Қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі
«Ә» сыныбы
Әлдикенова А.А.
Тақырыбы: Тіл ұстарту. Мәтінмен жұмыс
Мақсаты: а)Мәтінді талдап, негізгі ойды ашу.
ә) Мәтіннен стиль түрлерін ажыратып, талдау жұмыстарын жасау арқылы ойлау қабілеттерін арттырып, сөйлеу тілдерін дамыту.
б) Отансүйгіштілікке, ұлтжандылыққа, намысшыл болуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: қайталау сабағы
Сабақтың әдісі: деңгейлеп оқыту әдісі (сұрақ, талдау жұмысы, тест)
Көрнекілік: тест, мәтін, сызба
Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. Амандасып, сынып оқушыларын түгендеп, сабаққа бет бұрыс алу.
2.Жаңа сабақ.Сабақтың тақырыбы мен мақсатын айтып таныстыру.Сабақты М.Шахановтың «Лаула, Лаула, Желтоқсанның мұзға жаққан алауы» өлеңімен бастау.
3. Тапсырмалар орындау.
1-оқушылық деңгей. 3 топқа 3 түрлі мәтін таратып беру, желтоқсан оқиғасына байланысты.Мәтінді оқып танысады.
2-алгоритмдік деңгей. Әр топ өз мәтіндерінің ішінен
а) Мәтінді стильдің қай түріне жататынын анықтап дәлелдеу.
ә) 1-сөйлемге синтаксистік талдау, 2- сөйлемге морфологиялық талдау жасау.
3 - қосымша деңгей тақтада орындау
а) 1-топ. «Желтоқсан»
2- топ. «Тәуелсіздік»
3-топ. «Егеменді» сөздеріне математикалық тәсіл бойынша фонетикалық талдау жасау.
ә) 3-оқушы тақтада орындайды қалған оқушылар «Желтоқсан» сөзіне фонологиялық талдау жасау.
1.Желтоқсан – аралас буынды біріккен түбір
2.3 буын бар. Жел- тоқ- сан 3-і де бітеу буын.
3. 3 жағдайда тасымалданады. Жел
тоқ
сан.
4.Екпін соңғы «а» дыбысына түседі.
5.Буын үндестігі аралас буынды, өйткені біріккен түбір.
6.Дыбыс үндестігі «қ» қатаң, қосымшаны да қатаң «с» дан қабылдайды.
б) Өздік жұмыс. тестік тапсырмалар, стиль түріне байланысты тестпен жұмыс жасау.
4-шығармашылық деңгей.
а) «Желтоқсан – ел есінде қалатын зор оқиға» тақырыбына ойтолғау жазу.
ә) Кестені толтыру.
Мәтіннің негізгі идеясы
|
Бүгінгі күнде бұл мәселе маңызды ма?
|
|
|
4.Сабақты бекіту. Кесте бойынша пікірталас ұйымдастыру.
Қайраттың бойынан қандай ерлікті көрдік?
Жастардың алаңға шыққаны дұрыс па?
Қайраттың «Еркек тоқты – құрбандық
Атам десең атыңдар !» - деген сөзінен нені көруге болады?
Жастардың көтеріліске шыққаны дұрыс па, қалай ойлайсыңдар?
5.Сабақты қорыту.
«Қайрат деген атым бар,
Қазақ деген затым бар.
Еркек тоқты – құрбандық
Атам десең атыңдар !» -дей келе сендердің бойларыңда да әрқашанда ерлік қасиет, ұлттық намыс болсын.
6.Үйге тапсырма алу. «Желтоқсан болмағанда бүгінгі тәуелсіздік болар ма еді?» ойтолғау жазу.
7. Бағалау. Сабаққа қатысып, тапсырмаларды орындаған оқушыларды бағалау.
8.Сабақты аяқтау.
Қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі
Шәуенова Э.С.
11 сынып
Сабақтың тақырыбы: Лексикадан өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты: 1. Нақты мысалдар келтіре отырып, лексика
тарауынан өткенді қайталау арқылы оқушы
білімін сарапқа салу.
2. Оқушының шығармашылық, ойлау қабілетін
дамыту.
3. Жерлес ақын Сырбай Мәуленовтің
шығармаларымен жұмыс жүргізе отырып,
тәрбиелі тағылымдарынан үлгі алдыру.
Сабақтың әдісі: топтастыру, семантикалық карта, талдау, тіл
дамыту.
Сабақтың түрі: сайыс сабағы
Сабақтың көрнекілігі: күнтізбе, түрлі кеспелер, семнтикалық карта, калька.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру.
Оқушыларды топқа бөліп, сабақтың мақсатымен таныстыру. Сабақ «Аптаның жеті күні» деген атпен сайыс түрінде өтеді.
І. Дүйсенбі күні: Аптаның бастапқы күні өтетін тақырыбымызды топтастырып алайық. Жалпы қазақ тілінің лексикасын қалай топтаушы едік?
І топ
ІІ топ
ІІ. Сейсенбі күні. Сырағаң жырларынан үзінділер бойынша тапсырмалар.
І топқа 1. Жас қайыңда жапырақ
Күзде тоңса қалтырап,
Десең қуат, әл алсын,
Жылуын бер жаныңның,
Өйткені, сен адамсың.
Өлеңнен синоним сөздерді табу, тағы қандай синонимдер бар екенін анықтау.
2. Күміс шашып ойнайды күн кірпігі,
Ақшоқының қызу еңбек күн-түні.
Бұлақтардың жорға жүріс бүлкілі,
Абай айтқан масатыдай қыр түгі.
(«Ақшоқыға беттегенде»)
Өлеңдегі көнерген сөзді тауып, қай түріне жататынын анықтау.
3. Абайдың қырда көне тұр қыстауы,
Ішінен байқалады тұрмыс-халі.
Көтеріп Хан тағын көк сағымменен
Алыста еңкейеді Шыңғыс тауы.
(«Жидебайдағы Абай үйі»)
Өлеңдегі көнерген сөздің түрін анықтау.
ІІ топ 1. Енесіне түскен ажал құрығы,
Жетім лақтың жетті аяныш шырылы.
Жай оғынан жан анасы мерт болған
Кісінейді қулық бие құлыны.
(«Еңлік-Кебек зиратында»)
Өлеңдегі эвфемизмді табу.
2. Шегіп шымқай өрнекті
Ертеңгілік, кеште де,
Сыйғызасың жер-көкті
Шәйі-жібек кестені.
(«Кестеші қыз»)
Өлеңнен антоним сөздерді табу.
3. Теңізде ойнап көрмесең,
Теңізді сырттан жырлама.
Өлеңге от боп енбесең,
Өзгенің отын ұрлама!
(«Еске алу»)
Өлеңнен дисфемизмді табу.
ІІІ. Сәрсенбі күні: «Кім жылдам?»
1. Тақтадан кеспедегі сұраққа бірден жауап береді.
І топтың кеспелері:
1. Шомылған жасыл жаңбырға,
Дала иісі келген дәмінен,
Лашықтың қарсы алдында
Өсетін еді бәдірен.
Диалект сөзді тауып, әдеби баламасын атаңыз.
2. Әбділданы сыйладым жалыны үшін,
Көрдім одан жанар тау жарылысын.
Көрдім жанын жалаңаш жанып тұрған
Поэзия бақыты, жарығы үшін.
Термин сөзді тауып қай салада қолданылатынын анықтаңыз.
3. «Бәдірен» сөзіне фонетикалық талдау жасау.
ІІ топтың кеспелері
1. Қоясың кейде жөтеліп,
Жөтелді көше сен жүрген.
Келеміз сені көтеріп
Емханадан зембілмен.
(«Қайнекей»)
Диалект сөзді тауып, әдеби баламасын анықтаңыз.
2.Өкен жандар бейіттері
Теңіз жүзіп бойлайды.
Ескі роман кейіпкері
Су бетінде ойнайды.
(«Еске алу»)
Термин сөзді тауып, қай салада қолданылатынын анықтаңыз.
