Қрдсм «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» шжқ рмк

	ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК Дәрілер технологиясы кафедрасы	044 -43/15УМК- (2014-15) 48 беттің -беті
	Тәжірибелік сабаққа арналған әдістемелік өңдеу

• 
  стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлердің негізгі топтары;
  
• 
  парентеральды енгізуге арналған дәрілік түрлерге қойылатын талаптар: шаншуға арналған және инфузиялық;
  
• 
  өндіріс бөлмелерінің тазалық кластары және оларды қамтамсыз ету шарттары;
  
• 
  бастапқы шикізатқа, қосымша материалдарға, қызметкерлерге, құрал-жабдықтарға қойылатын талаптар;
  
• 
  медициналық шынылар маркалары;
  
• 
  ампулаларды толтыруға дайындау сатысының негізгі операциялары.
  

• 
  ампулаларды толтыруға дайындау: ампулалардың ішін және сыртын жуу, ампулаларды кептіру және стерильдеу, ампулаларды толтыру және дәнекерлеу;
  
• 
  ампулалық шынының термиялық тұрақтылығын анықтау;
  
• 
  ампулалық шынының химиялық тұрақтылығын анықтау;
  
• 
  фенолфталеиндік әдісті пайдаланып, ампулалық шынының маркасын анықтау;
  
• 
  берілген ерітіндіні дайындау үшін, керекті ингридиенттердің және еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  өндірістің технологиялық схемасын құрастыру;
  
• 
  берілген ерітіндіні тұрақтандыру жолдары, тұрақтандырғыштың мөлшерін есептеу;
  
• 
  ерітіндіні сұйылту немесе қойылту үшін керекті дәрілік зат пен еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  қосымша тазартуды талап ететін ерітінділерді дайындау;
  
• 
  толтырылған ампулаларды стерильдеу мен бракеражды дұрыс жүргізу.
  

1. 
   Асептика және антисептика туралы түсінік.
   
2. 
   Стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлер.
   
3. 
   Суды дайындау. Аквадистилляторлардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері. Дәріхана жағдайында шаншуға арналған су алу.
   

1. 
   Стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлердің негізгі топтары.
   
2. 
   Шаншуға арналған және инфузиялық дәрілік түрлер. МФ ХІ басылымы бойынша оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Бастапқы шикізатқа, қосымша материалдарға, қызметкерлерге, құрал-жабдықтарға, өндіріс бөлмелеріне қойылатын талаптар.
   
4. 
   Өндіріс бөлмелерінің тазалық кластары және оларды қамтамсыз ету шарттары.
   
5. 
   Ампулалау өндірісінің технологиялық схемасы. Негізгі сатылары мен операциялары.
   
6. 
   Медициналық шынылар. Шыны маркалары. Сапасын бағалаудың негізгі көрсеткіштері және оларды бағалау әдістері.
   
7. 
   “Шыны дроттарды дайындау және ампулаларды алу” сатысы: калибрлеу, жуу, кептіру және қорғап орау. Ампулаларды алу. Қолданылатын машиналар мен автоматтар. Олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
   
8. 
   “Ампулаларды толтыруға дайындау” сатысы: капиллярларды ашу, ампулаларды кассетаға жинау, күйдіру, сыртын және ішін жуу, кептіру, стерильдеу, сапасын бағалау, кернеу тереңдігін анықтау.
   
9. 
   “Шаншуға арналған ерітінділерді дайындау” сатысы. Негізгі операциялары.
   

Студенттер жеке лабораториялық жұмыстарды келесі тапсырмалар бойынша орындауы керек.

ЕСКЕРТУ: ампулалалық шыныларды талдау үшін және жұмыс жүргізу үшін көлемі 1 мл ампулуалар қолданылады.

Жұмысты орындау барысында студенттер техника қауіпсіздігін, өндірістік санитария жағдайларын және оқу лабораториясындағы ережелерді қатаң сақтау керек, ампулаларды ашу кезінде және дәнекерлеу кезінде (спиртовкамен жұмыс істеу кезінде) мұқият болуы керек.

Тапсырма N 4. Жеңіл тотығатын шаншуға арналған ерітінділерді тұрақтандырғыш қосып дайындау. Ол үшін:

• 
  25-100 мл ерітінді дайындау үшін жұмыс жазылымын құрастыру;
  
• 
  ерітінді дайындау, оның концентрациясын анықтау, фильтрлеу, мөлдірлігін және механикалық қоспаларын тексеру, ерітіндінің бір бөлігіне тұрақтандырғыш қосылады, екінші бөлігіне косылмайды (салыстыру үшін);
  
• 
  ампулаларды ерітінділермен толтырып, дәнекерлеп, сапасын тексеріп, стерильдеу, ампулаларды бракераждау;
  
• 
  ампулданған ерітіндінің сапасын бағалау;
  
• 
  дайын өнімді безендіріп, оқытушыға өткізу, регламентті безендіру;
  

- новокаин 1% және 2% ерітінділері;

- никотин қышқылының 1% ерітінділері;

- кофеин-натрий бензоаты 10% және 20% ерітінділері;

- натрий-тиосульфат 30% ерітіндісі.

Тапсырма N 5. Ампулаларды келесі сабаққа дайындап, қағаз қалталарға салу.


Жұмыстың орындалуына әдістемелік нұсқау

Ампулалық шынының химиялық тұрақтылығын анықтаудың фенолфталеиндік әдісі (Д.И.Попопов және В.А. Клячкина бойынша).

Бұл әдіс сирек қолданылады, себебі жобамен анықталады.

Дайындалған ампулаларды 2 мл суға 1 тамшы 1 % фенолфталеиннің спирттік ерітіндісі

1. 
   1 -бөлік ампулаларды 30 мин. 100 С;
   
2. 
   2- бөлік ампулаларды 20 м ин. 120 С;
   
3. 
   3- бөлік ампулаларды салыстыру үшін қалдырады.
   

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А. - Технология лекарств. – 1 том. - М. - 1991.
   
3. 
   Иванова Л.А. - Технология лекарственных форм. - 2-том. - 1991.
   
4. 
   Тенцова А.И. - Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм. - М. - 1986.
   

1. 
   МФ ССРО Х, ХІ басылымы.
   
2. 
   Лекциялық материалдар.
   
3. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлердің негізгі топтарын атаңыздар.
   
2. 
   Шаншуға арналған дәрілік түрлерге толық сипаттама беріңіздер. Шаншу жолдарын атаңыз.
   
3. 
   Шаншуға арналған дәрілік түрлердің артықшылықтары мен кемшіліктері.
   
4. 
   Шаншуға арналған, ампулданған ерітінділерге қандай талаптар қойылады?
   
5. 
   Стерильді дәрілік түр дайындауға арналған өндіріс бөлмелеріне қандай талаптар қойылады?
   
6. 
   Қызметкерлерге, олардың киімдеріне, қондырғыларға қойылатын талаптар.
   
7. 
   Ампулаларға анықтама беріңіздер. Ампулалық шыныларға қойылатын талаптар. Шынылардың қандай маркаларын білесіздер? Ампулаларды дайындау үшін қандай маркалары қолданылады?
   
