С. Ш.Құмарғалиева коллоидтық химия



жүктеу 5,89 Mb.
бет30/105
Дата25.10.2023
өлшемі5,89 Mb.
#44020
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   105
treatise128700

σқс < σқг, соsθ > 0, θ < 90°.

Сұйықтықтар жұғатын беттерді лиофильді деп, ал су жұғатын беттерді гидрофильді беттер деп атайды.


Толық жұғу немесе жайылу (θ = 0). Бұл жағдай Юнг заңы бойынша, σкг>σқс+σсг , яғни ((σқгσкс)/σсг) > 1 шарты орындалғанда іске асады. Мұндай кезде тепе-теңдікті жұғу бұрышы рыш түзіле алмайды, тамшы бетке жайылып, жұқа қабыршық пайда болады. Мұндай қабыршықтардың қалыңдығы 1-10 нм-ді құрайды.
Юнг теңдеуін тепе-теңдікті шеткі бұрышты есептеуге қолдану үшін қатты дененің меншікті σқс, σкг беттік энергиялары туралы мәліметтер қажет. Көптеген қатты денелердің беттік энергияларын дәлдікпен өлшеуге мүмкіндік жоқ, сондықтан қазіргі замандағы жұғу теориясында басқа әдістерді қолданады. Осындай әдістердің екеуін қарастырайық.

  1. Беттік керілудің молекулалық теориясын қолдану. σқс энергиясын Фоукс теңдеуі арқылы есептеуге болады. Бұл теңдеуді қатты – газ шекарасы үшін келесі күйде жазуға болады:



σқс = σқ + σс - 2(σқd σсd)1/2. (7.11)

Осы өрнекті Юнг теңдеуіне қойып,




(7.12)

теңдеуін аламыз. Беттік керілуі дисперсиялық күштермен анықталатын сұйықтықтар (органикалық заттар, сұйытылған инерттік газдар) үшін келесі теңдеу колданылады:




. (7.13)

Яғни шеткі бұрыштарды теориялық тұрғыдан да есептеуге болады, бірақ ол үшін сұйықтықтар мен қатты денелердің дисперсиялық құрамшыларын σқ,d, σс,d білу қажет. Көптеген материалдар мен сұйықтықтар үшін мұндай мәліметтер белгілі.


Мысал ретінде кейбір қатты денелердің меншікті беттік энергиясының дисперсиялық құрамшыларын (σқ,d, мДж/м2) келтірейік:



Зат

σқ,d, мДж/м2



Тефлон

19,5

Полиэтилен

35,0

Парафин

44,0

Бірқатар сұйықтықтар үшін меншікті беттік энергиясы (σс) мен дисперсиялық құрамшысы (σс,d) келесі шамаларды құрайды:





Зат

σс, мДж/м2

σс,d, мДж/м2



Иодметан

50,8

48,5

Формамид

58,2

39,5

Глицерин

63,4

39,5

Су

72,8

21,8

Сынап

473,5

200




  1. Антонов ережесін пайдалану. Антонов ережесі екі сұйықтықтың шекарасындағы фазааралық керілуді σ12 олардың газбен шекарасындағы беттік керілулермен σ1, σ2 байланыстырады: σ1212. Антонов ережесінің негізгі орындалу шарты – екі сұйық бір бірінде ерімей химиялық әрекеттеспеу керек. Осы шарттардың орындалуымен Антонов ережесін қатты-сұйық шекарасына қатысты қолдануға болады. Мұндай жүйелер үшін екі жағдай орын алу мүмкін:

    1. σқс = σқσс (σқ > σс); осы өрнекті σқ > σс шартында σқс меншікті беттік энергия үшін Юнг теңдеуіне қойсақ, cosθ=1, яғни сұйық қатты бетке толық жұғады;

    2. σқс = σсσқ (σқ < σс); бұл жағдайда σқс мәнін Юнг теңдеуіне қоятын болсақ,



(7.14)

теңдеуіне келеміз. Бұл теңдеу эксперименттік мәліметтерді жақсы бейнелейді: әртүрлі сұйықтықтармен жанасатын қатты бет үшін cosθ шамасы 1/σс мәндерімен сызықты байланыста болып, түзу сызықтардың еңкіш бұрышының тангенсі қатты беттің беттік энергиясының мәнін береді.





жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   105




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау