С. А. Козлова, Т. А. Куликова



жүктеу 4,62 Mb.
Pdf просмотр
бет23/298
Дата11.02.2023
өлшемі4,62 Mb.
#41256
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   298
Кітап мектепке дейінгі тәрбие

спарталық және афиналық. 
Қоғамдық 
жағдайларға байланысты Спарта үш жүзжылдық бойына әскери 
мемлекет болды. Сондықтан спарталық жүйенің негізіне рухы 
жоғары, дене бітімі дамыған, әскериі істе білгір бозбаланы 
тәрбиелеу идеясы жатты. Ер жынысты адамдарды тәрбиелеу 
мемлекеттің ақарамағында болды, қатаң реттеліп, бақылауға 
алынды. Қоғамдық тәбиелеу өмірінің бірінші күнінен басталды. 
Жаңа туған нәрестелерді қауым ақсақалдары, қарап, әлсіз және 
кем туғандарды құздан құлатқан, ал мықтыларды емізуші анаға 
тапсырған. 
Асыраушылар 
Грециядағы 
алғашқы 
кәсіби 
тәрбиешілер болды. Олар баланы қатал жағдайда өмір сүруге, 
атап айтқанда, қараңғыдан қорықпауға, тамақ ішкенде ұстамды 
болуға, ауырғанда, тоңғанда айқайламауға және жыламауға
және т.б. үйретті. 12 жылға шақталған мемлекеттік оқыту 7 
жастан басталды. Ол әскери даярлық жүйесінен құралып, дене 
жаттығуларын, гимнастиканы, жарыстарды, оқу жорықтарын, 
үлгілі айқастарды және т.б. қамтыды. Зияткерлік дамыту ең аз 
мөлшерге бағытталды: оқу және жазу бастамалары. 
Демократиялық Афинада ақылын, адамгершілік қасиеттерін, 
денесін дамытуға бағытталған басқа жүйе қалыпасты. 
Балаларды оқуға, жазуға, есептеуге, музыкалық аспаптарда 
(кифарада, лирада) ойнауға үйретті. Баланы өнерге, мәдениетке 


38
баулуға ерекше назар аударылды. Бағдарламада поэзия, би, 
музыка, классикалық әдебиетті (Гомер, Эзоп, Софокл және т.б. 
шығармалары) оқу органикалық үйлесті. Дене мен рухты 
тәрбиелеуге гимнастикамен, жүгірумен, күреспен, дискіні, 
садақты атумен айналысу, сонымен қатар, спорт сайыстарына 
қатысу ықпал етті. 
Сонымен, ежелгі уақыттарда (б.з.б. кезең) адамзат 
педагогикалық қызметтің, өскелең ұрпақты тәрбиелеудің бай 
тәжірибесін жинақтады. Ежелгі ұлы ойшылдар, философтар, 
атап айтқанда, Демокрит (б.з.б. 470 немесе б.з.б. 460 
шамасында), Сократ (б.з.б. 469 — 399), Платон (4 б.з.б. 27 — 
348), Аристотель (б.з.б. 384—322) және т.б. адам табиғаты, оны 
жетілдіру жолдары туралы ойлана отырып, оларға заманауи 
болып табылған қоғамда адамгершіліктің төмендеуіне наздана 
отырып, балалар мен бозбалаларды тәрбиелеу және оқыту 
туралы алғашқы педагогикалық идеяларды, ережелерді, 
ұсыныстарды қалыптастырды. 
Ежелгі философтардың біз үшін тарих сақтап қалған нақыл 
сөздері, біздің уақытқа дейін жеткен олардың еңбектерін 
педагогикалық теориялар деп әлі айтуға, ғылымның саласына 
жатқызуға болмайды. Философтардың өзі педагогикаға баланы 
өмір бойына жүргізу өнері ретінде қарады. Соған қарамастан, 
алғашқы педагогикалық көзқарастар философия қойынауында 
пайда болып, педагогика мен ғылымның бастамашылары 
болғанын атап өту керек. 
Орта ғасыр шіркеудің озбырлығымен, рухани өмірдің барлық 
салаларында, соның ішінде білім мен тәрбие беруде, 
тәрбиелеудің антикалық идеалдарынан алшақтаументарихқа 
енді. Алайда Орта ғасырлар – он екі жүзжылдықтан астам 
уақытты қамтитын қомақты тарихи қабат болып табылады, ол 
кезең бойында педагогикалық тәжірибеде көптеген құнды заттар 
болды. Орта ғасырларда білім беру, мәдениет орталықтарының 
рөлін 
атқаратын 

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   298




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау