдерінің мінез-құлық және сексуальды бағдар ерекшеліктері (наркотиктер және алкогольді шектен тыс қолдану, жезөкшелік, гомосексуализм, жұқтырудың жоғары қатер тобының болуы: оған әскери қызметтегілер, теңізшілер, босқындар, эмигранттар, маусымдық жұмысшылар, саяхатшылар, криминальды элементтер және т.б.) кіреді.
Созды жұқтыру көзі өздерінде инфекция барын білмейтін, жыныстық серіктестерін жиі ауыстыратын және венерологиялық аурулардың дербес алдын алу заттарын (мүшеқаптар) қолданбайтын созбен ауырған науқастар болып табылады. Инфекцияға ағзаның анатомо-физиологиялық ерекшеліктері де (үрпінің сыртқы тесігінің кең болуы, эпи-гипостадия және басқалар) қолайлы жағдай туғызады. Созды жұқтыру қатерінің маңызды факторы – осы жасқа жоғары жыныстық белсенділік тән жастық шақ (созбен ауырғандардың 80% - 15 жастан 29 жасқа дейінгі адамдар), некеден тыс жыныстық өмір, жыныстық серіктестерін жиі ауыстыру, әлеуметтік-экономикалық орналаспаушылық және т.б. Жалпы, созбен ауырғандардың ішінде ер адамдар басым болса, ал жасөспірімдер арасында - әйелдер басым.
Зәр-жыныс сферасының гонококкты емес аурулары – жыныстық жолдармен берілетін инфекциялардың кең таралуымен (хламидиоз, микоплазмоз, трихомониаз, гарднереллез, кандидоз, жай ұшық, сонымен қатар олармен байланысты асқынулардың алуан түрлілігі, оның ішінде экстрагенитальды (буындардың, жүрек-тамыр жүйесі және т.б. зақымдалуы) және қолайсыз салдарларға (фертильділіктің зақымдалуы, эктопиялық жүктілік, балалардағы обструктивті өкпе аурулары және т.б) байланысты маңызды медико-әлеуметтік проблема.
Уретрогенді инфекцияларда осы аурулардың өздері арасында және гонококктармен де қоздырғыштар ассоциациясы анықталады. Осы аурулардың барлық жағдайлары туралы дер кезінде хабарлау және нақты идентификациялау – ЖЖБИ аурушаңдығын бақылаудың жетістігінің маңызды бөлігі.
АИТВ-инфекция – иммунды тапшылық себептерінің бірі. Оның қоздырғыштары АИТВ-1 және АИТВ-2 адамда бірдей клиникалық көріністер шақырады. Жұқтыру мен ЖИТС белгілерінің пайда болуы уақыты орта есеппен 10 жылды құрайды.
АИТВ-инфекцияланғандарда терілік аурулар иммундытапшылықтың дамуына дейін кәдімгідей қарапайым түрде жүреді және емдеудің арнайы тәсілдерін талап етпейді. Иммунды тапшылық дамуымен оның клиникасы мен ағымы өзгереді, осыған байланысты дерматозды диагностикалауда ғана емес, емдеуде де қиындықтар туады
Себорейлі дерматит ЖИТС едәуір жиі көріністерінің бірі болып табылады және басқа симптомдардың дамуына дейін басталады. Оның ауырлығын иммунды супрессияның өсуімен және науқастың жалпы жағдайының нашарлауымен корреляциялайды.
Жай ұшық – ЖИТС ауырған науқастардың жиі ауруы. Ұшық вирусы субклиникалық АИТВ-инфекцияны күшейтуі мүмкін. Ұшық инфекциясының клиникасы атипиялы және ағымы ауыр персистерлеуші болуы мүмкін. Жаралар терең болады және емге берілуі қиын. Олардың ағымы екіншілік бактериальды инфекцияның қосылуымен тереңдей түседі. Ауыр үдемелі және ауырсынулы анус алды және ректальды жаралар бірінші кезекте еркек-гомосексуалистерде кездеседі. АИТВ шақырылған созылмалы анус алды жаралар қателікпен жауыржара ретінде де қабылданған. Инфекция кең таралуы мүмкін, сондықтан оны басқа аурулармен, мысалы импетиго, шатыстыруы мүмкін. Белдеулі теміреткі қатер тобына жататын адамдарда ЖИТС-ның ерте симптомы болуы мүмкін. Ол науқастарда ЖИТС клиникалық көріністері пайда болғанға дейін кездеседі. АИТВ-инфекцияланған адамдарда терінің вирусты зақымдануларында ацикловир (ішке немесе тамыр/ішіне) қолданады. Ацикловирге резистентті формалары да бар.
Терінің саңырауқұлақты зақымдануларының әртүрлі түрлері. Ауыз және жұтқыншақ кандидозы барлық науқастарда ЖИТС бірінші симптомы ретінде кездеседі және аурудың үдемелігін көрсетеді. Ауыз және жұтқыншақ зақымдануының 4 клиникалық түрін бөледі: псевдомембранозды кандидоз; гиперпластикалық кандидоз (кандидозды лейкоплакия); атрофиялық кандидоз және езулік (кандидозды хейлит). Ұртта және тілде түйіндақтар түзіледі, ол тамақта ауырсыну және дисфагия шақырады. Инфекция жұтқыншаққа түсуі мүмкін. Жұтқыншақ, трахея, бронхтар және өкпе кандидозы айқын иммунды тапшылықта дамиды. Кейде кандидозды онихиялар және қайталанбалы кандидозды вульвовагинит дамуы мүмкін.
Терінің және шырышты қабықтардың саңырауқұлақты зақымдануларын емдеу кетоназолмен, орунгалмен және басқа да жүйелі антимикотикалық препараттармен жүргізіледі, бірақ олар рецидивтердің дамуын көбіне қайтара алмайды. Резистентті және аса ауыр жағдайларда миконазол немесе амфотерицин В тамыр ішіне құю қолданылады.
ЖИТС-ассоциацияланған Капош саркомасы клиникалық тұрғыда теріде де, шырышты қабықтарда да көптеген және кең жайылған элементтермен білінеді. Ауру ережедегідей, еркек-гомосексуалистерде және шприцтік жолмен емес, жыныстық жолмен АИТВ-инфекцияланған әйелдерде дамиды. Алдымен патологиялық процесс шектері айқын емес, жоғары көтеріңкі сопақша немесе ұзарған көк-күлгін инфильтраттармен көрінеді. Олар көп жағдайда тұлғада, баста, мойында байқалады және жарақат орындарында (инъекция орны) Кебнердің изоморфты реакция түрінде немесе бұрын белдеулі ұшықпен зақымдалған дерматомада кездесуі мүмкін.
Ем γ‑интерферон инъекцияларымен жүргізіледі.
Псориаз АИТВ-инфекцияланғандарда генерлизацияланған пустулезді псориаз немесе эритродермия түрінде, көбінесе алақанның зақымдануымен өтеді. Псориаздың пайда болуы немесе асқынуы – ЖИТС нашар болжамдық белгісі.
ЖИТС ауырған науқастарда тері лихенификациясы және инфильтрацияның дамуымен диссеминацияланған кебек тәрізді теміреткі де; жекелей немесе кеңінен таралған вирусты сүйелдер, контагиозды моллюск және терінің бактериальды инфекциялары (жиі таралған стафилококкты және стрептококкты пиодермиттер, пиодермияның шанкр формалы, созылмалы жаралы, вегетирлі түрлері); бетті, бастың шашты аймағын зақымдай отырып атипті өтетін қотыр кездеседі.
АИТВ-инфекцияланғандарда мерез тез үдейді; үшіншілік мерездің дамуына дейін кейде бірнеше ай өтеді.
АИТВ-инфекцияланғандардағы дерматоздарды емдеу тұрақты түрде клиникалық-зертханалық бақылауды талап етеді.
Бактериальды, вирусты және саңырауқұлақты зақымдануларда этиотропты препараттардың мөлшері жоғары болуы керек, ал емдеу курсы едәуір ұзағырақ және қажеттілігіне қарай қайталануы керек. Клиникалық сауығуға жеткеннен кейін этиотропты препараттарды профилактикалық мақсатта қабылдау қажет. АИТВ-инфекциямен ауырған науқастарға психологиялық қолдау және тұрақты түрде мұқият бақылау талап етіледі.
10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы – 26,25 мин (35%)
Өзіндік жұмысты орындау үшін қажетті материалдар мен тапсырмалар беру
11. Жаңа тақырыпты бекіту – 7,5 мин (10%)
12. Сабақты қорытындылау – 1,5 мин (2%)
Сабақты қорытындылау, оқушылардың білімін бағалау
13. Үйге тапсырма беру – 1,5 мин (2%)
Достарыңызбен бөлісу: |