|
І. Ұйымдастыру бөлімі.
- сәлемдесу
- түгендеу.
- оқушылардың сабаққа қызығушылығын арттыру.
- оқушыларды топқа бөлу.
- жұмыс орнын дайындау.
ІІ. Оқушы білімін тексеру.
Ой шақыру әдісі.
Қандай гүлдердің атауын білесіңдер
Мына гүлдердің орысша атауын табыңыздар?.
Қазтамақ - герань, шегіргүл – фиалка, раушан - роза, түймедақ - ромашка.
ІІІ. Жаңа тақырып мақсаты. Оқушыларды табиғаттан алынатын табиғи материал түрімен таныстыру ,жасалу әдіс-тәсілдерін үйрету. ІV.Жаңа сабақ.
Композиция (латын сөзі – kompositio – құрастыру, тәртіпке келтіру) – көркем шығарманың құрылысы. Гүл композициясы дегеніміз - гүлмен көркемдеп құрастыру. «Қызғалдақ» ағылшын ертегісі. . 
Ерте, ерте, ертеде бір кішкентай қаланың шетінде Мэри атты қарапайым әйел өмір сүріпті. Шағын қалада Мэриді бәрі біледі екен. Мэридің неше түрлі гүлдер өскен ғажайып бағы болыпты.
Жүрегі таза, мейірімді Мэри гүлдеріне үлкен сүйіспеншілікпен күні-түні қарап, әлпештеп күтіп-баптайды екен.
Оның ақ, қызыл, сары, көк түсті гүлдері көктемнен бастап, күзге дейін алма-кезек гүлдеп, баққа кірген адамның көзін қуантыпты.
Көктемде Мэри нәзік әрі таңғажайып «қызғалдақ» деген жаңа гүлдерді отырғызады. Бірде сол сүйікті гүлдерін көрейін деп, ол түнде қолына шам алып, баққа барады.
О, ғажап! Қызғалдақтарға жақындап қараса, олардың ішінде сүйкімді нәрестелер тәтті ұйқыда жатыр! Бұл гүл періштелерінің балалары еді. Мэри оларға мейірлене қарап қайырлы түн тіледі.
Ертеңіне бақтың иесі ерте тұрып, терезені ашады. Үйдің ішін лезде аңқыған жұпар иіс алып кетеді. Мэри баққа жүгіріп шығады. Бүгін қызғалдақтардан бұрын-соңды болмаған хош иіс аңқып тұр екен.
Бұл ғажап иісті Мэридің қайырымдылығы үшін гүл періштелері қызғалдақтарға сыйлаған еді.
Күндер, айлар, жылдар зырлап өтіп жатты. Мэри қартайып, гүлдеріне қарай алмайтын болғандықтан басқа қалада тұратын баласының қолына көшеді.
Үйді сатып алған жаңа адамдар бақтың орнына бақша егіп, көкөніс сатпақшы болыпты. Бір көктемнің ішінде Мэридің тамаша гүлзарын құртып жіберіпті.
Гүл періштелерінің жағдайлары кетіп, олар көрші бақтарды паналауға мәжбүр болыпты. Сүйікті Мэриді сағынып, қызғалдақтар ауырып қалады.
Күтімсіз қалған гүлдерді көршілер үйлеріне алып кетіп, өздерінің бақтарына отырғызып, аялайды.
Келесі көктемде қызғалдақтар дертінен жазылып, жаңа орындарында құлпырып өсіп шыға келеді. Бірақ, олардың ғажайып хош иісі жоғалып кетіпті.
Содан бері, гүл өсірушілер бүгінгі күнге дейін қанша ізденіс жасаса да, қызғалдақтардың бұрынғы иісін қайтара алмапты.
Қызғалдақ шөптесін өсімдік. Көктемде қазақ даласы мен тау етектерінде қызыл, сары қызғалдақтар қайталанбас көркемдік сыйлайды. Қызғалдақтың гүлі біреу немесе көпгүлді түрлері де бар.
Ол күн көзіне кең ашылады, түнде немесе бұлтты күні жабылады. Қызғалдақ бірнеше күн гүлдейді. Қызғалдақ гүлін мерекеде сыйлық ретінде ұсынуға болады. Әсіресе 8 наурыз мерекесінде ұстаздарға, аналарға, әжелерге, қыздарға сыйлауға болады.
“Қызғалдақ”гүл бейнесінің өмірде қолданысқа енуі.
Біздің елімізде Қызғалдақ гүлінің бейнесін шеберлер көп пайдаланған. Ер - тұрман, тері белдік, зергерлер сақина, білезік камзол қапсырмаларына, тігінші киім түрлеріне, үй жабдықтарына, қоржын - дорбаларға қызғалдақ гүлін салып әшекейлеп, безендірілген.
ІV. Сарамандық жұмыс.
