Пјнніҫ мақсаты: Стилистика жоәары оқу орындарыныҫ қазақ филологиясында кҙп жылдардан бері пјн ретінде ҙткізіліп келеді



жүктеу 0,63 Mb.
Pdf просмотр
бет13/50
Дата17.10.2022
өлшемі0,63 Mb.
#39679
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   50
Адамбаева Г.М. «Қазақ тілінің стилистикасы» пәні бойынша

3)
 
Стилистикалық қателер:
а) Қазақ тілінің стилистикалық ресурсын толық меңгермеудің садарынан 
болатын қателер: 
-Сӛздік 
қорының 
жетіспеуі: 
«Осы 
жерден 
басталып 
екеуіміздің 
таныстығымыз басталды», «Біз бұл ӛмірде баққыты болу үшін туылдық, сол 
себептен біз ӛзімізді бақытты қылуымыз керек; 
- плеоназм (мағынасы жақын сӛздердің тіркесін білдіретін стилистикалық 
термин. 
Мысалы, 
қара-күйе, 
құр-бекер) 
мен 
тавтологиялық 
сӛз 
қолданыстарының (қайталақтау мыс. Мұнар да мұнар, мұнар тау) салдарынан 
сӛйлеу тілінің кӛріксіз, кедей болуы. «
Мысалы
, оған біреудің мүлкіне қол сұқса, 
ұрласа, тонаса, біреудің ӛміріне нұқсан келтіру жатады немесе қылмысқа 
әрекетсіздік жатады. 
Мысалы, 
дәрігер науқас адамға
жәрдем етіп 
кӛмектеспесе, 
соның нәтижесінде науқас қаза болса»; 
-қыстырма сӛздерді орынсыз қолдану: «Ауыр қылмыс 
негізінен
үлкен жауапты 
құқықбұзушылық болғанда
яғни 
ауыр қылмысқа жаза пайдаланылады. 
Негізінде 
жеңіл қылмыс немесе құқық бұзушылық үшін де 
негізінде 
елімізде
адамның белгілі бір құқығынан айырады»; 
- тілдің кӛріктеу құралдарын керекті жреінде пайдаланбау: «Әрине, әр елдің
біртуар, қайта келмес даналары
болады. Бұл 
адамзаттар елі үшін күрескен

сонымен қатар 
бізге туындыларын қалдырып кеткен
данышпандар болмақ». 
ә) тілдің стилистикалық талғамының тӛмендігінен болатын қателер: 

бояма сӛздерге құмар болу: «Осы ӛлеңді оқысымен 
жүрегім дүр сілкінді
», 
«Мақал-мәтелді оқығанымда сӛздің құдіретін 
терең меңгеріп қана қоймай, 
санамызда мәңгілікке жатталады
»; 
-
сындық мәні бар сӛздерді дұрыс таңдай алмау: «Осы жолмен жүріп келе 
жатқан әрбір елдің достығы 
биік шыңда
», «Ол болашақта ӛз мүдделері және 
күллі азамат мүдделері үшін тиімді еңбек етеріне 
шынайы 
үміттенміз». 
-
әдемілік үшін ойланбай қолданылған сәтсіз метафоралар мен теңеулердің, 
бейнелі сӛздердің болуы: «
Кеудесін керіп, тӛсін тӛңкере жайылған кең
жазық 
бетінде де кӛз тірер бір нүкте болсашы»; 
-
түрлі стильдердің лексикасын пайдалану: «Бас хатшының баяндамасы 
проблеманың барынша тереңдігін және байыптылығын алғаш кӛрген БҰҰ-ға 
мүше мемлекеттер ӛкілдерінің 
ерен әсерін
туғызғанын атап ӛткен 
ләзім
». 

жүктеу 0,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   50




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау