Бақылау сұрақтары:
1.Орта мектептің физика курсындағы оқу конференцияларының ролі қандай?
2.Оқу коференцияларын ұйымдастыру тәсілі қандай?
3.Оқу конференцияларын ұйымдастырудың маңызы неде?
Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар
М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе. Теоретические основы. М.: Просвещение,1981.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ № 13
ТАҚЫРЫБЫ: Физикадан сыныптан тыс жұмыстар
Мақсаты: Физика бойынша сыныптан тыс жұмыстардың түрлерімен және оларды жүргізу әдістемелерімен танысу.
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР:
Физика пәні бойынша орындалатын сыныптан тыс жұмыстардың бәрі екі топқа бөлінеді.
1.Оқу бағдарламасының ауқымына кіретін сыныптан тыс жұмыстар: 1)бағдарламада көрсетілген экскурсияларды өткізу; 2) физикадан нашар үлгеретін оқушылармен істелетін жұмыстар; 3) физиканы қызыға оқитын оқушылармен қиын және қызықты есептер шығару, физикалық кабинетте зертханалық жұмыстар қою, демонстрациялық эксперментті даярлау, қолдан физикалық приборлармен көрнекі құралдар жасау, олимпиада жасау, жаңа приборлармен танысу; 4) оқушылардың үй тапсырмаларын орындауға көмектесу.
2.Оқу бағдарламасының шеңберінен тыс жататын жұмыстар: 1)оқушылардың арнаулы физикалық және политехникалық білімдерін тереңдету; 2)қолданбалы физика (электротехника, радиотехника, кинотехника, дыбыс техникасы және т.т.) салаларын оқу; 3) физика-техникалық приборларды, қондырғылардың моделдерін жасау; 4) конструкциялық және өнертапқыштық жұмыстармен айналысу.
Сыныптан тыс жұмыстар физика-техникалық үйірмелер түрінде ең көп, әрі жүйелі жүргізіледі. Үйірмелер физикалық және физика-техникалық болып екіге бөлінеді.Үйірмедегі оқушылардың саны 10-15 баладан аспағаны дұрыс. Үйірме жұмысы барлық пәннен мектеп бойынша жоспарлануы керек. Үйірменің күнтізбелік жоспары, оған қажетті әдебиеттер тізімі физика кабинетінде ілініп тұруы тиіс.
Физика мен техника кештері – физикадан көпшілік сыныптан тыс жұмыстың тартымды да пайдалы түрінің бірі. Жақсы ұйымдастырылып өткен кеш көбінесе оқушыларға ұмытылмас әсер қалдырады да, олардың кейбіреулерінің физика мен техникаға шынайы еліктеуінің бастамасы болады.
Кештің жоспары:
Тақырыптық физика кешін өткізу мынадай кезеңдерден тұрады: І.Дайындық кезеңі (1-1,5 ай): а)мұғалім мен кешті басқаратын оқушылар тобының кештің жоспарын жасауы; ә) баяндамашыларды бөлу; б) тәжірибелер мен экспериментті таңдап алып, даярлау; в) конкурс пен викторинаға есеп-сұрақтар дайындау; г) көрнекі құралдарды қолдан жасау; д) көркем өнерпаздарды жаттықтыру; е) кештің бағдарламасы көрсетілген хабарландыруды күні бұрын (5-6 күн) іліп қою. ІІ. Кешті өткізу кезеңі (1-1,5 сағат): а) кеш өтетін бөлмені безендіру; ә) кештің негізгі бөлімдеріне жауапты оқушылардың есебін тыңдап, талдау; б) кешті өткізудегі кемшіліктердің себептерін ашып көрсету. ІІІ.Кешті қорытындылап, бағалап, келешекке бағыт-бағдар көрсету.
Практикалық сабақтың соңында студенттер тапсырма алады.
Оқытушы ұсынған тақырып бойынша физикалық кештің жоспарын жасау.
Физикалық КВН-ды, викториналарды өткізу жоспарын жасау.
ИФМ, Физика журналдарындағы сыныптан тыс жұмыстарға арналған мақалаларға шолу жасау.
Бақылау сұрақтары:
Сыныптан тыс жұмыстың мәні қандай?
Сыныптан тыс жұмыстардың формаларын атаңыз.
Сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырудың қандай тәсілдері бар?
Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар
М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе. Теоретические основы. М.: Просвещение,1981.
Юфанова И.Л. Занимательные вечера по физике в средней школе: кн. для учителя. М.: Просвещение, 1990.
Шишкин Н.Н. Клуб юных физиков: кн. для учителя: из опыта работы. М.: Просвещение, 1991.
Ланина И.Я. Внеклассная работа по физике. М.: Просвещение, 1978.
Браверман Э.М. Внеклассная работа по физике: содержание и методика проведения: М.: Высш.шк., 1990.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ № 14
ТАҚЫРЫБЫ: Физика бойынша тақырыптық іс-шараларды дайындау және өткізу
Мақсаты: Іс-шараны дайындау және өткізу әдістемесін талдау
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР:
Оқытушының ұсынған тақырыбы бойынша физикалық кештің жоспарын жасау, топ студенттеріне кешті өткізу.
Физикалық КТК, викториналарды және т.б. өткізу жоспарын жасау.
Бақылау сұрақтары:
1.Физикалық кешті ұйымдастырудың әдістері қандай?
2.Физика бойынша қандай іс-шараларды дайындауға болады?
Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар
Ланина И.Я. Внеклассная работа по физике. М.: Просвещение, 1978.
Браверман Э.М. Внеклассная работа по физике: содержание и методика проведения: М.: Высш.шк., 1990.
ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ № 15
ТАҚЫРЫБЫ: Білім берудегі жаңа технологиялар
Мақсаты: Жаңа педагогикалық технологиялардың түрлерімен танысу, оларды физика сабағында қолданудың жолдарын көрсету.
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР:
Оқытудың жаңа технологиялары
Білім беруді дамытудың жаңа бағыттарының бірі – білім мазмұнын оқушының толық меңгеруін іске асыратын оқыту технологиясын жетілдіру. «Оқыту технологиясы» - алға қойылған мақсатқа ең тиімді жолмен жетуге оқу жоспары бойынша оқыту мазмұнын жүзеге асырудағы әдістер мен құралдар жүйесі.
|
Бағыттары
|
Түрлері
|
Авторлары
|
1.
|
Педагогикалық үрдісте жеке тұлғаның бағыты негізіндегі технология
|
Педагогикалық қарым- қатынас
|
Ы.Алтынсарин
|
Ізгілікті- тұлғалық технологиясы
|
Ш.Амонашвили
|
Әдебиетті адам қалыптастыру пәні ретінде оқыту
|
Е.Ильин
|
2.
|
Оқушылардың іс- әрекетін белсендіру және қарқындату негізіндегі технология
|
Тірек белгілері негізінде оқыту
|
В.Шаталов
|
Ойын арқылы оқыту технологиясы
|
В.Коваленко
|
Проблемалық оқыту технологиясы
|
М.Махмутов,
А.Матюшкина,
В.Оконь
|
Коммуникативтік оқыту технологиясы
|
Е.Пассов
|
3.
|
Оқу үрдісін тиімді ұйымдастыру және басқару
|
Деңгейлеп- саралап оқыту
|
Ж.Қараев
Г.Селевко
|
Топтық және ұжымдық оқыту
|
В.Дьяченко
И.Ривин
|
Компьютерлік оқыту
|
Қ.Ағанина
М.Жүсібалиева
|
Бағдарламалап оқыту
|
В.Беспалько
|
4.
|
Оқу материалын әдістемелік жетілдіру, дидактикалық қайта құру
|
Мәдениеттер диалогы
|
В.Библер,
С.Курганов
|
Экология және диалектика
|
Л.Тарасов
|
Дидактикалық білімдерді ірілендіру
|
П.Эрдиев
|
5.
|
Жеке пәндік технология
|
Сауаттылыққа ерте тәрбиелеу
|
А.Кушнир
|
Сатылай талдап оқыту
|
Н.Оразақынова
|
Өздігінен дамыту технологиясы
|
М.Монтессори
|
6.
|
Баламалы педагогикалық
|
Еркін еңбек технологиясы
|
С.Френен
|
Вальдорф технологиясы
|
Вальдорф
|
7.
|
Табиғи байқағыштық
|
Табиғи байқағыштық арқылы салауаттылыққа тәрбиелеу
|
А.Кушнир
|
Өзіндік дамыту
|
Т.Семеко
|
8.
|
Дамыта оқыту
|
Дамыта оқыту жүйесі
|
|
Жеке тұлға бағытындағы дамыта оқыту
|
И.Якиманская
|
9.
|
Авторлық мектептің педагогикалық технологиясы
|
Педагогикалық бейімдеу мектебі
|
Е.Ямбург
|
Өзін анықтау мектебінің технологиясы
|
А.Тубельский
|
Мектеп бағы
|
М.Балабан
|
Ертеңгі күн мектебі
|
Ховард
|
Оқыту технологиясы оқу мазмұнын өңдеуге, көлемі мен мақсатын тұжырымдауға арналған әдістер мен құралдардың жиынтығы болса, екінші жағынан, оқытушының оқыту үрдісінде қажетті ақпараттық, техникалық құралдарды пайдаланып, оқушыға оң әсер ету әдістерін зерттейді.
Физика сабақтарында жаңа оқыту технологияларын қолданудың жолдары төмендегідей болуы мүмкін. Мысалы, Жылу мөлшері. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы тақырыбын өткен кезде төмендегі тірек сызбаны (17-сурет) қолдануға болады.
16-сурет.
Ауырлық күші тақырыбын өткенде төмендегі сызбаны пайдалануға болады, мұнда оқушылар сызбаны өздері толтырады.
17-сурет.
Физикалық лото карточкасымен жұмыс
Меншікті жылу сыйымдылығы
|
Отынның меншікті жану жылуы
|
Конвекция
|
Сәуле шығару
|
Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдері
|
Жылу берілу
|
Жылуөткізгіштік
|
Ішкі энергия
|
Жауаптары:
Массасы отын толық жанғанда бөлінетін жылу мөлшерін көрсететін физикалық шама
|
Электомагниттік толқындар көмегімен бір денеден екінші денеге энергияның берілу процесі
|
Денемен жұмыс істелмей немесе дененің өзі жұмыс істемей тұрғандағы ішкі энергияның өзгеру процесі
|
Ішкі энергияның дененің көбірек қыздырылған бөлігінен дененің басқа азырақ қыздырылған бөлігіне тікелей немесе аралық денелер арқылы берілу құбылысы
|
Сұйықтың немесе газдың ағысы арқылы энергияның тасымалдануы барысында жылу алмасу процесі
|
Массасы заттың температурасын -қа өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін көрсететін физикалық шама
|
Дененің барлық молекулаларының жылулық қозғалысының кинетикалық энергиясы мен өзара әсерлесуінің потенциалдық энергиясының қосындысы
|
Қоршаған денелермен жылу алмасу, механикалық жұмыс істеу (үйкеліс, соққы, сығу)
|
Тірек кестелерін қолдану. Кестенің сол жағындағы сөйлемдердегі көп нүктенің орнына оң жағындағы а,ә,б таңбаларымен белгіленген тиісті сөздерді қойыңыз (12-кесте).
12-кесте
1.Меншікті жылу сыйымдылығы......
|
а) Массасы отын толық жанғанда бөлінетін жылу мөлшерін көрсететін физикалық шама
|
2. Жылуөткізгіштік.............................
|
ә) Екі дене жанасқанда, жылу берілу жолымен энергияның қаттырақ қыздырылған денеден азырақ қыздырылған денеге өту процесі
|
3.Отынның меншікті жану жылуы....
|
б) Молекулалардың ретсіз қозғалысы
|
4.Жылу алмасу....................................
|
в)Массасы заттың температурасын -қа өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін көрсететін физикалық шама
|
5.Жылулық қозғалыс..........................
|
г) Ішкі энергияның дененің көбірек қыздырылған бөлігінен дененің басқа азырақ қыздырылған бөлігіне тікелей немесе аралық денелер арқылы берілу құбылысы
|
Мұғалім өзінің әрбір сабағын жаңа материалды өзі баяндап түсіндіру арқылы емес, оқушылардың өз бетімен оқып меңгеруіне бағыт беретіндей етіп жоспарлау керек. Олар бұрынғы алған білімдеріне сүйене отырып, жаңа материалды өз бетімен игеруі қажет. Сонда ғана мұғалім өз алдына қойған мақсатқа жетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |