Е = 4,44ƒwФm
Сонымсн қатар бірінші және екінші орамдардың да электр қозғаушы күштерін есептеп шығаруға болады, ол үшін бұл формуладағы w мәнініц орнына соларға сәйкес келетін w1 және w2 орамдар санын қойсақ жеткілікті.
Егер трансформатор жүктемесіз іске қосулы тұрған болса, трансформатордың ондай жұмысын трансформатордың бос жүрісі деп атайды. (Жалпы кез - келген аппараттар мен құрылғылар туралы осылай айтылады). Бұл жағдайда і2 = 0, ал U2 = Ег , бірінші орамдағы і1 тогымыз аз және бірінші орамдағы кернеудің төмендеуі де аз. Сондықтан да U1 ≈ Е1 , оның үстіне электр қозғаушы күштерінің қатынасын кернеулердің қатынасымен ауыстыруға болады:
U1 / U2 ≈ w2 / w1 = Е1 / Е2 =k
Екінші кернеудің бірінші кернеуден аз болатындығы, әлде одан жоғары болатындығы орамдардағы иірім сандарының бір - біріне қатынасына байланысты екені осыдан көрініп тұр. Трансформатордың бос жүрісі кезіндегі бірінші орамдағы кернеудің екінші орамнан шығатын кернеуге қатынасы трансформация коэффициенті деп аталады.
Барлық электр тізбектеріндегі сияқты, бір фазалық трансформатордың толық қуаты олардың іс жүзіндегі кернеулері мен токтарының көбейтіндісіне тең болады. Трансформатордың кіре берісінде (бірінші орамда) S1 = U1 I1 болса, шыға берісінде (екінші орамда) S2 = U2 I2 .
Трансформатордағы энергияны жоғалту мөлшері аса көп емес, шамамен 4 % - дан аспайды, сондықтан да S1≈S2:. Осыған қарағанда жуық мәнмен алған шама U1 U2 ≈ I1 I2 дұрыс деп есептейміз. Бұл теңдік бізге трансформатордағы ток төменгі кернеу жағында жоғарғы кернеу жағындағыға қарағанда жоғары деп айтуға мүмкіндік береді. Яғни, төменгі кернеу жағындағы ток жоғарғы кернеу жағындағы токтай жоғары болады деген сөз.
Трансформатордың тұтынушы жағындағы шыға беріс активті қуатының кіре берісіндегі активті қуатына қатынасы трансформатордың пайдалы әсер коэффициенті деп аталады:
η ═ Р2 / Р1
Әрбір трансформаторда олардың номиналды шамалары: қуаты, кернеуі, токтары, ток жиілігі және тағы басқалары көрсетілген кішкентай қалқанша болады. Ал енді номиналдық шама дегеніміз -трансформатордың (кез келген басқа да қондырғының) қалыпты жұмыс жағдайына есептелген, сол қалыпты жұмыс жағдайының қамтамасыз етілуін сипаттайтын шарттар.
Трансформатордың номиналдық қуаты дегеніміз трансформатордың екінші орамының шыға беріс қыспаларындағы вольт-ампермен немесе
Ф-Е-09/18.1
киловольт-ампермен көрсетілген қуат. Номиналды бірінші кернеу дегеніміз оның бірінші орамына арналған кернеу.
Номиналды екінші кернеу дегеніміз - трансформатордың екінші орамының номиналды кернеуі жәнс екінші орамының қыспаларындағы трансформатордың бос жүрісі кезіндегі кернеу. Трансформатордың номиналды токтары дегеніміз номиналды қуат және номиналды бірінші, екінші кернеулер бойынша есептелген бірінші және екінші токтар.
Номиналды токтарды келесі формулалар бойынша есептейді: I1ном = S1ном / U1ном; I2ном = S2ном / U2ном (бұл формулалар бір фазалы трансформаторлар үшін), I1ном = S1ном / U1ном ; I2ном = S2ном / U2ном (бұл үш фазалы трансформаторлар үшін).
Келесі 1.46 — суретте трансформатордың энергетикалық диаграммасы көрсетілген.
Достарыңызбен бөлісу: |