С. Ш.Құмарғалиева коллоидтық химия

жүктеу 5,89 Mb.

бет	33/105
Дата	25.10.2023
өлшемі	5,89 Mb.
	#44020

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 105

treatise128700

Деформациялардың әсері. Сұйықтықты жұқтырғанда қатты дене бетінің деформациялық өзгерістерге ұшырауы жұғу процесін күрделілендіретін фактор болып табылады. Мұндай деформациялардың әсерін келесі мысалдың көмегімен қарастырайық.
Серпімділік модулі (Е) аз болатын материалға сұйықтықтың тамшысы қондырылады (8-сурет). Мұндай материалдарға кейбір полимерлер, каучук, сонымен қатар полимерлік және ақуыздық гельдер жатады.
Беттегі тамшының формасы дөңес болғандықтан беттегі сұйықтық жұққан АВ ауданға p_с1=2σ_сг/r₁ капиллярлық қысым әсер етеді (σ_сг – сұйықтықтың беттік керілуі; r₁– тамшының қисықтық радиусы). Егер серпімділік модулі аз болса, p_с1капиллярлық қысымның әсерінен тамшының астындағы бет қисайып, қисықтық радиусы r₂болатын, формасы сфералық сегмент тәрізді ойық түзіледі. Нәтижесінде тамшының астыңғы бетінде p_с2=2σ_сг/r₂ капиллярлық қысым пайда болады.
Сұйықтық жұққан ауданның ОА радиусын r деп, тамшының ВСА жоғарғы сегменті түзген бұрышты α деп, ал төменгі ВDА сегментінің бұрышын β деп белгілейік. Онда сегменттердің қисықтық радиустары келесі өрнектермен анықталады:

r₂ = r/cosα, r₁ = r/cosβ. (7.24)

Капиллярлық қысымдардың балансынан p_с₁ = p_с₂

σ_сгcosα = σ_қсcosβ (7.25)

теңдеуін аламыз. Жұғу сызығындағы механикалық тепе-теңдігін екі өрнек анықтайды:

σ_қг = σ_сгcosα + σ_қсcosβ және σ_сгsinα + σ_қсsinβ. (7.26)

Бірінші теңдеу горизонтал жазықтықтағы күштердің, ал екінші теңдеу – вертикал бағытталған күштердің тепе-теңдігінен шығады. Шеткі бұрыш θ = α + β.

жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 105