3. «Зембіл» сөзіне фонетикалық талдау жасау.
2. Орнында отырған оқушылар семантикалық картаны толтырады.
І топ
Семантикалық карта №1
№
|
Мысалдар
|
Кәсіби сөз
|
Термин сөз
|
Диалект сөз
|
Кірме сөз
|
1
|
Теңдеу
|
|
|
|
|
2
|
Биржа
|
|
|
|
|
3
|
Әңгелек
|
|
|
|
|
4
|
Ыңғыру
|
|
|
|
|
5
|
Әдебиет
|
|
|
|
|
6
|
Леген
|
|
|
|
|
7
|
Атмосфера
|
|
|
|
|
8
|
Пісте
|
|
|
|
|
9
|
Терімші
|
|
|
|
|
10
|
Раунд
|
|
|
|
|
ІІ топ
Семантикалық карта №2
№
|
Мысалдар
|
Көнер
ген сөз
|
Жаңа сөз
|
Эвфем
изм
|
Дисфемизм
|
1
|
Ханзада
|
|
|
|
|
2
|
Қорамсақ
|
|
|
|
|
3
|
Үнпарақ
|
|
|
|
|
4
|
Қолының қыстырмасы бар
|
|
|
|
|
5
|
Албасты
|
|
|
|
|
6
|
Ұшақ
|
|
|
|
|
7
|
Сауыт
|
|
|
|
|
8
|
Саңырау
|
|
|
|
|
9
|
Аузы жеңіл
|
|
|
|
|
10
|
Жіңішке ауру
|
|
|
|
|
ІV . Бейсенбі күні: Өздік жұмыс.
І топ
Тыңдадың дала күйін жаның ұйып,
Алдың сен көкірегіңе бәрін құйып.
Болдың сен өз халқыңдай қарапайым,
Тұлғасы әрі аласа, әрі биік.
(«Өлеңнің Аманкелді батыры»)
Өлеңнен антонимдерді табу, алғашқы екі тармаққа морфологиялық талдау жасау.
ІІ топ
Сенсің жалғыз
күндіз-түні тілегенім,
Мың тіріліп, сен десе мың өлемін.
Айқайласам жетпейді даусым менің,
Ойлай-ойлай ормандай түнремін.
(«Көгімде жалғыз сен тұрсаң»)
Өлеңнен антонимдерді табу, алғашқы екі тармаққа морфологиялық талдау жасау.
V. Жұма күні: Топбасшылар сайысы.
«Сырағаң – сырлы ақын» тақырыбына ойтолғау жазады.
Топта отырғандар: І топ «Жас», ІІ топ «Ер» сөздері омоним болатындай тіркестер құрайды.
VІ. Сенбі күні: Қонақкәде Әр топтан бір оқушы ақын өлеңін оқиды.
VІ. Жексенбі күні: Демалу
Демалыс күн,
Мен алыспын,
Кетем кезіп қияны.
Жұрт үстінде,
Бұлт ішінде,
Ақын жанның қиялы.
Демалыс күн,
Мен алыспын,
Өлең қызбен жолығам.
Жақын дос-жар,
Ақын достар,
Жүгірмеңдер соңымнан.
Ақын өлеңімен сабақты қорытындылап, әр топтың ұпай саны бойынша жеңімпазды анықтау.
Үйге тапсырма: С. Мәуленовтің 1 өлеңін жаттау.
Ұсыныстар:
1.Тиімді әдіс-тәсілдер жүйесін шығармашылықпен қолдануды жалғастыру;
2. Педагогтардың кәсіби біліктілігін қалыптастыру жолымен қазақ тілінің жүргізу сапасын арттыру;
Рекомендации
школьным методическим объединениям по подготовке выпускников к итоговой аттестации.
Подготовка измерителей обученности по казахскому языку. Обсуждение и выработка рекомендаций по актуальным проблемам повышения качества подготовки к итоговой государственной аттестации по казахскому языку и литературе.
Обмен опытом учителей казахского языка, проведение нетрадиционных форм обучения учителей (собеседования, круглые столы, заседания ШМО, семинары, интерактивные уроки и т.д.).
Проведение диагностики с целью определения уровня подготовленности учащихся по русскому языку и распределение их по группам с учетом особенностей памяти и уровня подготовки.
Использование различных педагогических технологий, в том числе информационных: электронный сборник таблиц по русскому языку, тестеры; электронный «семейный наставник».
Ведение индивидуальных тетрадей учащимися по коррекции знаний по русскому языку. Организовать блочное повторение программного материала по русскому языку и литературе.
Организовать индивидуальную работу с детьми – оралманами, проводить с ними дополнительные консультации и тренинги по русскому языку и литературе.
Расширять общепедагогические и психологические знания учителей, оказывать им помощь в планировании и организации педагогической деятельности, в освоении новых методических приемов обучения математике и физике, позволяющих добиться прочных умений, навыков учащихся. Использовать инновационные технологии в обучении математике и физике как основы для подготовки к итоговой государственной аттестации.
Разработать план совместных мероприятий с психологом школы по отслеживанию эмоционального и психического состояния выпускников, проведение психологических тренингов.
Выработать рекомендации, которые бы помогли учащимся 11 классах максимально использовать время для отработки умений и навыков по истории Казахстана, учить выпускников распределять силы и время при работе с тестовыми заданиями по всемирной истории и истории Казахстана.
Проводить поэлементный анализ по итогам пробного тестирования по географии, при подготовке к итоговой государственной аттестации, привлекать дополнительные источники в обучении (видеоматериалы, энциклопедии, Интернет и т.д.).
Организовать работу постоянно-действующего семинара по методике решения расчетных задач по химии; решению цитогенетических задач по биологии.
Руководителям ШМО откорректировать план мероприятий по повышению качества подготовки учащихся к ЕНТ, который включает целостную систему мероприятий, позволяющих предполагать ожидаемые результаты ЕНТ.
Учителям-предметникам усилить подготовку учащихся 11-х классов с учетом направления профильного обучения; разработать индивидуальную программу занятий с учащимися 11-х классов общественно-гуманитарного направления, определивших для сдачи ЕНТ четвертым предметом биологию или химию.
Разработать систему деятельности педагогов по следующим направлениям: организационно-методическая деятельность; аналитическая деятельность; учебно-методическая деятельность; организация повышения квалификации педагогов; организация практической консультативной помощи, организация совместной деятельности с педагогом-психологом школы, мониторинг деятельности учителя по подготовке учащихся к итоговой государственной аттестации.
Внести в план работы ШМО учителей английского языка план мероприятий по подготовке выпускников 11 классов к итоговой аттестации.
Рекомендации
школьным методическим объединениям по подготовке выпускников к итоговой аттестации.
1. На каждом уроке казахского языка и литературы включать повторение изученных тем. Организовать целенаправленную подготовку выпускников по казахскому языку и литературе.
2. Проводить диагностику пробных тестирований, с целью определения уровня подготовленности учащихся по русскому языку и литературе, распределять их по группам с учетом особенностей памяти и уровня подготовки.
3.Использовать различные педагогические технологии, в том числе информационные: электронный сборник таблиц по русскому языку, тестеры; электронный «семейный наставник».
4. Использовать индивидуальные тетради для учащихся с целью коррекции знаний по предмету.
5. Расширять общепедагогические и психологические знания учителей математики и физики, осваивать новых методические приемы обучения, позволяющие добиться прочных умений, навыков учащихся и высокого качества учебно-воспитательного процесса.
6.Активно внедрять в учебный процесс современные образовательные и информационные технологии, способствующие повышению качества подготовки учащихся к ЕНТ.
7. На уроках математики и физики естественно-математического цикла развивать способность коммуникативной деятельности учащихся, развивать их креативное мышление.
8.Осуществлять подготовку учащихся к ЕНТ по тематическим блокам, предварительно выявив и определив западающие проблемные зоны в знаниях учащихся.
9. Предусматривать использование эффективных методов и приемов работы со слабоуспевающими учащимися по предметам учебного плана.