8. 
   Ампулалық шынылардың сапасын қандай көрсеткіштері бойынша анықтайды? Химиялық және термиялық тұрақтылығын қалай анықтайды?
   
9. 
   Нейтралды, сілтілі, қышқылды ерітінділер әсерінен ампулалық шынылардың ішкі беттері қандай өзгерістерге ұшырайды? Ерітінділердің рН мәні қалай өзгереді?
   
10. 
    Ампулданған ерітінділер өндірісінің толық технологиялық схемасын беріңіздер. Ол қандай сатылардан тұрады?
    
11. 
    “Шыны дроттарды дайындау және ампулаларды алу” сатысы қандай операциялардан тұрады?
    
12. 
    Шыны дроттарды калибрлеу қандай мақсатта және қандай машиналарда жүргізіледі? Олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
    
13. 
    Шыны дроттарды жуудың қандай тәсілдері бар? Олар қалай жүргізіледі? Қайсы тәсіл тиімді және қай тәсілдің өнімділігі жоғары? Шыны дроттарды қорғап орау не үшін қажет?
    
14. 
    Шыны дроттардан ампулалаларды алу қандай автоматтарда жүргізіледі?
    
15. 
    “Ампулаларды толтыруға дайындау”сатысы қандай операциялардан тұрады?
    
16. 
    Капиллярларды ашу қандай машиналарда, қалай жүргізіледі?
    
17. 
    Ампулаларды кассетаға жинау қандай аппаратта жүргізіледі?
    
18. 
    Ампулаларды қандай мақсатта күйдіреді?
    
19. 
    Ампулалардың сыртын жуу қалай жүзеге асырылады?
    
20. 
    Ампулалардың ішін жуу қандай тәсілдермен жүргізіледі? Ампулаларды вакуумды жуу тәсілдері қалай жүзеге асырылады? Бұл тәсілдің артықшылығы мен кемшілігі.
    
21. 
    Ампулаларды бу конденсациялық әдіспен жуу қалай жүргізіледі? Бұл тәсілдің артықшылығы мен кемшілігі.
    
22. 
    Ампулаларды шприцтік жуу тәсілдері қалай жүргізіледі? Бұл тәсілдің артықшылығы мен кемшілігі.
    
23. 
    Ампулалардың ішін жуу кезінде УД, діріл, пульсация, температураның жоғарылауы қандай артықшылықтар береді?
    
24. 
    Таза ампулаларды кептіру және стерильдеу қалай жүргізіледі? Қандай аппараттар қолданылады?
    

• 
  ампулалық өндірістің жалпы технологиялық схемасы;
  
• 
  ампулаларды толтыруға дайындау сатысы;
  
• 
  еріткіштер, оларға қойылатын талаптар, еріткіштердің номенклатурасы;
  
• 
  еріткішті дайындау сатысы;
  
• 
  шаншуға арналған ерітінділерді дайындау;
  
• 
  тұрақтандыруды қажет ететін ерітінділер номенклатурасы;
  
• 
  шаншуға арналған ерітінділерді тұрақтандыру тәсілдері;
  
• 
  стерильдеу және оның түрлері.
  

• 
  берілген ерітіндіні дайындау үшін, керекті ингридиенттердің және еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  өндірістің технологиялық схемасын құрастыру;
  
• 
  берілген ерітіндіні тұрақтандыру жолдары, тұрақтандырғыштың мөлшерін есептеу;
  
• 
  ерітіндіні сұйылту немесе қойылту үшін керекті дәрілік зат пен еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  толтырылған ампулаларды стерильдеу мен бракеражды дұрыс жүргізу.
  

1. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді дайындауда қолданылатын еріткіштер. Жіктелуі. Еріткіштерге қойылатын талаптар.
   
2. 
   Суды дайындау. Шаншуға арналған суды алу үшін қолданылатын аппараттар.
   
3. 
   Гидролиз, оның механизмі. Кейбір заттардың сулы ерітінділеріне әсер ететін факторлар, гидролизді болдырмау жолдары.
   
4. 
   Пирогенді заттар. Олардың пайда болу көздері және жойылу жолдары.
   
5. 
   Асептика және антисептика туралы түсінік. Стерильдеу, оның мақсаттары, негізгі әдістері мен тәсілдері. Қолданылатын қондырғылар, олардың жұмыс істеу режимі.
   

1. 
   Шаншуға арналған ампулданған препараттар өндірісінің жалпы технологиялық схемасы: негізгі сатылары.
   
2. 
   “Шаншуға арналған ерітінділерге арналған еріткіш дайындау” сатысы, негізгі операциялары.
   
3. 
   Асептикалық жағдайда дайындалатын және стерильді дәрілік түрлер өндірісінде қолданылатын еріткіштер.
   
4. 
   Суды дайындау. Негізгі операциялары. Деминерализациялау. Қолданылатын аппараттар. Дистилляциялау. Аквадистилляторлардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері. Өндіріс жағдайында шаншуға арналған суларды алу.
   
5. 
   “Шаншуға арналған ерітінділерді дайындау” сатысы, негізгі операциялары.
   
6. 
   Тұрақтандыруды талап ететін ерітінділердің жіктелуі мен номенклатурасы. Олардың тұрақтылығына әсер ететін факторлар.
   
7. 
   Жеңіл тотығатын заттар және оларды тұрақтандыру. Антиоксиданттардың әсер ету механизмі, жіктелуі, номенклатурасы.
   
8. 
   Ерітінділерді фильтрлеу. Фильтрлер. Фильтрлеуші қондырғылар. Фильтрлеуге қолданылатын материалдар.
   
9. 
   “Ампулалау” сатысы. Негізгі операциялары.
   
10. 
    Ампулаларды шаншуға арналған ерітінділермен толтыру. Қолданылатын аппараттар. Капиллярларды ерітіндіден тазарту тәсілдері. Қолданылатын аппараттар.
    
11. 
    Ампулаларды дәнекерлеу және оның сапасын бағалау. Қолданылатын тәсілдер мен қондырғылар.
    
12. 
    Стерильдеу. Стерильдеудің негізгі әдістері мен тәсілдері. Қолданылатын аппаратура.
    
13. 
    Механикалық стерильдеу, яғни стерильді фильтрлеу. Қолданылатын қондырғылар.
    
14. 
    Физикалық стерильдеу (термиялық, УК сәлелермен, радиациялық т.б.), олардың қолданылу аймақтары мен жүргізілу режимдері.
    
15. 
    Химиялық стерильдеу. Газды стерильдеу үшін қолданылатын заттар. Дәрілік түрлерге консерванттарды қосу.
    
16. 
    Ампулданған ерітінділерді бракераждау.
    
17. 
    Ампулданған ерітінділер сапасын бағалау: негізгі көрсеткіштері. Стерильді серия туралы түсінік. Сапасын бағалаудың әдістері мен тәсілдері. қолданылатын приборлар.
    
18. 
    Ампулаларды этикеткалау. Симхович машинасы. Ампулаларды орамдау, қолданылатын машиналар мен аппараттар. Олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
    

Студенттер жеке (немесе бригадамен) лабораториялық жұмыстарды келесі тапсырмалар бойынша орындауы керек.

- 25-100 мл ерітінді дайындау үшін жұмыс жазылымын құрастыру;

- ерітінді дайындау, оның концентрациясын анықтау, фильтрлеу, мөлдірлігін және механикалық қоспаларын тексеру, ерітіндінің бір бөлігіне тұрақтандырғыш қосылады, екінші бөлігіне косылмайды (салыстыру үшін);

- ампулаларды ерітінділермен толтырып, дәнекерлеп, сапасын тексеріп, стерильдеу, ампулаларды бракераждау;

- ампулданған ерітіндінің сапасын бағалау;

- дайын өнімді безендіріп, оқытушыға өткізу, регламентті безендіру;

• 
  новокаинамид 10% ерітінділері;
  
• 
  викасол 1% ерітінділері;
  
• 
  аскорбин қышқылының 5 % ерітінділері;
  

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А. - Технология лекарств. – 1 том. - М. - 1991.
   
3. 
   Иванова Л.А. - Технология лекарственных форм. - 2-том. - 1991.
   
4. 
   Тенцова А.И. - Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм. - М. - 1986.
   

1. 
   МФ ССРО Х, ХІ басылымы.
   
2. 
   Лекциялық материалдар.
   
3. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Ампулалық өндірістің жалпы технологиялық схемасы.
   
2. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді дайындау сатысы қандай операциялардан тұрады? Дәрілік заттарды еріту қалай және қандай жағдайларда жүргізіледі? Бастапқы дәрілік заттарға қандай талаптар қойылады?
   
3. 
   Шаншуға арналған ерітінділер өндірісінде қандай еріткіштер қолданылады? Оларға қойылатын талаптар. Қолданылатын еріткіштерге сипаттама беріңіздер.
   
4. 
   Өндіріс жағдайында шаншуға арналған суды алу жағдайлары. Ол үшін қандай аппараттар қолданылады? Шаншуға арналған судың апирогенділігін қалай анықтайды?
   
5. 
   Тұрақтандыруды талап ететін дәрілік заттар қандай топтарға бөлінеді?
   
6. 
   Жеңіл гидролизденетін заттар ерітінділерін қалай тұрақтандырады? Тұрақтандыру механизмін көрсетіңіз. Мысал келтіріңіздер.
   
7. 
   Газбен қорғау дегеніміз не? Ол қалай жүзеге асырылады? Қандай ерітінділер үшін қолданылады?
   
8. 
   Үйлесімді қорғауды қандай ерітінділер талап етеді? Мсыал келтіріңіздер, оларды тұрақтандыру жолдарын көрсетіңіз.
   
9. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді фильтрлеу ерекшеліктері. Фильтрлеуші материалдарға қандай талаптар қойылады?
   
10. 
    Мембранды фильтрлермен фильтрлеу қалай жүргізіледі? Мембранды фильтрлердің сапасын қалай бағалайды?
    
11. 
    Фильтраттан және ампуладағы ерітінділерден механикалық қоспаларды анықтау тәсілдері.
    
12. 
    “Ампулалау” сатысы қандай операциялардан тұрады? Ерітінділерді ампулалау үшін қандай аппараттар қолданылады?
    
13. 
    Көлемі кіші және көлемі үлкен ампулаларды толтыру қандай тәсілдермен жүргізіледі? Бұл тәсілдердің артықшылықтары мен кемшіліктері неде? Бумен және газбен қорғауды талап ететін ерітінділерді ампулаларға қандай тәсілмен толтырады?
    
14. 
    Ампулаларды толтыру қалай бағаланады? Капиллярлардан ерітінділерді тазарту қалай жүргізіледі? Қандай аппаратттар қолданылады?
    
15. 
    Ампулаларды дәнекерлеу қандай тәсілмен іске асырылады?
    
16. 
    Стерильдеу дегеніміз не? Оның қандай әдістері бар? Қолданылатын қондырғылар.
    
17. 
    Ампулалық өндірісте қандай стерильдеу әдісі қолданылады? Қандай режимде жүргізіледі?
    
18. 
    Термиялық стерильдеуге ұшырамайтын шаншуға арналған ерітінділер номенклатурасы. Оларды неліктен стерильдемейді?
    
19. 
    Ампулданған препараттардың сапасын бағалау қандай көрсеткіштері бойынша жүргізіледі?
    
20. 
    Стерильді серия дегеніміз не? Ампулданған ерітінділердің стерильділігін қалай анықтайды? антимикробтық әсер ететін препараттардың стерилдігін тексерудің ерекшелігі қандай ?
    
21. 
    Ампулаларды этикеткалау қандай машинада іске асады?
    
22. 
    Ампулаларды орамдау қандай машиналарда және қалай жүргізіледі?Қолданылатын машиналардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
    

• 
  ампулалық өндірістің жалпы технологиялық схемасы;
  
• 
  ампулаларды толтыруға дайындау сатысы;
  
• 
  еріткіштер, оларға қойылатын талаптар, еріткіштердің номенклатурасы;
  
• 
  еріткішті дайындау сатысы;
  
• 
  шаншуға арналған ерітінділерді дайындау;
  
• 
  тұрақтандыруды қажет ететін ерітінділер номенклатурасы;
  
• 
  шаншуға арналған ерітінділерді тұрақтандыру тәсілдері;
  
• 
  стерильдеу және оның түрлері.
  

• 
  берілген ерітіндіні дайындау үшін, керекті ингридиенттердің және еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  өндірістің технологиялық схемасын құрастыру;
  
• 
  ерітіндіні сұйылту немесе қойылту үшін керекті дәрілік зат пен еріткіштің мөлшерін есептеу;
  
• 
  қосымша тазартуды талап ететін ерітінділерді дайындау;
  
• 
  толтырылған ампулаларды дұрыс стерильдеу және бракераждау;
  
• 
  инфузиялық ерітінділерді дайындау үшін еріткіштің мөлшерін және қолданылатын әсер етуші заттардың мөлшерін есептеу, олардың технологиясының теориялық дәйектемесі;
  

1. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді дайындауда қолданылатын еріткіштер. Жіктелуі. Еріткіштерге қойылатын талаптар.
   
2. 
   Суды дайындау. Шаншуға арналған суды алу үшін қолданылатын аппараттар.
   
3. 
   Органикалық және бейорганикалық дәрілік заттардың номенклатурасы мен физико-химиялық қасиеттері.
   
4. 
   Пирогенді заттар. Олардың пайда болу көздері және жойылу жолдары.
   
5. 
   Асептика және антисептика туралы түсінік. Стерильдеу, оның мақсаттары, негізгі әдістері мен тәсілдері. Қолданылатын қондырғылар, олардың жұмыс істеу режимі.
   

1. 
   Шаншуға арналған ампулданған препараттар өндірісінің жалпы технологиялық схемасы: негізгі сатылары.
   
2. 
   Арнайы тазартуды талап ететін шаншуға арналған ерітінділердің номенклатурасы. Тазалығына жоғары талап қойылатын дәрілік заттар номенклатурасы. Олардың ерітінділерін тазартудың негізгі әдістері.
   
3. 
   Кальций хлориді, магний сульфаты, кальций глюконаты, глюкоза, желатин ерітінділерінің технологиялық ерекшеліктері.
   
4. 
   Ерітінділерді фильтрлеу. Фильтрлер, фильтрлеуші қондырғылар және олардың салыстырмалы сипаттамасы. Ампулданған ерітінділер өндірісінде қолданылатын фильтрлеуші материалдарға қойылатын талаптар.
   
5. 
   “Ампулалау” сатысы. Негізгі операциялары.
   
6. 
   Ампулаларды шаншуға арналған ерітінділермен толтыру. Қолданылатын аппараттар. Капиллярларды ерітіндіден тазарту тәсілдері. Қолданылатын аппараттар.
   
7. 
   Ампулаларды дәнекерлеу және оның сапасын бағалау. Қолданылатын тәсілдер мен қондырғылар.
   
8. 
   Стерильдеу. Стерильдеудің негізгі әдістері мен тәсілдері. Қолданылатын аппаратура.
   
9. 
   Механикалық стерильдеу, яғни стерильді фильтрлеу. Қолданылатын қондырғылар.
   
10. 
    Физикалық стерильдеу (термиялық, УК сәлелермен, радиациялық т.б.), олардың қолданылу аймақтары мен жүргізілу режимдері.
    
11. 
    Химиялық стерильдеу. Газды стерильдеу үшін қолданылатын заттар. Дәрілік түрлерге консерванттарды қосу.
    
12. 
    “Ампулданған ерітінділерді стерильдеу” сатысы. Қолданылытын тәсілдер мен аппараттар.
    
13. 
    Ампулданған ерітінділерді бракераждау.
    
14. 
    Ампулданған ерітінділер сапасын бағалау: негізгі көрсеткіштері. Стерильді серия туралы түсінік. Сапасын бағалаудың әдістері мен тәсілдері. қолданылатын приборлар.
    

- кальций хлоридінің 10% ерітіндісі;

- глюкозаның 5 %, 10% , 25 % ерітінділері;

- магний сульфатының 20 % ерітінділері.

Жұмыс жазылымына сай ерітінділерді дайындап, керекті химиялық реактивтер мен адсорбенттерді қосып, қайнату (керек жағдайда).

Тапсырма N 3. дайындалған ертіндінің сапасын тексеріп, өнімді оқытушыға тексеруге өткізу.

Тапсырма N4. Берілген инфузиялық ерітіндіге регламент құрастырыңыз. Лабораториялық жұмысқа арналған инфузиялық ерітінділердің құрамы:

Трисоль Хлосоль

Натрий хлориді 5,0 Натрий хлориді 1,75

Натрий гидрокарбонаты 4,0 Натрий ацетаты 3,6

Шаншуға арналған су 1000 мл дейін Шаншуға арналған су 1000 мл дейін

Ацесоль Квартасоль

Натрий хлориді 5,0 Натрий хлориді 4,75

Натрий ацетаты 2, 0 Натрий гидрокарбонаты 1,0

Шаншуға арналған су 1000 мл дейін Шаншуға арналған су 1000 мл дейін

Дайындалуы: барлық компоненттерді ретімен шаншуға арналған суда ерітеміз. Натрий карбонатын жабық ыдыста, шайқамай, соңынан қосамыз (көмірқышқыл газын жоғалтпау үшін).

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А. - Технология лекарств. – 1 том. - М. - 1991.
   
3. 
   Иванова Л.А. - Технология лекарственных форм. - 2-том. - 1991.
   
4. 
   Тенцова А.И. - Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм. - М. - 1986.
   

1. 
   МФ ССРО Х, ХІ басылымы.
   
2. 
   Лекциялық материалдар.
   
3. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Ампулалық өндірістің жалпы технологиялық схемасы. Ерітінділерді ампулалау үшін қандай аппараттар қолданылады?
   
2. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді дайындау сатысы қандай операциялардан тұрады? Дәрілік заттарды еріту қалай және қандай жағдайларда жүргізіледі? Бастапқы дәрілік заттарға қандай талаптар қойылады?
   
3. 
   Шаншуға арналған ерітінділер өндірісінде қандай еріткіштер қолданылады? Оларға қойылатын талаптар. Қолданылатын еріткіштерге сипаттама беріңіздер.
   
4. 
   Қандай дәрілік заттар ерітінділері қосымша тазартуды талап етеді? Қолданылатын әдістерге сипаттама беріңіздер?
   
5. 
   Кальций хлориді, магний сульфаты, кальций глюконаты, глюкоза ерітінділерінің технологиялық ерекшелігі неде? Глюкоза ерітіндісін қалай тұрақтандырады?
   
6. 
   Шаншуға арналған желатин ерітіндісінің технологиялық ерекшелігі неде? Тұрақтандыру мен ампулаларды толтыру қалай жүргізіледі?
   
7. 
   Шаншуға арналған ерітінділерді фильтрлеу ерекшеліктері. Фильтрлеуші материалдарға қандай талаптар қойылады?
   
8. 
   Көлемі кіші және көлемі үлкен ампулаларды толтыру қандай тәсілдермен жүргізіледі? Бұл тәсілдердің артықшылықтары мен кемшіліктері неде? Бумен және газбен қорғауды талап ететін ерітінділерді ампулаларға қандай тәсілмен толтырады?
   
9. 
   Ампулаларды толтыру қалай бағаланады? Капиллярлардан ерітінділерді тазарту қалай жүргізіледі? Қандай аппаратттар қолданылады?
   
10. 
    Ампулаларды дәнекерлеу қандай тәсілмен іске асырылады?
    
11. 
    Стерильді серия дегеніміз не? Ампулданған ерітінділердің стерильділігін қалай анықтайды?
    
12. 
    Ампулаларды бракераждау қалай және қай сатысында жүргізіледі?
    
13. 
    Ампулаларды этикеткалау қандай машинада іске асады?
    
14. 
    Ампулаларды орамдау қандай машиналарда және қалай жүргізіледі? Қолданылатын машиналар мен автоматтардың құрылыс мен жұмыс істеу принциптері.
    
15. 
    Инфузиялық ерітінділер дегеніміз не?
    
16. 
    Инфузиялық ерітінділер жіктелуі?
    
17. 
    Оларға қойылатын жалпы және арнайы талаптар?
    

• 
  өнеркәсіптік өндірісте стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлердің негізгі топтары;
  
• 
  шаншуға арналған ерітінділер өндірісінің жалпы технологиялық схемасы;
  
• 
  өндірісте дайындалатын майлы ерітінділердің, эмульсиялардың, суспензиялардың, лиофильденген ұнтақтардың номенклатуралары;
  
• 
  стерильдеу, олардың әдістері мен жүргізілу режимдері, қолданылатын қондырғылар.
  

• 
  майлы ерітінділерді ампулалау;
  
• 
  толтырылған ампулаларды дұрыс стерильдеу және бракераждау.
  

1. 
   Сұйық дәрілік түрлерді дайындау сатысы.
   
2. 
   Бейсу еріткіштер. Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Бейсу еріткіштерде ерітініділерді дайындау ерекшеліктері.
   

1. 
   Ампулданған препараттар өндірісінің жалпы технологиялық схемасы. Негізгі сатылары мен операциялары. Аппараттар.
   
2. 
   Стерильді және асептикалық жағдайда дайындалатын дәрілік түрлерге арналған еріткіштер. Номенклатурасы. Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Стерильді дәрілік түрлер технологиясының даму перспективалары. Тұрақтылығын және сақтау мерзімін арттыру.
   
4. 
   Бейсу еріткіштер, олардың номенклатурасы, қасиеттері. Оларға қойылатын талаптар.
   
5. 
   Шаншуға арналған майлы ерітінділердің технологиялық ерекшеліктері мен номеклатурасы. Ампулаларды тұтқыр ерітінділермен толтыру тәсілдері.
   

Студенттер жеке лабораториялық жұмыстарды келесі тапсырмалар бойынша орындауы керек. Жұмысты орындау барысында студенттер техника қауіпсіздігін, өндірістік санитария жағдайларын қатаң сақтау керек.

1. 
   өсімдік майын дайындап, стерильдеу;
   
2. 
   камфораның майлы ерітіндісін дайындап, фильтрлеу;
   
3. 
   ампулаларды дайын ерітіндімен толтыру, дәнекерлеу;
   
4. 
   ампулаларды стерильдеп, бракераждау (ыстық ампулаларды суық сабынды ерітіндіге салып, герметикалық емес ампулаларды жарамсыз деп табу);
   
5. 
   дайын өнімді оқытушыға регламентпен бірге өткізуі керек.
   

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А.-Технология лекарств. – 2 том. - М. - 1980.
   
3. 
   ИвановаЛ.А.-Технология лекарственных форм.-2-том.-1991.
   
4. 
   Тенцова А.И.-Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм.-М.- 1986.- 272 бет.
   
5. 
   МФ СССР, ХІ басылымы. - 1990 ж.
   

1. 
   Лекциялық материалдар.
   
2. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Ампулданған препараттардың жалпы технологиялық схемасы. Негізгі сатылары мен операциялары. Қолданылатын қондырғыларға қысқаша сипаттама беріңіздер.
   
2. 
   Ампулданған препараттар өндірісінде қандай еріткіштер қолданылады? Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Шаншуға арналған және инфузиялық дәрілік түрлер өндірісінде қандай бейсу еріткіштер қолданылады? Қысқаша сипаттама беріңіздер.
   
4. 
   Со-еріткіштер ретінде не қолданылады? Қандай мақсатта қолданылады?
   
5. 
   Шаншуға арналған майлы ерітінділердің номенклатурасы мен технологиялық ерешелігі? Ампуларды тұтқыр ерітіндімен қандай әдіс бойынша толтырады?
   
6. 
   Ампула дәнекерленуінің герметикалығына майлы ерітінділердің сапасын бағалауда қалай анықталады?
   
7. 
   Майлы ерітінділердің ампулаларына бракераж қалай жүргізіледі?
   

• 
  сабақ тақырыбы бойынша латын тіліндегі терминология;
  
• 
  көз дәрілік түрлері оларға қойылатын талаптар, зауыттық жағдайда дайындалатын көз дәрілік түрлерінің технологиялық ерекшеліктері;
  
• 
  стерилдеу, оның мақсаты, негізгі әдістері және жүргізілу режимдері, қолданылатын қондырғылар.
  

• 
  көз дәрілік түрлеріне қажетті ингредиенттерді дұрыс есептеуді;
  
• 
  көз дәрілік түрлерін дұрыс стерильдеу және сапасын бағалауды.
  

1. 
   Сұйық дәрілік түрлерді дайындау сатысы.
   
2. 
   Көз тамшыларының технологиялық ерекшеліктері. Қабатты цилиндр ережесі.
   
3. 
   Бейсу еріткіштер. Оларға қойылатын талаптар.
   
4. 
   Бейсу еріткіштерде ерітініділерді дайындау ерекшеліктері.
   
5. 
   Көз пленкаларының технологиялық ерекшеліктері.
   
6. 
   Көз дәрілік пленкаларының өндірісінде қолданылатын полимерлер.
   
7. 
   Көз дәрілік пленкаларының дайындау ерекшеліктері.
   
8. 
   Көз дәрілік пленкаларының стерильдеу ерекшеліктері.
   
9. 
   Көз жағар майлары технологиялық ерекшеліктері.
   
10. 
    Көз жағар майларын дайындау үшін негіздер.
    

1. 
   Көзге арналған дәрілік түрлер. Жіктелуі.
   
2. 
   Көз тамшылары (ерітінділер, эмульсиялар, суспензиялар). Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Өндіріс жағдайында дайындалуының технологиялық ерекшеліктері. Көз тамшыларын тұрақтандыру және изотондау. Номенклатурасы. Шығару түрлері.
   
4. 
   Көз дәрілік пленкалары. Номенклатурасы. Олардың артықшылығы. Технологиялық ерекшеліктері. Газдық стерильдеу. Оларды орамдау.
   
5. 
   Стерильді дәрілік түрлер технологиясының даму келешегі. Тұрақтылығын және сақтау мерзімін ұзарту.
   
6. 
   Көзге арналған дәрілік түрлер. Жіктелуі.
   
7. 
   Көз жағар майлары. Анықтамасы. Номенклатурасы.
   
8. 
   Көз жағар май негіздеріне қойылатын талаптар
   
9. 
   Өндіріс жағдайындағы жағар майлардың номенклатурасының технологиялық ерекшеліктері. Олардың орауыштары.
   

• 
  пилокарпин гидрохлоридімен 0,0027 г;
  
• 
  дикаинмен 0,00075 г.
  

• 
  30%сульфацил-натрий ерітіндісі;
  
• 
  1% пилокарпин гидрохлориді ерітіндісі.
  

1. 
   Муравьев И.А.-Технология лекарств. – 2 том. - М. - 1980.
   
2. 
   ИвановаЛ.А.-Технология лекарственных форм.-2-том.-1991.
   
3. 
   Тенцова А.И.-Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм.-М.- 1986.- 272 бет.
   
4. 
   МФ СССР, ХІ басылымы. - 1990 ж.
   

1. 
   Лекциялық материалдар.
   
2. 
   “Фармацевтический бюллетень”, “Фармация Казахстана”, “Фармация”, “Химико-фармацевтический журнал” және т.б. журналдар.
   
3. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Көзге арналған дәрілік түрлер қалай жіктеледі?
   
2. 
   Офтальмологиялық ерітінділер, тамшылар дайындау үшін қолданылатын дәрілік?
   
3. 
   Көз дәрілік түрлеріне қандай талаптар қойылады (ерітінділерге, суспензияларға, эмульсияларға)?
   
4. 
   Көз дәрілік пленкалары дегеніміз не? Олардың артықшылығы. Технологиялық ерекшелігі. Көз дәрілік пленкалары өндірісінде қандай биоерігіш полимерлер қолданылады?
   
5. 
   Көз дәрілік пленкаларына қандай талаптар қойылады? Тұрақтандыру және стерильдеу қалай жүргізіледі?
   
6. 
   Оларды қандай орамдауыштарда босатады?
   
7. 
   Сіз қандай көз пленкаларын білесіз? Көз пленка түзуші материалдарға қандай талаптар қойылады? Көз пленкаларының технологиялық, стерильдеу, бөлшектеп-орамдау ерекшеліктері неде?
   
8. 
   Полимерлі орауыштағы көз дәрілік түрлерін газдық стерильдеу қалай жүргізіледі?
   
9. 
   Офтальмологиялық ерітінділерді, көз тамшыларын дайындауда қолданылатын дәрілік заттар?
   
10. 
    Көз дәрілік тамшыларына қандай талаптар қойылады (ерітінділерге, суспензияларға, эмульсияларға)?
    
11. 
    Көз тамшыларының технологиялық ерекшелігі неде?
    
12. 
    Офтальмологиялық ерітінділерді тұрақтандыру, изотгондау,консервирлеу қалай жүргізіледі.
    
13. 
    Қандай орауыштарда (конструкциясы мен орауыштардың материалдары) оларды босатады.
    
14. 
    Полимерлі орамдауышта шығарылатын көз тамшыларын тұрақтандыру.
    
15. 
    Көз жағар майларын өндіріс жағдайында дайындау.
    
16. 
    Көз жағар майларын бөлшектеп, орамдау.
    
17. 
    КДТ биофармацевтік зерттеу.
    
18. 
    Стерильді және асептикалық дайындалатын дәрілік түрлер өндірісі дамуының перспективалары қандай? Стерильді және асептикалық дайындалатын дәрілік түрлердің тұрақтылығын және сақталу мерзімін ұзарту жолдары.
    

• 
  жағар майлардың, эмульсиялардың, суспензиялардың дәрілік түр ретінде анықтамасы. Олардың қолданылуы бойынша жіктелуі, дисперстік жүйесі, оларға қойылатын талаптар;
  
• 
  өндірісте қолданылатын жағар майлар, олардың жіктелуі, номенклатурасы, қасиеттері, оларға қойылатын талаптар;
  
• 
  жағар майлардың, линименттердің өндірісінің жалпы технологиялық схемасын, номенклатурасын ;
  
• 
  жағар майлардың, линименттердің, эмульсиялардың, суспензиялардың өндірісінде қолданылатын машиналар мен аппараттар, олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптерін;
  
• 
  жағар майлардың, линименттердің, эмульсиялардың, суспензиялардың сапасын бағалаудың негізгі көрсеткіштері;
  
• 
  жағар майларды биофармацевтік бағалау;
  
• 
  жағар майларды, линименттерді бөлшектеп, орамдап, безендіру. Қолданылатын қондырғылар, орамдар түрлері;
  

• 
  жұмсақ дәрілік түрлерді алу үшін қажетті ингридиенттердің мөлшерін есептеу және жұмыс жазылымын құрастыру;
  
• 
  эмульсиялық линименттерді дайындау үшін қолданылатын эмульгаторларды таңдай білу;
  
• 
  жағар майларды, линименттерді алу үшін технологиялық және аппараттық схема құрастыру;
  
• 
  берілген жұмсақ дәрілік түрлерді дайындау, сапасын бағалай.
  

1. 
   Суспензиялардың, эмульсиялардың, жағар майлардың анықтамасы, сипаттамасы, жіктелуі.
   
2. 
   Эмульгаторлар, жіктелуі, әсер ету принциптері.
   
3. 
   Суспензияларды дайындау әдістері. Дерягин ережесі.
   
4. 
   Эмульсияларды дайындау. Әсер етуші заттарды эмульсияларға енгізу.
   
5. 
   Суспензиялардың, эмульсиялардың, жағар майлардың сапасын бағалау.
   

1. 
   Линименттер, жағар майлардың дәрілік түр ретінде анықтамасы. Жіктелуі.
   
2. 
   Өндірісте қолданылатын жағар май негіздері. Оларға қойылатын талаптар. Жағар майлар өндірісінде қолданылатын басқа да қосымша заттар: эмульгаторлар, тұрақтандырғыштар, консерванттар, антиоксиданттар.
   
3. 
   Жағар майла, линименттер өндірісінің жалпы технологиялық схемасы: негізгі сатылары мен операциялары.
   
4. 
   Суспензиялық жағар майлардың дайындау ерекшеліктері.
   
5. 
   Эмульсиялар мен суспензиялар ішке және парентеральді қолданылатын дәрілік түр ретінде. Оларға қойылатын талаптар.
   
6. 
   Лининменттер, эмульсиялар, суспензиялар өндірісінде қолданылатын негізгі аппараттар, олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері:
   

б) сұйық ортада майдалауға арналған коллоидты диірмендер;

в) УД диспергирлеуге арналған сәулелендіргіштер.

7. 
   Жағар майлар, линименттер, суспензиялар, эмульсиялар стандарттау: сапасының негізгі көрсеткіштері және қолданылатын әдістер мен қондырғылар.
   
8. 
   Жағар майларды, линименттерді орамдап, безендіру. Өндірісте шығарылатын жағар майлардың номенклатурасы.
   
9. 
   Жағар майларда қолданылатын негізгі қондырғылар, құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
   
10. 
    Жағар майлардың жетілдірілген түрлері: дерматологиялық, стоматологиялық қабықшалар, жағар май-қаламдары, “Құрғақ концентрат” жағар майлар.
    

- мырыш тотығы;

- қарапайым күкірт.

Тапсырма N 2. Жағар майлардың дисперсті дәрежесіне зерттеу жүргізу және дайындау.

Тапсырма N3 . Шығын коэффициентінің шығының, шығысын есептеу, материалдық баланс құрастыру .

(Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм. Под ред. А.И. Тенцовой. Лабораторная работа № 29 стр. 215)

регламент құрастырыңыз:

• 
  10% нафталан линименті;
  
• 
  5% стрептоцид линименті;
  
• 
  1, 5, 10% синтомицин линименті;
  
• 
  Вишневский бальзамды линиментін.
  

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А.-Технология лекарств. – 2 том. - М. - 1980.
   
3. 
   ИвановаЛ.А.-Технология лекарственных форм.-2-том.-1991.
   
4. 
   Тенцова А.И.-Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм.-М.- 1986.- 272 бет.
   
5. 
   МФ СССР, ХІ басылымы. - 1990 ж.
   

1. 
   Лекциялық материалдар.
   
2. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Жағар майларға дәрілік түр ретінде сипаттама беріңіздер. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері. Жіктелуі. Жағар майларға қойылатын талаптар.
   
2. 
   Жағар майларды өнеркәсіпте өндіру кезінде қандай қосымша заттар қолданылады? Негіздер мен жағар майларды алу үшін қандай ПАВ қолданылады?
   
3. 
   Жағар май негіздері қалай жіктеледі? Қысқаша сипаттама беріңіздер.
   
4. 
   Жағар майлар өндірісінің жалпы технологиялық схемасы. Негізгі сатылары мен операциялары.
   
5. 
   Жағар майлар өндірісінде жағар май негіздерін дайындау үшін, гомогенизациялау үшін, орамдап безендіру үшін қандай аппараттар қолданылады?
   
6. 
   Жағар майларды қандай көрсеткіштері бойынша стандарттайды? Қандай қондырғылар қолданылады?
   
7. 
   Жағар майлардан дәрілік заттардың босап шығу жылдамдығы мен толықтығына қандай фармацевтік факторлар әсер етеді?
   
8. 
   Жағар майлардың сақталуы. Өндіріс жағдайында дайындалатын жағар майлар номенклатурасы.
   
9. 
   Суспензиялық жағар майлардың терапиялық тиімділігіне және дисперсиялық дәрежесіне қалай әсер етеді?
   
10. 
    Парентеральды енгізілетін Суспензиялар мен эмуьсиялардың дайындау ерекшеліктері. Мысал келтіріңіздер.
    
11. 
    Экстремальды температура кезінде гетерогенді дисперстік жүйелерде қандай өзгерістер болуы мүмкін? Жағар майлардың сақталу жағдайы.
    
12. 
    Линименттердің дәрілік түр ретінде анықтамасы. Жіктелуі. Номенклатурасы.
    
13. 
    Фармацевтік өндірісте суспензиялар мен эмульсияларды қандай әдістермен алады?
    
14. 
    Ашық және жабық түрдегі турбиналы араластырғыштардың құрылысы және жұмыс істеу принципі қандай?
    
15. 
    Коллойдты диірмендердің құрылысы және жұмыс істеу принципі қандай?
    
16. 
    РПА құрылысы және жұмыс істеу принципі қандай?
    
17. 
    Зауыттық жағадайда суспензиялар мен эмульсиялар алуда компоненттерді диспергирлеу қандай тәсілдермен жүзеге асырылады?
    
18. 
    Суспензиялар мен эмульсиялардың терапевтік эффективтілігіне қатты фаза бөлшектерінің дисперстік дәрежесі қалай әсер етеді? Мысал келтіріңіздер.
    
19. 
    Парентеральды енгізуге арналған суспензиялар мен эмульсиялардың дайындалу ерекшелігі қандай? Суспензиялар мен эмульсиялардың сақталу жағдайлары.
    

• 
  тақырып бойынша латын терминологиясы;
  
• 
  суппозиторийлердің дәрілік түр ретінде анықтамасы. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері, оларға қойылатын талаптар;
  
• 
  суппозиторийлер өндірісінің жалпы технологиялық схемасын;
  
• 
  гомогенизацияланған суппозиторийлердің массасын дайындау, оларды дайындау үшін қолданылатын қондырғылар және суппозиторийлерді дайындау әдісі;
  
• 
  суппозиторийлердің сапа көрсеткіштері, әдістері мен әдістемелік бағалау, қолданылатын приборлар;
  
• 
  ректальды дәрілік түрлердің басқа да түрлері, дәрілік түр ретінде суппозиторийлердің толық жетілдіру жолдары;
  

• 
  нормативті-техникалық құжаттарды пайдалану және суппозиторийлер өндірісіне регламент құрастыру;
  
• 
  суппозитоийлерді дайындау әдісін таңдау;
  
• 
  құю әдісімен суппозиторийлерді дайындауға арналған ингредиенттердің мөлшерін есептеу
  
• 
  илеу әдісімен суппозиторийлер дайындау;
  
• 
  дайын дәрілік түрдің сапасын бағалау.
  

1. 
   Суппозиторийлер. Анықтамасы. Сипаттамасы. Жіктелуі.
   
2. 
   Дәріханалық технологиядағы суппозиторийлердің негіздері және олардың номенклатурасы. Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Дәріханада суппозиторийлер алу әдістері. Кіші механикалық құрал.
   
4. 
   Суппозиторийлердің сапасын бағалау. Крувчинский әдісі.
   
5. 
   Дәрілік түр ретінде суппозиторийлердің даму бағытынын перспективалары
   

1. 
   Ректальды дәрілік түр. Орауыштардың ерекшеліктері, артықшылықтары мен кемшіліктері, өндіріс жағдайындағы суппозиторийлер.
   
2. 
   Өндіріс жағдайындағы суппозиторийлік негіздер, олардың жіктелуі, номенклатурасы. Оларға қойылатын талаптар.
   
3. 
   Суппозиторийлер өндірісінің жалпы технологиялық схемасы: негізгі сатылары мен операциялары.
   
4. 
   "Суппозиторийлік негізді дайындау" сатысы: негізгі сатылары, технологиялық құралдар мен жалпы сатыларының операциялары.
   
5. 
   Гомогенизациялық суппозиторийлердің салмағы, қолданылатын құралдар, олардың құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
   
6. 
   Орамасыз және орамамен "Құрамалы суппозиторийлер" сатысы, артықшылықтары мен кемшіліктері, қоладыналатын қондырғылар, оның құрылысы мен жұмыс істеу принципі. Жалпы орауыштар материалдары.
   
7. 
   Суппозиторийлердің стандартизациясы: Стандартизация суппозиториев: жалпы көрсеткіштері, қолданылатын құралдар. Өндіріс жағдайындағы суппозиторийлердің номенклатурасы.
   
8. 
   Лиофилизирленген, пресстелген ("көпіршікті"), екіқабатты және басқа да суппозиторийлер.
   
9. 
   Ректальды жағар майлар мен капсулалардың өндірісі. Ректиолалар.
   

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А. - Технология лекарств. – 1 том. - М. - 1991.
   
3. 
   Иванова Л.А. - Технология лекарственных форм. - 2-том. - 1991.
   
4. 
   Тенцова А.И. - Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм. - М. - 1986.
   

1. 
   МФ ССРО Х, ХІ басылымы.
   
2. 
   Лекциялық материалдар.
   
3. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Қандай ректальды дәрілік түрді білесіңдер? Дәрілік түр ретінде суппозиторийлерге анықтама беріңіздер. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері. Орауыштардың қандай ерекшеліктері бар
   
2. 
   Суппозиторийлердің зауыттық өндірісінде қандай негіздер қолданылады? Олар қалай жіктеледі? Номенклатурасы. Қойылатын талаптар.
   
3. 
   Суппозиторийлердің өндірісінің жалпы технологиялық схемасы. Негізгі сатылары мен операциялары.
   
4. 
   «Суппозиторийлік негіздер дайындау» сатысында жалпы ереже, технологиялық қондырғылар, операциялар қалай қолданылады?
   
5. 
   Суппозиторийлік массаны қандай аппараттардың көмегімен гомогенизациялауға болады? Олардың құрылысы және жұмыс істеу принципі.
   
6. 
   "Суппозиторийлік негізді дайындау" сатысы орамдау мен бір мезгілде қандай автоматта жүргізіледі. Оның жұмыс істеу принципі мен құрылысы. Артықшылықтары мен кемшіліктері.
   
7. 
   Суппозиторийлерді стандарттау қандай көрсеткіштермен жүргізіледі? Қандай әдістер мен құралдар қолданылады? Өндіріс жағдайындағы суппозиторийлердің номенклатурасы қандай?
   
8. 
   Лиофилизирленген суппозиторийлер қандай жағдайларда дайындалады?
   
9. 
   Пресстелген ("көпіршікті"), суппозиторийлер қандай жағдайларда дайындалады?
   
10. 
    Ректальды жағар майлар, ректальды капсулалар, ректиолдың өндірістегі ерекшелігі қандай?
    

• 
  сабақ тақырыбы бойынша латын тіліндегі терминология;
  
• 
  пластырлердің дәрілік түр ретінде анықтамасы, оларға қойылатын талаптар;
  
• 
  пластырлердің белгіленуі бойынша, құрамы және босатылуы бойынша жіктелуі;
  
• 
  өндірісте дайындалатын пластырлердің номенклатурасы, технологиялық ерекшелігі;
  
• 
  қышалар технологиясының ерекшелігі.
  
• 
  аэрозольді орауыштардың құрылысы;
  
• 
  пропелленттердің номенклатурасы және жіктелуі;
  
• 
  өндірістің жалпы технологиялық схемасы: медициналық аэрозльдерді алудың негізгі сатылары, аэрозольдердің сапасын бағалау;
  

• 
  НТҚ пайдаланып, пластырлер өндірісіне регламент құрастыру;
  
• 
  каучукты пластырлер (қарапайым лейкопластырь) өндірісінде қолданылатын қосымша заттарға теориялық дәйектеме беру;
  
• 
  берілген дәрілік түрді дайындау үшін керекті ингридиенттер мөлшерін есептеу;
  
• 
  жалпы технологиялық схемасын құрастыру;
  
• 
  аэрозольдерді дайындау үшін лабораториялық регламент құрастыру;
  
• 
  аэрозольдер өндірісінде қолданылатын қосымша заттарға теориялық дәйектеме беру;
  
• 
  жалпы технологиялық схемасын құрастыру;
  

1. 
   Пластырлер. Анықтамасы. Сипаттамасы. Жіктелуі.
   
2. 
   Дәріханаларда суппозиторийлерді дайындау әдістері. Кіші механизация құралдары;
   
3. 
   Пластырлердің, қышалардың сапасын бағалау.
   
4. 
   Сыртқа қолданылуға арналған дәрілік түрлердің даму келешегі. Сұйық пластырлер.
   
5. 
   Аэрозольдер. Анықтамасы. Сипаттамасы. Жіктелуі.
   
6. 
   Аэрозольдерді толтыру әдістері.
   
7. 
   Аэрозольдердің сапасын анықтау.
   

1. 
   Пластырлер дәрілік түр ретінде. Анықтамасы. Қойылатын талаптар. Жіктелуі.
   
2. 
   Пластырлердің түрлері. Жалпы технологиялық схемасы. Қолданылатын Шпрединг – машинаның құрылысы мен жұмыс істеу принциптері.
   
3. 
   Сұйық пластырлер. Анықтамасы. жіктелуі. Номенклатурасы. Технологиялық ерекшеліктері
   
4. 
   Қышалар. Технологиялық схемасы. Сапасын бағалау.
   
5. 
   Сыртқа қолданылатын дәрілік түрлердің даму перспективалары.
   
6. 
   Аэрозольдік баллондар.Шашыратқыш клапанның құрылысы мен жұмыс істеу принципі. Шыны баллондарға қойылатын талаптар.
   
7. 
   Аэрозольдерді алу үшін қолданылатын көмекші заттар.
   
8. 
   Пропелленттер. Қолданылуы. Жіктелуі. Номенклатурасы. Артықшылығы. Кемшілігі.
   
9. 
   Аэрозольдер өндірісінің технологиялық схемасы: негізгі сатылары.
   
10. 
    Аэрозольдердің сапасын бағалау.
    

Құрамы: Канифоль 45,0

спирт 95/ 37,0

Медициналық эфир 17,0

Күнбағыс майы 1,0.

Технологиясы: Канифольды этанол, эфир және күнбағыс майының қоспасында ерітеді. Канифольдың еруін жылдамдату үшін, кейде араластырудың гравитациялық тәсілін қолданады. Алынған ерітіндіге эфир және күнбағыс майын қосады. Ерітіндіні тұндырып, фильтрлейді. Терінің жоғарғы бетіне хирургиялық таңғышты фиксациялау үшін қолданады.

Тапсырма 2. Дәрілік түр алуға лабораториялық регламент құрастырыңыз. ССРО МФ ХІ басылымы бойынша дайын дәрілік түрдің сатылы бақылау жүргізілуін, сапасын бағалауды, безендіріп, орамдауды сипаттаңыз.

Пропосол дайындау.

Құрамы: Прополис 6,0 г

Глицерин 14,0 г

96% этил спирті 80,0

Хладон-12 40,0 г

Хладон-114 60,0 г

1. 
   Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы: оқулық – Шымкент, 2008.
   
2. 
   Муравьев И.А.-Технология лекарств. – 2 том. - М. - 1980.
   
3. 
   ИвановаЛ.А.-Технология лекарственных форм.-2-том.-1991.
   
4. 
   Тенцова А.И.-Руководство к лабораторным занятиям по заводской технологии лекарственных форм.-М.- 1986.- 272 бет.
   

1. 
   Лекциялық материалдар.
   
2. 
   В.И. Чуешов. Промышленная технология лекарств, в 2-х томах, г. Харьков, 2002 г.
   

1. 
   Аэрозольді орамдауыштағы сұйық пластырлердің қандай артықшылықтары бар?
   
2. 
   Сыртқа қолданылуға арналған аэрозольдің бөлшек өлшемдері 1-8 мкм тең. Аталған дәрілік түр аэрозольдің қай түріне жатады?
   

1. 
   Пластырлерге дәрілік түр ретінде анықтама беріңіз. Оларға қойылатын талаптар қандай?
   
2. 
   Медициналық қолданылуы, композициялық құрамы бойынша пластырлердің жіктелуі қалай?
   
3. 
   Қарапайым қорғасын пластыр негізінде қандай пластырлер дайындалады?
   
4. 
   Лейкопластыр, бұрыш пластырі өндірісі қандай сатылардан тұрады?
   
5. 
   Каучукты пластыр өндірісінде қандай аппаратура қолданылады?
   
6. 
   Медициналық тәжірибеде шынтаққа жағылған қандай емдік пластырлер қолданылады?
   
7. 
   Лейкопластырлердің сапасы қандай көрсеткіш бойынша бағаланады?
   
8. 
   Тері желімі дегеніміз не? Қолданылуы, құрамы бойынша қалай жіктеледі? Қандай түрде шығарылады?
   
9. 
   Аэрозоль дегеніміз не? Аэрозольді препараттардың қандай артықшылықтары бар?
   
10. 
    Аэрозольді баллондар құрылысы. Оларға қойылатын талаптар.
    
11. 
    Аэозольдік баллондарда дәрілік заттың сыртқа шығуын не қамтамасыз етеді?
    
12. 
    Пропеллентерге қандай талаптар қойылады ? Пропеленттер қандай топтарға бөлінеді? Олардың сипаттамасы.
    
13. 
    Аэрозольдегі орауыштағы дәрілік құрал құрамында пропеленттің маңызы.
    
14. 
    Концентрат дегеніміз не және аэрозольді балондар қалай толтырылады.
    
15. 
    Аэрозольді балонның дұрыс сапалы екенін қалай бағалаймыз?
    
16. 
    Қолданылуы бойынша аэрозольдер қалай жіктеледі?
    
17. 
    Сыртқа қолданылуға арналған емдік аэрозольдердің артықшылықтары.
    
18. 
    Көбік және пленка түзгіш аэрозоль құрамында қандай қосымша заттар қолданылады?
    
19. 
    Аэрозольдер қалай сақталады?
    
20. 
    Медициналық аэрозольдер өндірісінің келешегі.