Бөгде заттарды тыныс жолдарынан алу

• 
  бөгде затты саусақпен алу
  
• 
  бірнеше рет жауырын тұсынан ұру
  
• 
  алдынан артқа, төменнен – жоғары бағытында кіндік айналасынан 5 рет соққы беру. (Гейнлих әдісі). Жүкітіліктің соңғы айларындағы әйелдер мен толық адамдарға соққыны төстің ортаңғы бөлігінен береді. Кейіннен науқастың тыныс алуын анықтау керек. Қажет болса 3-5 минут көлемінде 3-5 науқасқа дем беру керек.
  

1. 
   «Ауыздан ауызға», «ауыздан мұрынға» дем беру тәсілдері:
   

2 – тәсіл – қолмен науқастың ауызын ашып, дем жібереді

3 – тәсіл – бұл тәсілде науқастың аузы жабық тұруы керек.

Ауаны мұрынға енгізу минутына 10-12 рет болуы керек.

Сильвестров тәсілі бойынша өкпеге альтернативті жасанды дем беру тәсілі. Егер жоғарыдағы тәсілдері қолдануға болмаса, онда:

• 
  кеуде қуысындағы төменгі қабырғаларды ырғақты сығу керек
  
• 
  жауырын астына 15-20 см жастықша қою
  
• 
  науқастың қолын жоғары көтеріліп, дем беріп, қолын кеудесіне қойып демді шығару керек.
  

Жүрекке тікелей емес массаж жасау арқылы қан айналымын қайта қалпына келтіруге болады. Науқасқа массаж жасауды ертерек бастау, оның тіршілік әрекетінің қайта қалпына келуіне ықпал етеді. Массажды жүрек тоқтағаннын кейінгі 4-5 минут аралығында жасау керек. Бұл тәсілді ұйқы артериясының соғуы тоқтағанда тыныс тоқтағанда, қарашық кеңейгенде, қарашыққа жарық әсер еткенде қолданады.

• 
  науқасты арқасымен қатты жерге (еден, жер) жатқызыңыз
  
• 
  науқасқа массаж жасайтын орынды белгілеңіз (төстің төменгі 1/3-і)
  
• 
  бір қолдың үстіне 2 қолдың алақаның қойып, науқасқа массаж жасайды.
  
• 
  Жүрекке массажды минутына кемінде 60 рет жасау керек.
  

• 
  әр бір сығудаң кейін артеричның соғуы
  
• 
  қарашықтың тарылуы
  
• 
  тыныс алудың қалпына келуі
  

• 
  тыныстың түгел бітуі
  
• 
  тамыр соғуының тоқтауы
  
• 
  көз жанарының сөнуі. Қарашыққа жарықтың сезінбеуі
  
• 
  дененің сууы
  
• 
  дененің төменгі бөлігінде өліктік пайда болуы
  
• 
  дененің сіресіп қалуы
  

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

а) Жиі көңіл бөліп өткені туралы оңгімслесу;

с) Жакын уакьіттағы оқиғаны ссте сактауыныц төмсндеуі;

е) Түйыктық

а) Медицина кьізметкерлерінІң ваіша қабылдату;

Ь) Естуі мсн көруінің нашарлауы;

с) Тепе- теңдік пен координацияиың бүзылуынан;

д) КүрделІ қимыл белсенділігінен;

е) Палата мсн дәліздің (коридор) жарыкты нашарлығынан;

а) Өкпсдегі даму қүбылыстарыпың. тоқтау кауіптілігі

Ь) Қан үйығының асқынуының найда болу мүмкіндігі;

с) Зәрді жіберудің қиындауы мен қоспаның зорайуы;

с) зарді жіберуді бақылау;

а) зәр шығару мүшелерінің ауруларында;

Ь) созылмалы бауыр кемістігінде

с) ми қанайналымынын бүзылуынан;

д) (деменция) кәрілік жарыместік

7. Егде және ересек жастагы адамда іш қатуын болдырмас үшін
... жасау керек.

а) шөп дәрісін пайдалану;

Ь) майсана майын және тузды әлсіздікті пайдалану;

с) тазалау клизмасын жасау

е) науқастьщ қимыл белсенділігін арттыруы.

с) тамақтағы ақуыз молшерін азайту

1. 
   Науқаска не болды ?
   
2. 
   Қандай іс- шара көрсету керек?
   
3. 
   Гипсті етікке қандай күтім жасау керек?
   

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады

1. 
   Сынақ сабағы.