Қайшымен жұмыс жасау қауіпсіздігі
1. Еңбек сабағына арналған ұшы доғал қайшыны пайдалан.
2. Қайшыны тек Өз жұмыс орныңда ғана пайдалан.
3. Қайшының ұшын жоғары қаратып ұстама.
4. Қайшыны ашық күйінде қалдырма.
5. Екінші адамға қайшыны жабық түрінде сабы жағымен ұсын.
6. Қайшымен қию кезінде жүрме, ешкімге жақындама.
7. Қайшының алмасына зер салып қи.
8. Жұмыс соңында қайшыны қабына салып қой.
Желіммен жұмыс жасау қауіпсіздігі
1. Желімнің қақпағын абайлап аш.
2. Қағазға ұқыпты, керегінше жақ.
3. Артығын сүрткішпен алып таста.
4. Қолыңды сүрткішпен сүрт.
5. Жұмыс соңында қақпағын жауып, орнына қой.
Қылқаламмен жұмыс жасау қауіпсіздігі
1. Қылқаламды қажетті уақытта ғана ұста.
2. Қылқаламды дұрыс ұста.
3. Қылқаламның ұшымен қағазды абайлап үз.
4. Қылқаламды ешкімге нұсқама.
5. Жұмыс соңында қылқаламды орнына сал.
Қауіпсіздік ережелері:
5. Қайшыны лақтырма, сермеме. Қайшының ашасын ашық тастама.
6. Қайшыны партаның оң жақ жоғарғы шетіне қой.
7. Қайшыны ұсынғанда өзің жүзінен ұстап алушыға сабын бер.
8. Желіммен жұмыс кезінде партаның бетіне төсеніш төсе.
9. Желімді аузыңа, көзіңе тигізбе.
10. Желіммен жұмыс соңында қолыңды жу
Енді біз әр түрлі гүлдерді әдемілеп үйлестіріп гүл жасаймыз.
Жұмыстың орындалуы
- Дайын раммаға суретін салып дайындап алу.
- Керекті материалдар таңдау.
- - Жасанды гүлдерді желіммен жабыстыру.
- Өз қиялымен әрлеп жасау.(жапырақтар салып, кепкен бұтақтарды қолдану).
(ІІ. Мағынаны ашу). Берілген мақалдың мағынасына әр топ өз ойларын, түсініктерін беру.
І топ. «Гүл өссе – жердің көркі»
ІІ топ. «Гүл – көңіл ашады»
Тақырыбы: Гүл композициясын құрастыру. «Сыйлық гүл жасау»
Сарамандық жұмыстың мақсаты: оқушыларға берілген тапсырманың орындалуын қадағалау мен түсіндіру, көрсету.
Сарамандық жұмыстың құрал - жабдықтары: қайшы, ұсақ тастар мен гүл орайтын фальга және корзина, паралон қиындылары, түрлі түсті таспалар(лента). Жасанды гүл түрлері және кепкен жапырақтар мен гүлдер.
Гүл композициясын жасау кезіндегі ТҚЕ сақтау.
Сергіту сәті. 2 мин.
Бәріміз экранға қараймыз «Қарлығаш» сергіту сәтін жасаймыз.
V. Бекіту.( ІІІ. Ой толғаныс)
Гүлдерді атауына қарай өзіндік сыйлау қағидасы, мәдениеті болады екен айтып жіберіңіздер кім біледі?
Гүлдерге байланысты есімдерді білеміз ба?.
VI. Сабақты қорытындылау.
Бүгін менің білгенім..... Мен енді жасай аламын.... Менің түсінбегенім...
VI Оқушыларды бағалау.(оқушылар өздерінің жасаған жұмыстарына қарап бірін - бірі бағалайды.)
VIІ Үйге тапсырма.Жұмысты аяқтау
Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданы, Мойынқұм ауылы,
Балалар мен жасөспірімдер орталығы
«Шебер» үйірмесінің мұғалімі:
Әжіғұлова Сағынкүл Әділбекқызы
Сабақтың тақырыбы: Ою-өрнектің шығу тарихы, түрлері.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Ою-өрнектің шығу тарихы туралытүсінік беру, ұлттық
дәстүрге баулу.
Дамытушылық: Шеберліктерін шыңдау, шығармашылық ойлау қабілетін
дамыту.
Тәрбиелік: ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеп, қызығушылығын
арттыру.
Сабақтың түрі. Аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, көрсету.
Сабақтың көрнекілігі: ою-орнек түрлерінің сызбалары
САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен амандасу
Оқушыларды түгендеу
Назарын сабаққа аудару
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
«Кім жылдам» ойыны арқылы
ІІІ. Оқушылардың білімін тексеру
Сөзұмбақты шешу арқылы
Тігінші құралы
Белдемшенің орысша атауы
Матаның түрі
Мата қиындыларынан жасалатын көрпе түрі.
