Құрастырушы: п.ғ. к., доцент Құдышева А

(қолы)

КЕЛІСІЛГЕН

Кафедра меңгерушісі ______________ Е.И.Бурдина 20__ж. «____» ________

(қолы)
1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

А.Ж.Т. _Құдышева Айнаш Амангельдықызы________

Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі _п.ғ.к, доцент_____

Психология және педагогика кафедрасы __А_____ корпусында (мекен-жайы), 149 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны _ішкі 1139____.

Пенитенциарлы психология сотталғандардың қайта тәрбиелеу мәселесін зерттейтің ғылым, сонымен қатар пенитенциарлы психология жазалаудың тиімділік мәселесін қарастырады, жазалауды орындау процессінде, сотталған тұлғаның динамикасын және лагерлік, түрмелік жағдайдағы тұлғаның мінез-құлқысының қалыптасу ерекшелігі мен әлеуметтік оқшаулық жағдайындағы, шағын топтың мінез-құлықтарының стериопитерін және құндылық бағыттарының ерекшеліктерін қарастырады.

-әлеуметтік тәжірибеде және ғылым жүйесінде пенитенциарлы психологияның орнын нақты анықтау.

-пенитенциарлы психологияның түрлі концепцияларымен танысу.

-студенттерді пенитенциарлы психологиялық білімдерді күнделік өмірде пайдалануға, және өздіѓінен бұл саланы терен ғылыми негізінде зерттеуге, кәсібі әрекетте қолдануға итермелеу.

Пенитенциарлы психологияны меңгерген студент төменгілерді білуге міндетті:

-пенитенциарлы психологияның объектісін және пәнін, басқа салаларын жақсы білу.

-сотталған адамдардың құқықтық саналары мен тәртібің зерттеу әдістерін білу.

- заң психологиясы,

- әлеуметтік психология

- ҚР административтік құқығына негізделеді.

Пенитенциарлы психология сотталғандардың қайта тәрбиелеу мәселесін зерттейтің ғылым, сонымен қатар пенитенциарлы психология жазалаудың тиімділік мәселесін қарастырады, жазалауды орындау процессінде, сотталған тұлғаның динамикасын және лагерлік, түрмелік жағдайдағы тұлғаның мінез-құлқысының қалыптасу ерекшелігі мен әлеуметтік оқшаулық жағдайындағы, шағын топтың мінез-құлықтарының стериопитерін және құндылық бағыттарының ерекшеліктерін қарастырады.

10.1 Пән тақырыптарының мазмұны

Құқықтық қолдану іс-әрекет субъектілерінің жеке тұлғасын зерттеудің психологиялық әдістері

10.2 Практикалық (семинар) сабақтардың мазмұны және тізімі

Қайта тәрбиелеу түсінігі. Сотталғандардың қайта тәрбиелеу мақсаттары мен міндеттері. Сотталғандарды қайта тәрбиелеу құралдары. Аталған тақырып бойынша студенттердің білімдерін тексеру.

Эмоциялар туралы түсінік, олардың бейнелеу және реттеу функциясы. Эмоционалды шиеленістің қалпы, оның қылмыстық процестегі ролі. Физиологиялық аффекттің қылмыстық-құқықтық мәні. Аффекттің диагностикалық белгілері. Заңгердің кәсіби іс-әрекетінде теріс психикалық қалыптарды бейтараптандыру. Жарақаттаннудан кейінгі стресстік бұзулар.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [1] 25-36 бет, [3] 22-34 бет, ќосымша єдебиеттер [5] 8-25 бет

2 тақырып: Қылмыстық мінез-құлық психологиясы

Қылмыскердің жеке тұлғасының психологиялық ерекшеліктері. Қылмыскерлердің психологиялық типтері. Қылмыстық мінез-құлықтың психологиялық алғы шарттары. Қылмыстық мінез-құлықтың мотивациясы. Криминалды агрессияның психологиясы. Әртүрлі қылмыстарды жасайтын қылмыскерлердің жеке тұлғалық ерекшеліктері.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: [2] 121 –143 бет, [3] 55-75 бет, қосымша әдебиет [5] 144-161 бет

3 тақырып: Қылмыстық топтардың психологиясы

Топ және топтың психологиялық сипаттамасы. Қылмыстық топтардың түрлері. Ұйымдастырылған қылмыстық топтардың құрылымы. Қылмыстық топтардың бірігудің психологиялық механизмдері

Психологияның жас периодизациясы. Жасөспірім шақтың психологиялық ерекшеліктері. А.Е. Личко бойынша жасөспірімдердің мінез акцентуациясы. Кәмелетке толмағандардың қылмыстық мінез-құлықтың әлеуметтік-психологиялық сипаттамасы. Кәмелетке толмағандардың зорлықты қылмыстарды жасау мотивациясы.

1. 
   Тұрмыстық және ғылыми-құқықтық психологиялық білімдердің негізгі айырмашылықтары мен салыстырмалы талдауы.
   
2. 
   Адамдардың құқықтық санасының өзгеруіне байланысты ғылыми-психологиялық білімдердің қалыптасу тарихы.
   
3. 
   Эксперименттік психологияның пайда болуы, жетістіктері және оның құқық жасау, тергеу мен түзету тәжірибесіне әсері.
   
4. 
   ХХ ғасырдағы әлемдік психология ағымдары мен олардың заң психологиясының теоретикалық және тәжірибелік негіздерін қалыптастырудағы ролі.
   
5. 
   Заң психологиясының ғылымдар жүйесіндегі алатын орны мен маңызы.
   
6. 
   Заң психологиясының теоретикалық және қолданбалық міндеттерінің өзара байланысы.
   
7. 
   Психикалық көрінулердің объективті формаларымен олардың құқықтық тәжірибеде есепке алынуы.
   
8. 
   Заң психологиясының салалары мен оның өзара шектеу принциптері.
   
9. 
   Адам психикасы - әлеуметтік ақиқаттылықты бейнелеудің арнайы формасы ретінде.
   
10. 
    Әлеуметтік және құқықтық сезімталдық ұғымдары. Құқық категориясы психологиялық талдау пәні ретінде.
    
11. 
    Объективті шындықты құқықтық бейнелеу және құқықтық субъективация. Адам және жеке адам құқықтары.
    
12. 
    Сана және оның пайда болуының алғышарттары мен себептері. Сананың құрылымы мен функциялары.
    
13. 
    Сана және санадан тыс ұғымдарының арақатынасы.
    
14. 
    Құқықтық сананың қалыптасуының мәдени-тарихи алғышарттары.
    
15. 
    Құқықтық сананың функционалдық құрылымы.
    
16. 
    Адам құқықтық сананың танымдық, бағалаушылық, реттегіштік компоненттері.
    
17. 
    Құқықтық мәдениет және оның әлеуметтік-психологиялық компоненттері.
    
18. 
    Адам іс-әрекеті мен жүріс-тұрысының құқықтық ерекшеліктері.
    

1. 
   Заңгерлік еңбектің психологиялық ерекшеліктері.
   
2. 
   Заңгерлік қызметке үміткерлерді кәсіби іріктеудің психологиялық көрсеткіштері.
   
3. 
   Сот, тергеуші, қоғаушы, кіналанушы кәсіби іс-әрекеттерінің көрсеткіштері.
   
4. 
   Заңгер іс-әрекетінің кәсіби маңызды жақтары: әлеуметтік, ұйымдастырушылық, куәландырушы, ізденуші, реконструктивті, коммуникативті т.б.
   
5. 
   Сарапшының әлеуметтік-психологиялық мәртебесі.
   
6. 
   Сот өндірісі процесін әлеуметтік-психологиялық талдау.
   
7. 
   Алдын-ала тергеу мен сот мәжілісінде мәлімет беру кезіндегі түйсік пен қабылдаудың адекваттылығы мәселесі.
   
8. 
   Заңгердің кәсіби бақылампаздық пен эмпатияға қабілеттілігінің қалыптасуы.
   
9. 
   Зейін мен ес механизмдері мен оларды соттық сараптау жүргізу кезінде есепке алу қажеттілігі. Зейін мен ес заңгердің кәсіби сапасы ретінде.
   
10. 
    Ойлау – қылмыстық ниетті қалыптастыру іс-әрекеті және тергеу міндеттерін шешу процесі ретінде.
    
11. 
    Құқықтық ұғымдардың психологиялық спецификасы.
    
12. 
    Сөйлеу және оның заң тәжірибесіндегі қызметтері.
    
13. 
    Объект және субъект қылмыстың объективті және субъективті жақтары.
    
14. 
    Агрессия және конфликті жүріс-тұрыс табиғи және психологиялық алғышарттары. Қажеттіліктер-құқыққа қарсы жүріс-тұрыстың алғышарттары ретінде.
    
15. 
    Қылмыстық жүріс-тұрыстың мотивациясы.
    
16. 
    Құқыққа қарсы жүріс-тұрыстың эмоциялық итермелеушілері.
    
17. 
    Қылмыскер тұлғаның құқықтық санасы және оның оперативті-іздестіру, алдын-ала тергеу, сот процесі мен пенитенциарлы әсер ету жағдайындағы бағалау айырмашылықтары.
    

Оқу процесіне қатысу дегеніміз – сабаққа қатысу, пікірталаста және топ жұмысында белсенділік көрсету, топтастарының оқуына әсер ету.

Қойылған талаптар орындалмаса, жаза қолданылады. Сабаққа 100 пайыз қатысып, берілген тапсырмаларды уақытымен және дұрыс орындаса – ең жоғарғы ұпай 100 қойылады. Курсты өту барысында төмендегідей марапаттау ұпайлары қойылады:

- дәріске қатысу – 1 балл, конспектің бар болу – 1 балл

- тәжір. сабаққа қатысу – 1 балл, тәжір. жұмысты орындау – 5 балл

Тәжірибешілік жұмыстарын орындау барысында

• 
  Сұрақтар мен тапсырмаларға жауап беру -3 балл;
  
• 
  Жаттығу жұмыстарын орындау-1 балл;
  
• 
  Лекикалық талдаулар жасау -1 балл.
  

• 
  материалды толық меңгеру -3 балл.
  
• 
  Талқыланатын тақырыптың, жоба мәселесінің мазмұнын ашу-2 балл
  
• 
  Лексика-грамматикалық және стилистикалық сауаттылығы -2 балл.
  

1. 
   сабақты босату (себепсіз);
   
2. 
   тапсырмаларды уақытымен орындамау;
   
3. 
   тапсырмаларды орындау барысында қателіктер жіберу, яғни студент материалды толық меңгермеген жағдайда.
   

Қ = Р₁ + Р₂__ ӨҮаү + Е*ӨҮе+КЖ*ӨҮкж

мұндағы Р₁, Р₂, Е, С, КЖ – бірінші, екінші рейтингте алған ұпай бойынша емтихандағы балл көрсеткіші

ӨҮаү, ӨҮе, ӨҮс, ӨҮкж – ағымдық үлгерімнің семестрдегі үлестері.

Студент сынақты тапсырмай алуы үшін жинаған балы 100 болу керек.

Егер оқу жоспарында емтихан мен сынақ қарастырылған болса, онда сынақ ағымдық бақылау түрі деп есептеледі.

КЖ ғылыми жетекші қатысуымен комиссия алдында қорғалады және пікірмен бірге бағаланады. Пән бойынша қорытынды рейтинг 2-кестеге сай баллдан сандық баламаға, әріптік және дәстүрлі бағаға ауыстырылады. Сөйтіп, оқу жетістіктері журналына және рейтингтік ведомостьқа жазылады. Ведомость пен сынақ кітапшасына дәстүрлі үлгімен баға қойылады.

Егер пән бойынша емтиханнан басқа курстық жұмыс қарастырылған болса, онда сынақ кітапшасына дәстүрлі үлгімен Кж балына сай баға қойылады.

Қ= _Қ₁*К₁+Қ₂*К₂+...+Қ_n*К_n

К₁+К₂+...+К_n

Мұнда Қ₁ ,Қ₂ ,Қ_n – семестр бойынша балл түріндегі қорытынды баға;

К₁,К₂,К_n – семестр бойынша пән сағаты

n – семестр саны

Кафедра отырысында ұсынылған 20__ж. «___»________№_____ хаттама.

1.Антонян Ю.М., Гульдан В.В. Криминальная патопсихология. – М.: Наука,1991.

3. Коченов М.М. Введение в судебно-психологическую экспертизу. М., 2002.

4. Практикум по экспериментальной и прикладной психологии/Под ред. А.А.Крылова. –Л.: ЛГУ, 1990.

5. Ратинов А.Р. Структура правосознания и некоторые методы его исследования. – В кн.: Методология и методы социальной психологии. -М.: Наука, 2004.

7. Исаев И.А. Из истории юридической психологии в России. Рациональное и иррациональное в психологической теории права Л.И. Петражицкого. Психологический журнал. 1986. № 4. С. 131-134

8. Познышев С.В. Криминальная психология. М., 1926.

9.Ратинов А.Р. Проблемы юридической психологии . Психологический журнал. 1986. № 1 Т. 7 С.127-130.

10.Ратинов А.Р. Судебная психология для следователей. М., 1967, 2001.

11.Ратинов А.Р. Судебная психология как наука. //Юридическая психология: Хрестоматия. сост. Романов В.В. - М., 2000.

12.Романов В.В. Юридическая психология. М., 1999.

13.Ситковская О.Д. Психология уголовной ответственности. М., 1998.

14.Сорокотягин И.Н. Правовая психология. Екатеринбург, 2000.

15.Столяренко А.М. Прикладная юридическая психология. М., 2001.

16.Столяренко А.М. Психологические приемы в работе юриста. М., 2000.

17.Чуфаровский Ю.В. Юридическая психология. М., 1998.