10. Проводить психологические тренинги с учащимися 11 классов.
11. Обратить внимание на шкалу перевода баллов сертификата ЕНТ в оценки о среднем общем образовании.
12. Усилить подготовку выпускников-отличников, обратить особое внимание на объективность выставления учителями текущих и итоговых оценок за четвертую четверть претендентам на получение аттестата среднего общего образования «Алтын белгі» и аттестата среднего общего образования с отличием.
13. Учителям иностранных языков провести поэтапный, тематический анализ допущенных ошибок, а так же коррекционную работу по их исправлению.
Рекомендации
школьным методическим объединениям по подготовке выпускников школ к итоговой аттестации.
1. Обсудить проблемы подготовки к итоговой аттестации и выработать рекомендации в школах по актуальным проблемам повышения качества преподавания казахского языка и литературы (собеседования, круглые столы, заседания горМО и ШМО, семинары и т.д).
2. Проводить консультации, организовать индивидуальную работу с учащимися согласно плану по подготовке к итоговой аттестации, который включает в себя темы, изученные за курс основной школы, разделы морфологии, орфографии, синтаксиса, лексики, словообразования.
3. Школам, показавшим стабильно низкие результаты по итогам шести пробных тестирований по
математике: сш№28, сш№122, сш№18, сш№20;
физике - сш№122, сш№20, сш№16, сш№4, сш№115, необходимо:
изучить итоги пробных тестирований, сделать глубокий анализ, определить причины низких результатов;
определить пути устранения данных причин и повышения качества подготовки учащихся к ЕНТ;
повысить эффективность проведения индивидуальных занятий по устранению пробелов в знаниях учащихся, проводить продуктивную коррекционную работу по математике, физике.
4. Организовать более продуктивную работу с учителями старших классов, предусматривающую взаимопосещение уроков, с целью оказания адресной методической помощи.
5.
Администрации школы провести индивидуальную консультацию с учителем истории СШ№ 4 с целью изучения системы работы учителя по подготовке к ЕНТ и оказания методической помощи в вопросах подготовки к итоговой аттестации.
6.
Администрации школы провести индивидуальную консультацию с учителем истории СШ№ 7, показавшей низкий результат с целью оказания методической помощи.
7.
Администрации школы провести индивидуальные беседы с учителем географии СШ№ 9 по вопросам подготовки к ЕНТ с целью выявления проблемного поля.
8. Руководителям ШМО
откорректировать план мероприятий по повышению качества подготовки учащихся к сдаче ЕНТ с учетом рекомендаций по содержанию тестовых заданий по химии и биологии;
9. Руководителям ШМО обеспечить качество контрольно-аналитической деятельности в рамках подготовки выпускников школ к ЕНТ;
10.Учителям-предметникам предусмотреть в поурочном планировании повторение программного материала курсов биологии и химии, опережающее изучение отдельных тем, с целью усиления эффективности подготовки учащихся 11-х классов в урочное время.
11. Организовать тематическое повторение программного материала изученных курсов биологии и химии для повышения результативности подготовки учащихся к сдаче ЕНТ.
12.Учителям-предметникам усилить подготовку учащихся 11-х классов с учетом направления профильного обучения; осуществлять индивидуальную подготовку учащимися 11-х классов общественно-гуманитарного направления, определивших для сдачи ЕНТ предметом по выбору биологию или химию.
13. Учителю биологии СШ№28 усилить индивидуальную подготовку учащихся к сдаче ЕНТ, повысить эффективность коррекционной работы по устранению пробелов в знаниях учащихся по биологии в урочное и внеурочное время, определив западающие темы по программному материалу изученных курсов биологии по каждому ученику, повышать учебную мотивацию учащихся по повышению уровня знаний по предмету.
14. Применять достижения
современной педагогики в урочной деятельности при подготовке к ЕНТ по английскому языку.
15.Обратить внимание на
аналитическую культуру учителям иностранных языков, следующих учреждений образования: СШ№1,СШ№4,СШ№5,СШ№7,СШ№8,СШ№9.