Жіптің серігі
ІІІ . Жаңа сабақтың мақсаты
Оқушыларға АНА ұғымын жан-жақты түсіндіре отырып,Т.Айбергеновтың «Ана» өлеңінің мағынасын ашу.
ІV. Жаңа сабақ
Мұғалім сөзі:
-Ана-бәріміздің ақылшымыз,қамқоршымыз екен.
-Ана деген қасиетті сөз екендігіне келісесіндер ме? Бәрімізге жарық дүниені сыйлаған-Ана. Бала-ананың бауыр еті дейді.Ана баласы үшін отқа да күйеді,суға да түседі,өмірдің суығына тоңып,ыстығына төзеді. «Қарға баласын аппағым,кірпі баласын жұмсағым дер» дегендей анаға өз баласынан артық ешкім жоқ.Тіпті жан-жануар да баласына мейіріммен қарайды.Қарапайым еңбек адамдары анасына қолынан келгенше сый-құрмет көрсетсе,ақын оған арнап өлең жазады.Жазушы әңгіме жазады,ал сазгер ән-күйін шығарады. Яғни,барлық адамзат баласы өзінің борышын өтеуге тырысады.
Олай болса, балалар, өмірден алынған мына бір оқиғаға назар аударыңдар.
«Жалғыз көзді ана» (Бейне ролик)
Төлеген Айбергеновтың «Ана» өлеңі
Арманыңды ақтарам ба жүрегімде тербесем,
Айға сіңлі, қарындассың қасиетті Жерге сен.
Мен өзіңді теңдесі жоқ құдырет деп түсінем,
Сендік қуакт мың есе артық Жердің тарту күшінен.
Сұлу әлем,әлем сұлу сен жаратқан адаммен,
Көк жолының қарсылығын қағып тастап барам мен.
Сендік қуат болар,бәлкім,басын иді көк маған,
Әр кез сенен туғанымды есіме алсам,тоқтаман.
Ал ұмытсам, ұмыт болып қаларымды білемін,
Ұмыт қалмау үшін менің шарқ ұрады жүрегім.
Шат жүріп-ақ қас қаққанша боламын мен шерменде,
Жетім емес кей ананың жетімдігін көргенде,
Көз алдымда жас дөңгелеп бұлығам да ызадан,
Маған тіпті сөз келмейтін ұяттардан қызарам.
Бұл дүниеге онсыз-дағы кеткен жоқ па көп есең,
О,аналар,кей пысықты жаратасың неге сен!
Тасбауырлар дүниеге келсін де,тез кетсін де,
Әлде өзгелер ондайлардан жиіркенесін дейсің бе?
Қай кеудесін жылатуға құдыреті жетпеген.
Анаң саған керек болса,балаңа да сен керек,
Кезекпенен ауысатын ғұмыр ғой бұл дөңгелек.
Ана керек,о,адамдар,ана керек адамға,
Анасыздар аң сияқты күн кешіп жүр ғаламда.
Пікірімді ұнатпаған таптық та дер дананы,
Даналықтың қажеті жоқ сыйлау үшін ананы.
(Оқушылар «Жалғыз көзді ана» бейне ролигіне, « Ана» өлеңіне талдау жүргізеді)
Мұғалім сөзі:
-Балалар,сонымен қатар, жалпы статистикаға сүйенсек, қазіргі таңда Қазақстанда 64 қарттар үйі бар оның ішінде 35 мың қарттар бар,соның ішінде 45-5 % аналарымыз екен
Проблемалық сұрақтар:
Қалай ойласыңдар осындай қарттар үйлері бізге қажет пе?
Адамдар неге бұндай жағдайға барады?
Өзіне жақсы таныс,жиі аралысатын құрбыңның әжесі мен атасы бар. Ол ата-анасымен дөрекі сөйлеседі,сыйламайды.Айтқандарын тыңдамайды.Танысына қандай кеңес бере аласың?
Келешекте осындай адамдар қарттарды қадірлемейді деген пікірмен қосыласың ба?
Жалғыз тұратын қарт көршің бар.Үнемі сенен көмек сұрайды.Отын-су тасуға,дүкенге баруға,кейде үйін жинауға шақырады.Сенің әрекетің қандай?Ашуланбай көмек бере аласың ба?
V.Жаңа сабақты түсінгенін тексеру
«Төлдерді табу» ойын арқылы:
Қазақстанда қанша қарттар үйі бар,оның ішінде аналар саны қанша?
Ана туралы қандай мақал-мәтелдер білесің?
«Жалғыз көзді ана» оқиғасы қандай әсер берді?
Т.Айбергеновтың «Ана» өлеңінен нені түсіндің?
Ананың алдындағы парызыңды өтеу үшін не істер едің?
VI .Жаңа сабақты бекіту:
Топтастыру әдісі арқылы
VII. Үйге тапсырма
Т.Айбергеновтың «Ана»өлеңін жаттап келу.
Достарыңызбен бөлісу: |
